Nhớ "Hoa mùng 5"
Gói bánh tro ở Quảng Ngãi
Khi lại gần, bạn sẽ thấy từng cánh hoa hết sức xinh xắn với hình dáng tròn nhỏ, mềm mại đã góp phần làm cho không gian làng quê tôi trở nên ấm áp, đặc sắc hơn. Mùa hạ là mùa hoa nở đỏ thắm trên khắp quê tôi bởi nhà nhà, người người trồng “hoa Mùng 5”. Hình dáng của loài hoa này vô cùng đặc biệt mà bạn không thể nhầm lẫn với bất kỳ loài hoa nào khác. Nếu được nhìn thấy dù chỉ một lần, ắt hẳn bạn sẽ có ấn tượng sâu sắc, khó mà quên được.
Mâm cơm cúng tết Ðoan Ngọ vào ngày mồng năm tháng năm âm lịch của người dân xứ Quảng
Hoa Mùng 5 quê tôi như có sức mạnh vô hình níu giữ hồn tôi. Mỗi lần trở về làng, cảm giác vừa thân quen, vừa mới mẻ và thú vị. Mùi hương trong làng cúng Mùng 5 như mùi hương trầm, mùi trái cây chín hòa quyện với mùi bánh tro, mùi chè xôi, thịt vịt, mùi nồi nước nhân mì Quảng… như níu chân những người con quê hương. Tôi về làng mình, tận hưởng hương thơm trong ngày Mùng 5 ngây ngất hơn, nên thơ hơn một chút với màu hoa Mùng 5 bung đỏ, với lá Mùng 5 thơm lừng, với bạn bè ngày xưa cắp sách đến trường nay bao mái đầu đã lên màu sương khói…
Lúc sinh thời, ông tôi cho hay, hoa Mùng 5 chính là loài hoa mang tên Hồng tú cầu, thuộc loại cây thân thảo với thân mềm và xốp. Đặc biệt, loài hoa này được phát triển từ rễ củ khá giống củ hành. Củ của hồng tú cầu có màu xanh nhạt với nhiều đốm màu tía. Đây là loài hoa được nhiều người ưa chuộng bởi những chùm hoa tròn xoe hoàn hảo rất thu hút. Nhị hoa hồng tú cầu có mang bao phấn màu vàng trông rất đẹp mắt. Khác với nhiều loài hoa khác, hồng tú cầu chỉ ra hoa 1 lần trong năm và có thể giữ được độ tươi từ 5 – 10 ngày. Thông thường, tùy theo thời tiết hàng năm, hoa Mùng 5 vào khoảng tháng 4 đến tháng 6 là thời điểm hoa nở. Song hoa nở rộ nhất đúng dịp Mùng 5 (Tết Đoan Ngọ). Chính vì lẽ đó nên hồng tú cầu còn mang tên hoa Mùng 5.
Hoa này thường nở vào đầu tháng 5 âm lịch, nên ở nơi tôi sinh sống đặt tên là hoa mùng 5.
Nhớ nhất là ở vùng Quảng Nam quê tôi có tục uống “lá Mùng 5". “Lá Mùng 5" được người dân và mẹ tôi cắt trước Tết Đoan Ngọ khoảng một tuần ở ven rừng, rú, bờ rào… như các loại lá, dây lá dằn, cỏ xướt, tía tô, ngũ gia bì, bướm lông, bướm bạc… đem phơi khô hoặc mua ngoài chợ. Chợ quê, trước Mùng 5 khoảng 15 ngày, đã có người bán “lá Mùng 5". Vào thời điểm nầy ở quê tôi có nhiều người đi cắt “lá mùng 5" về bán và để dành uống. Nước lá Mùng 5 có màu vàng đậm, rất thơm, vì đa số cây lá chứa nhiều tinh dầu. Có thể, ngày mùng 5 ăn nhiều thứ, nên các lá Mùng 5 uống vào để dễ tiêu, chống no hơi sình bụng.
Trong văn hoá Việt Nam, ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch lại là ngày giỗ Quốc mẫu Âu Cơ.
Hồi còn bé, lúc mặt trời đứng bóng vào trưa Mùng 5 cha tôi đem ra giữa sân một cái thau, sau đó bắt một con thằn lằn ( thường là bị đứt đuôi) thả vào chậu, thằn lằn bơi vài vòng rồi thả ra, lấy khăn nhúng nước lau mắt, mặt cho tôi để sau nầy tôi được thông minh, sáng mắt? Không biết loại thằn lằn nó có giác quan thứ 6 không, nhưng vào ngày Mùng 5 rất khó bắt, chúng đều đi trốn cả. Để có thằn lằn người ta bắt trước Mùng 5 khoảng vài ngày. Tuy nhiên, có người cho rằng, làm như vậy mất thiêng?
Ngày nay, cứ đến Tết Đoan Ngọ, chúng tôi lại nhớ đến bánh tro, chè ngọt, uống “lá Mùng 5", ngắm hoa Mùng 5… Và dịp này, hoa Mùng 5 lại nở đỏ cả trời quê, thắm cả một miền thương nhớ.
Bài, ảnh: Tiên Sa
Tin liên quan
Tin mới hơn

