Tranh tre hun khói – thương hiệu nổi danh Kinh Bắc
Nghề làm tre trúc ở xã Xuân Lai (huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh) không biết có tự bao giờ. Chỉ biết rằng, bao thế hệ người Xuân Lai đã in sâu trong kí ức hình ảnh cây tre chất ngất quanh làng, tiếng đục đẽo kì cạch rộn rã.
Làng Xuân Lai - nơi gắn với nghề làm đồ tre từ lâu đời
Theo những người thợ lâu năm, để chế tác sản phẩm phải chọn những cây tre, trúc tốt có dóng đều, thẳng, không sâu, mấu nhỏ. Tùy loại sản phẩm mà người thợ chọn loại cây to hay nhỏ, độ trưởng thành của cây để đảm bảo độ bền vững cho sản phẩm. Tiếp đó, tre, trúc sẽ được ngâm dưới bùn ao trong 4 tháng, sau đó vớt lên, làm sạch lớp vỏ ngoài và đưa vào lò đất hun khói, tạo độ bền, tránh mối mọt.
Lò đất hun tre được bít kín, chỉ có khói và không có lửa
Tuỳ thuộc vào màu sắc yêu cầu, thời gian được điều chỉnh phù hợp: Nếu là màu nâu, thời gian sẽ ngắn hơn; màu đen bóng yêu cầu thời gian hun dài hơn và có thể phải hun nhiều lần hơn.
“Thổi hồn” cho tre Việt
Sinh ra và lớn lên trên mảnh đất có nghề làm tre, nứa hun khói độc đáo, lại được tiếp xúc, sử dụng những sản phẩm do chính quê hương mình làm ra, nên ngay từ nhỏ, ông Kỷ mê mẩn những sản phẩm độc đáo này.
Năm 15 tuổi, ông Kỷ theo các thợ trong làng để học nghề làm tre nứa. Tuy nhiên, nhận thấy làng nghề chủ yếu sản xuất các sản phẩm tre, nứa dùng trong sinh hoạt thường ngày và không mang lại giá trị cao. Bản thân lại là một người yêu văn hoá nghệ thuật và luôn tìm tòi sáng tạo, đổi mới nên ông luôn đau đáu ước mơ sẽ tạo ra sản phẩm từ tre nứa mang thương hiệu riêng. Nghĩ là làm, năm 1999, ông Kỷ mạnh dạn tiên phong trong sản xuất các sản phẩm tranh tre, nứa hun khói lấy cảm hứng, chủ đề từ dòng tranh dân gian Đông Hồ.
Hơn 20 năm gắn bó với nghề, ông Kỷ đã làm ra hàng nghìn sản phẩm từ đôi bàn tay tài hoa
Ông Kỷ tỉ mỉ trong từng tác phẩm của mình
Năm 2011, ông Kỷ được trao tặng danh hiệu nghệ nhân làng nghề Việt Nam. Ông được biết đến với các tác phẩm nổi tiếng như: Bộ tranh vinh hoa – phú quý, bộ tranh tre tứ quý hun khói - sản phẩm OCOP 3 sao tỉnh Bắc Ninh.
Ông Nguyễn Văn Vượng - Chủ tịch Hội nông dân xã Xuân Lai cho biết: “Bên cạnh tập trung sản xuất, những năm qua nghệ nhân Nguyễn Văn Kỷ đã tiếp tục dạy nghề cho nhiều lớp thợ kế cận. Hàng năm ông đều tập trung truyền nghề cho hàng chục lao động không có việc làm, các học viên trẻ nhằm định hướng tạo công việc cho mọi người. Ông cũng tham gia thực hiện giảng dạy nghề theo chương trình Khuyến công tỉnh Bắc Ninh…”
Dù ra đời muộn hơn so với lịch sử làng nghề nhưng nghệ nhân Nguyễn Văn Kỷ đã khẳng định vị trí của tranh tre, nứa hun khói trong văn hoá truyền thống làng nghề, càng khẳng định thành quả cho sự tìm tòi, sáng tạo của người Xuân Lai trong quá trình lưu giữ nghề truyền thống, phát triển dòng tranh mang đậm chất Việt Nam./.
Bài, ảnh: Phương Linh
Tin liên quan
Tin mới hơn

Những làng dệt thổ cẩm ở Tây Bắc
09:38 | 09/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Theo dấu tằm tơ
09:37 | 09/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Lan tỏa hương vị bánh gai xứ Dừa
11:04 | 08/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng Nghề Truyền Thống Hồi Sinh Nhờ Thương Mại Điện Tử
09:04 | 07/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Định: Bảo tồn và phát triển Làng nghề dệt thổ cẩm xã Vĩnh Hiệp
09:04 | 07/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Thái Bình: Bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống
10:04 | 06/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Làng gốm Bàu Trúc – Bảo tồn và phát triển di sản gốm Chăm trong thời hiện đại
10:04 | 06/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bảo tồn và phát triển làng nghề Hà Nam trong xu thế mới
12:19 | 05/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Về thăm làng nghề bánh phồng Sơn Đốc hơn trăm năm tuổi
12:15 | 05/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phụ nữ Tây Hồ chung tay bảo tồn nghề truyền thống: Hành trình từ những búp sen
10:39 | 29/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề làm cờ Tổ quốc tất bật trước dịp kỉ niệm ngày giải phóng miền nam, thống nhất đất nước
10:18 | 29/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

“Mặc áo mới” cho sản phẩm làng nghề gỗ
14:36 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân Trần Văn Việt thổi hồn vào đá
14:36 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

10 làng nghề lâu đời nổi tiếng ở Bắc Giang
14:36 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Mang du lịch, ẩm thực, làng nghề Việt Nam đến châu Âu
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

5 làng nghề miền Tây có truyền thống lâu đời
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Người đàn ông thổi hồn vào từng thớ gỗ
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề làm dưa bồn bồn
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Những người giữ hồn đất nung tại Lò lu Đại Hưng
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề thúng chai với 'tuyệt chiêu' chống thấm
10:04 | 23/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Lào Cai: Nghề làm nón lá cọ Bản Liền
10:04 | 23/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Ba Vì (Hà Nội): Chi hội cựu Công an xã Phú Đông góp phần xây dựng nông thôn mới
09:59 Nông thôn mới

Diễu hành xe đạp làng nghề
09:41 Tin tức

Hà Nội: Thành lập 2 cụm công nghiệp làng nghề vốn gần 370 tỷ đồng
09:40 Nghiên cứu trao đổi

Thành phố biển Quy Nhơn rực rỡ sắc vàng hoa lim xẹt
09:39 Du lịch làng nghề

Những làng dệt thổ cẩm ở Tây Bắc
09:38 Làng nghề, nghệ nhân