Độc Đáo nghề dát vàng quỳ ở Kiêu Kỵ
![]() |
Nghề quỳ vàng bạc xuất hiện ở xã Kiêu Kỵ, dưới thời Hậu Lê. Từ đó, người dân nơi đây với bản tính cần cù, với tay nghề khéo léo đã mang nghề đi khắp nơi.
Hiện Kiêu Kỵ có khoảng 50 gia đình chuyên kinh doanh vàng bạc quỳ, nhiều hộ sản xuất với quy mô lớn có tới 20 thợ làm việc. Nhờ vậy đã tạo được công ăn việc làm ổn định cho dân làng và các vùng lân cận. Hầu hết các làng làm nghề tạc tượng, khắc hoành phi, câu đối, hoặc làm hàng sơn mài như Sơn Đồng, Hạ Thái (Hà Nội), Đồng Quang (Bắc Ninh), Cát Đằng (Nam Định)… đều là những bạn hàng thân thiết của Kiêu Kỵ. Truyền thống tốt đẹp, tình yêu làng nước của tổ tiên đã được lớp lớp con cháu luôn gìn giữ và phát huy.
Là làng nghề độc nhất vô nhị nên người thợ thếp vàng bạc ở rất nhiều làng nghề tạc tượng, khắc hoành phi, câu đối, hoặc làm hàng sơn mài như: Sơn Đồng, Vũ Lăng, Hạ Thái (Hà Nội); Mai Động, Đồng Quang (Bắc Ninh); Liên Minh, Cát Đằng (Nam Định)… đều tìm đến Kiêu Kỵ để đặt hàng.
![]() |
Các lá vàng phải được bóc tách, rồi xếp cẩn thận |
Theo ông Lê Bá Chung, Chủ tịch HĐQT HTX quỳ vàng Kiêu Kỵ cho biết: Một thợ giỏi trong làng có thể đập một chỉ vàng thành gần 1.000 lá vàng, có diện tích hơn 1m2. Bí quyết được truyền từ đời này qua đời khác của nghề quỳ vàng, bạc Kiêu Kỵ là công đoạn làm lá để đặt vào các miếng quỳ đủ độ dai, đàn hồi, không bị dính. Chính vì vậy, nghề làm vàng, bạc quỳ rất tinh xảo, tỉ mỉ, đòi hỏi người thợ kiên trì, cần mẫn, cẩn thận, tinh tế.
Một sản phẩm được làm ra không sử dụng bất kỳ máy móc, thiết bị nào, hoàn toàn thủ công, mang dấu ấn của nghệ nhân trong từng sản phẩm. Vậy nên, nghề làm vàng, bạc quỳ Kiêu Kỵ vẫn giữ được chất lượng và vị thế độc đáo, duy nhất trên khắp cả nước, nhận được sự đánh giá cao của không chỉ bạn hàng trong nước, mà của khách hàng từ các thị trường khó tính như Nhật Bản, châu Âu…
![]() |
Nghề dát vàng ở Kiêu Kỵ là thứ nghề “độc nhất vô nhị” |
Tiếng đánh quỳ theo nhịp vang khắp thôn xóm, từ sáng sớm tinh mơ đến chiều muộn là một đặc trưng của Kiêu Kỵ Theo lối xưa, để dát được một lá vàng mỏng thếp lên các bức tượng, hoành phi, câu đối phải trải qua 40 công đoạn. Hiện nay, một số khâu được tối giản, nên chỉ còn 20 công đoạn. Công đoạn cắt dòng, trại quỳ phải làm hoàn toàn trong phòng kín gió, không được bật quạt vì vàng sau khi quỳ rất mỏng, chỉ cần gió nhẹ cũng có thể thổi bay. Riêng thợ đập quỳ thì không được làm trong phòng điều hòa. Đó phải là những trai tráng khỏe mạnh, dày kinh nghiệm để đập quỳ liên tục trong khoảng một giờ đồng hồ với sự tập trung cao độ, nếu không quỳ sẽ không đều, nát hoặc có thể sẽ đập vào tay. Sau cùng là công đoạn làm sơn cũng phải qua mười mấy nước sơn mới hoàn thiện.
Theo các cụ cao niên ở làng Kiêu Kỵ, khâu làm giấy quỳ giống mang tính chất quyết định đến chất lượng sản phẩm.
Mỗi ngành nghề, làng nghề đều có những bí quyết riêng được truyền từ đời này qua đời khác. Đặc biệt tại Kiêu Kỵ, các thế hệ kế cận muốn được truyền nghề đều phải làm lễ khấn Tổ nghề và lập lời thề "không ai được truyền ra ngoài". Đó chính là nét độc đáo giúp làng nghề Kiêu Kỵ bảo tồn, duy trì được tinh hoa nghề quỳ vàng có một không hai tại Việt Nam cho đến ngày nay.
![]() |
Với lợi thế sở hữu nghề quỳ vàng độc đáo, Kiêu Kỵ còn có 15 di tích là các đình, đền, chùa, miếu ở các thôn - đa số vẫn giữ được giá trị kiến trúc, văn hóa, lịch sử. Kiêu Kỵ có đền thờ tướng quân Nguyễn Chế Nghĩa, có chùa Sùng Phúc Tự, có đình thờ thần nông, có nơi thờ Tổ sư nghề dát vàng, bạc quỳ, có văn chỉ ghi tên những người có công với làng, với nước và những người đỗ đạt cao của làng…
Để bảo tồn và phát triển nghề quỳ vàng bạc, chính quyền đã kết hợp với các làng nghề khác như làng gốm Bát Tràng, Dương Xá, làng sơn mài Hạ Thái, làng tạc tượng Vũ Lăng... ... tạo tuyến tham quan làng nghề cho du khách. Đây là hướng đi mới vừa làm tăng giá trị sản phẩm của các làng nghề, vừa bảo đảm đầu ra cho sản phẩm.
Tin liên quan