Khi Đạo giáo trở thành điểm tựa tinh thần trong biến động lịch sử Việt Nam
11:14 | 05/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Dấu ấn văn hóa đặc sắc trong dòng chảy tín ngưỡng Việt Nam
11:14 | 05/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Quán Đạo giáo - Di sản tôn giáo độc đáo cần được bảo tồn đúng giá trị
11:13 | 05/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Khi vũ điệu Chăm làm 'sống' lại không gian tháp cổ
14:07 | 02/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Kỳ họp thứ nhất HĐND tỉnh Gia Lai mới, dấu mốc khởi đầu hành trình mới với một niềm tin lớn
11:01 | 02/07/2025 Văn hóa - Xã hội

“Chúa Nguyễn và các giai thoại mở đất phương Nam” - Lịch sử gần gũi từ những câu chuyện dân gian
09:18 | 01/07/2025 Văn hóa - Xã hội
Tin khác

Nhà báo, nhạc sĩ, nhà thơ Đinh Văn Bình: “Không có giới hạn nào giữa báo chí, thơ ca và âm nhạc”
09:54 | 28/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Hơn 8.000 tình nguyện viên Thủ đô tiếp sức kỳ thi tốt nghiệp THPT
10:19 | 26/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Nhiệm kỳ 2021–2026, HĐND tỉnh Bình Định hoàn thành xuất sắc sứ mệnh vì dân
09:14 | 26/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Kỳ họp cuối của HĐND tỉnh Bình Định, khép lại một giai đoạn, mở ra thời cơ mới
09:15 | 25/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Tổ chức kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025: Chủ động thích ứng với những điểm mới
10:03 | 23/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Bình Định ngày đầu vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền 2 cấp thuận lợi
16:15 | 21/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Trường THCS Nguyễn Trường Tộ liên tục đạt thành tích xuất sắc
10:07 | 18/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Lễ tổng kết và trao giải Cuộc vận động sáng tác văn học nghệ thuật về Nghề báo - Người làm báo Thủ đô và cả nước 2025
10:35 | 17/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Ấn tượng đêm chung kết Hoa hậu và Nam vương siêu mẫu thể hình thế giới 2025
23:09 | 15/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Hội Nhà văn Hà Nội: Bàn về sáng tác văn học viết cho trẻ em
15:45 | 13/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Hội Chữ thập đỏ tỉnh Bình Định cầu nối những tấm lòng nhân ái
15:45 | 13/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Nhà báo, Nhà văn Hồ Quang Lợi ra mắt sách “Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút”
15:43 | 13/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Gia Lai: Huyện Ia Pa vận động gần 2 tỷ đồng ủng hộ xóa nhà tạm, nhà dột nát
15:43 | 13/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Bệnh viện Đa khoa Vân Đình hướng tới sự hài lòng của người bệnh
15:40 | 13/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Bình Định: Những ngôi nhà mang giá trị nhân văn
15:39 | 13/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Khi Đạo giáo trở thành điểm tựa tinh thần trong biến động lịch sử Việt Nam
11:14 Văn hóa - Xã hội

Dấu ấn văn hóa đặc sắc trong dòng chảy tín ngưỡng Việt Nam
11:14 Văn hóa - Xã hội

Quán Đạo giáo - Di sản tôn giáo độc đáo cần được bảo tồn đúng giá trị
11:13 Văn hóa - Xã hội

Hiến pháp sửa đổi năm 2025: Nền tảng pháp lý vững chắc cho sự phát triển bền vững của đất nước
11:12 Tin tức

Cả nước đã có 16.543 sản phẩm OCOP
14:57 OCOP