Sau hơn 10 năm thực hiện, Nghị định số 45/2012/NĐ-CP đã tạo khung pháp lý tương đối đầy đủ cho công tác khuyến công. Các hoạt động hỗ trợ được triển khai đồng bộ từ trung ương đến địa phương, góp phần thúc đẩy đầu tư, phát triển sản xuất kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cho cơ sở công nghiệp nông thôn. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh của nền kinh tế cùng xu hướng chuyển đổi số, sản xuất xanh, tiêu dùng bền vững đã đặt ra yêu cầu cấp thiết phải điều chỉnh chính sách khuyến công để phù hợp hơn với bối cảnh mới.

Việc ban hành Nghị định mới về khuyến công được xem là bước điều chỉnh kịp thời, bảo đảm chính sách bắt nhịp với yêu cầu phát triển.

Nghị định số 235/2025/NĐ-CP ra đời nhằm khắc phục những bất cập đó, đồng thời định hướng khuyến công theo hướng đa dạng, linh hoạt, ưu tiên đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững.

Mở rộng đối tượng áp dụng

Một điểm nhấn quan trọng của Nghị định mới là việc mở rộng đối tượng được hưởng chính sách khuyến công. Ngoài doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, hộ kinh doanh trực tiếp sản xuất, nghị định còn áp dụng cho:

Các cơ sở sản xuất áp dụng sản xuất sạch hơn, tiêu dùng bền vững.

Doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp.

Nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú trong lĩnh vực thủ công mỹ nghệ.

Tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước tham gia quản lý, thực hiện dịch vụ khuyến công.

Điều này phản ánh sự thay đổi trong quan điểm: khuyến công không chỉ hỗ trợ sản xuất truyền thống mà còn hướng đến thúc đẩy đổi mới công nghệ, bảo vệ môi trường và hội nhập quốc tế.

Bổ sung nội dung hoạt động khuyến công

Nghị định số 235/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung cụ thể tại Điều 4 của Nghị định 45/2012/NĐ-CP. Trong đó đáng chú ý:

Đào tạo nghề linh hoạt: tập trung vào truyền nghề, kèm cặp nghề, tập nghề, chuyển giao công nghệ, nâng cao kỹ năng.

Ứng dụng khoa học kỹ thuật và chuyển đổi số: hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn, ứng dụng máy móc tiên tiến, công nghệ thông tin và giải pháp số.

Phát triển sản phẩm công nghiệp nông thôn: hỗ trợ tham gia hội chợ, triển lãm trong và ngoài nước; tổ chức thi thợ giỏi, thi thiết kế mẫu; hỗ trợ đăng ký nhãn hiệu, xây dựng phòng trưng bày sản phẩm.

Xử lý môi trường và xúc tiến đầu tư: hỗ trợ công nghệ xử lý nước thải, khí thải; tổ chức hội nghị, hội thảo xúc tiến đầu tư cụm công nghiệp.

Có thể thấy, khuyến công giờ đây không chỉ dừng lại ở “khuyến khích” mà còn gắn với đổi mới công nghệ, phát triển xanh, bảo tồn giá trị truyền thống.

Danh mục ngành, nghề được khuyến khích

Nghị định mới xác định rõ các ngành, nghề được ưu tiên, bao gồm: công nghiệp chế biến nông - lâm - thủy sản; công nghiệp hỗ trợ, cơ khí, hóa chất phục vụ nông nghiệp; công nghiệp công nghệ cao, ít tiêu tốn năng lượng; nghề thủ công mỹ nghệ cần bảo tồn; sản xuất sạch hơn, chuyển đổi số, công nghiệp môi trường và năng lượng thân thiện.

Sự bổ sung này giúp định hướng nguồn lực khuyến công tập trung vào những ngành có tiềm năng xuất khẩu, tạo giá trị gia tăng cao, thân thiện môi trường và góp phần bảo tồn nghề truyền thống.

Ưu tiên phụ nữ và người dân tộc thiểu số

Một điểm mới nổi bật là ưu tiên cơ sở công nghiệp nông thôn do phụ nữ làm chủ, cơ sở sử dụng nhiều lao động nữ, lao động yếu thế và lao động là người dân tộc thiểu số khi xét chọn hỗ trợ. Quy định này vừa thể hiện tính nhân văn, vừa góp phần thúc đẩy bình đẳng giới, an sinh xã hội và phát triển bao trùm.

Nghị định số 235/2025/NĐ-CP sẽ có hiệu lực từ ngày 15/10/2025. Cùng thời điểm, Điều 52 của Nghị định 146/2025/NĐ-CP về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại hết hiệu lực. Các đề án khuyến công đã được phê duyệt trước ngày 15/10/2025 vẫn tiếp tục thực hiện theo Nghị định 45/2012/NĐ-CP và các văn bản liên quan.

Với Nghị định số 235/2025/NĐ-CP, Chính phủ không chỉ hoàn thiện cơ chế, chính sách khuyến công mà còn khẳng định định hướng gắn khuyến công với chuyển đổi số, sản xuất sạch hơn, phát triển xanh và bền vững. Đây là bước đi quan trọng nhằm hỗ trợ cơ sở công nghiệp nông thôn hội nhập, nâng cao năng lực cạnh tranh, đồng thời gìn giữ, phát huy giá trị của các ngành nghề truyền thống trong thời kỳ mới.