Nghệ An: Nghề thủ công truyền thống nhiều thăng trầm
14:55 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Một số nghề thủ công truyền thống của người Mường ở Tân Lạc Hòa Bình
09:23 | 09/12/2024 Nghiên cứu trao đổi

Lào Cai: Phát triển nghề thủ công truyền thống gắn với giữ gìn bản sắc văn hóa
15:14 | 05/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin mới hơn

Làng nghề đan lát ở Vĩnh Long
13:43 | 07/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Điện Biên: Giữ lửa cho nghề rèn của người Mông
09:56 | 07/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Cà Mau: Những người tâm huyết giữ nghề truyền thống lờ, lọp
09:55 | 07/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

“Đòn bẩy” để Hà Nội bảo tồn, phát huy giá trị làng nghề
09:55 | 07/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề làm ngói Âm Dương ở Lũng Rì
10:00 | 06/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Trù phú làng nghề
14:36 | 05/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Bình Định: Làng nghề đan đát Phú Hiệp tạo ra sản phẩm mang bản sắc văn hóa
08:29 | 04/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bắc Ninh: Các cơ sở sản xuất giấy ở làng nghề Phong Khê dừng hoạt động
11:39 | 01/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Thái Bình: Đưa nghề dệt đũi vươn xa
11:39 | 01/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng hương Cao Thôn
11:38 | 01/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đồng Tháp: Lai Vung bảo tồn, phát triển nghề truyền thống
11:24 | 28/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Định: Nghệ nhân Thanh Đa đam mê hát dân ca, bài chòi
11:24 | 28/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Hòa Bình: Mô hình nuôi ong lấy mật đem lại hiệu quả kinh tế cao
19:32 | 25/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề làm bột khoai Tây Ninh: Bí quyết giữ gìn hương vị truyền thống
19:31 | 25/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề mành trúc Tân Thông Hội
11:14 | 25/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Quảng Hòa tập trung hỗ trợ sản phẩm làng nghề, sản phẩm đặc sản
11:09 | 25/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Tiết lộ nguyên liệu "đặc biệt" làm nên tên tuổi của làng bún Vân Cù
10:39 | 25/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Hà Nội tin vui cho các làng nghề
21:08 | 20/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bắc Giang: Làng tỷ phú cây cảnh Vạn Thạch
21:07 | 20/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề mây tre đan Tăng Tiến Nét đẹp truyền thống, vươn tầm quốc tế
14:56 | 20/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề đánh bắt "bò biển" cho kinh tế cao
14:55 | 20/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Định: Xã Cát Tài vững vàng tiến bước xây dựng nông thôn mới nâng cao
15:02 Nông thôn mới

Lễ hội Áo dài TP. HCM 2025 – Tôn vinh vẻ đẹp truyền thống và hiện đại
14:32 Văn hóa - Xã hội

Bình Định: Du khách nô nức lên suối Tà Má thưởng ngoạn hương sắc hoa Trang
14:31 Du lịch làng nghề

Hải Phòng: Nỗ lực xây dựng sản phẩm OCOP 5 sao
13:43 OCOP

Bình Phước: Thêm 33 sản phẩm OCOP 4 sao
14:02 OCOP









