Hà Nội: 17°C Hà Nội
Đà Nẵng: 20°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 26°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 19°C Thừa Thiên Huế

Thăng trầm làng dệt chiếu Định Yên

LNV - Các làng nghề truyền thống là một trong những bản sắc dân tộc đáng lưu giữ của Việt Nam. Tuy nhiên có tuổi đời càng cao thì làng nghề càng trải qua nhiều thăng trầm và làng chiếu Định Yên cũng không ngoại lệ. Đứng trước khó khăn tìm đầu ra cho sản phẩm, làng chiếu này đã từng rơi vào bế tắc, mai một để rồi hồi sinh như hiện tại.
Cứ vào khoảng tháng 10 hàng năm, trong bầu không khí se se lạnh của những ngày đầu đông, xã Định Yên (huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp) lại rộn ràng, tất bật trong tiếng âm vang của những khung dệt truyền thống hòa lẫn với âm thanh kẽo kẹt phát ra từ máy dệt chiếu tự động trong các cơ sở sản xuất gần đó, bởi nơi đây tồn tại làng nghề dệt chiếu truyền thống có tuổi đời trăm năm, cung cấp hàng ngàn tấm chiếu cho thị trường mỗi dịp tết đến xuân về.


Xuân về làng chiếu Định Yên lại với nhịp sống vội vã


Cách đây hơn 300 năm, Định Yên còn là một vùng đất hoang chưa qua cải tạo, vì thế canh tác cây lương thực không mang lại năng suất cao, ở vùng trũng thấp nước phèn ngập quanh năm ấy, chỉ có cây lát mới kiên trì bám rễ và vươn lên xanh mướt. Người dân nơi đây vì kế sinh nhai đã tận dụng loài cây thân mềm này để dệt nên những tấm chiếu màu sắc sặc sỡ và vô cùng bắt mắt với đa dạng mẫu mã như: Chiếu bông vuông hình con cờ, chiếu Trà Niên, chiếu vảy ốc, chiếu cổ,...Về sau nghề dệt chiếu lan rộng trên khắp địa bàn xã và hình thành nên làng nghề nổi tiếng như ngày nay.

Dệt chiếu không quá khó nhưng vì trải qua nhiều công đoạn như cắt, phơi, nhuộm, dệt nên những người thợ thủ công theo nghề thường rất vất vả. Người dân trong làng truyền tai nhau bí quyết để chiếu dệt ra được bền, đẹp thì trước tiên phải chọn cây lác thật già, các sợi lác nhất định phải đều, không quá to cũng không quá nhuyễn. Toàn bộ quy trình sản xuất chiếu cần phải có 2 người, 1 người chùi lác và 1 người dệt. Hai nghệ nhân phối hợp với nhau vô cùng ăn ý, khi một người đưa sợi lát vào khung, người khác dập khung dệt thật mạnh để sợi lát dính liền nhau. Toàn bộ quy trình diễn ra với tiết tấu nhịp nhàng hòa cùng âm thanh lạch cạch vang vọng khắp ngôi nhà. Qua sự sắp đặt của đôi bàn tay tài hoa, những hoa văn đủ màu sắc của chiếu dần hiện lên. Nhiều khách du lịch tận mắt chứng kiến quá trình này đều phải ngỡ ngàng, vì không ai ngờ rằng từ những sợi lác mỏng manh qua óc sáng tạo và tay nghề điêu luyện của các nghệ nhân lại có thể dệt nên một tấm chiếu đẹp mắt đến vậy.

Nếu trước đây người dân làm miệt mài 1 ngày chỉ được vỏn vẹn 2-3 đôi chiếu, thì ngày nay nhờ vào quá trình cơ giới hóa, năng suất của thợ dệt chiếu tăng lên đáng kể, trung bình 1 người có thể sản xuất đến 10 chiếc/ngày.


Nhờ áp dụng máy móc hiện đại, năng suất của người thợ dệt chiếu tăng đáng kể


Làng chiếu Định Yên đã có tuổi đời trăm năm, hiện nay tại xã Vấp Lò có hơn 3000 hộ dân gắn bó với nghề truyền thống. Trong đó, không ít gia đình đã kế thừa nghề dệt chiếu qua nhiều thế hệ theo hình thức cha truyền con nối. Tuy nhiên, xuyên suốt quá trình hình thành và phát triển, làng nghề đã phải trải qua biết bao thăng trầm trong việc tìm đầu ra cho sản phẩm.

Có thể nói, những năm 1980 là thời điểm phát triển cực thịnh của làng chiếu này, nhờ mẫu mã đa dạng, bắt mắt cùng chất lượng bền, đẹp, thị trường tiêu thụ chiếu Định Yên lúc bấy giờ vô cùng rộng mở, mang lại đời sống ấm no cho hàng ngàn hộ dân trong xã. Các đôi chiếu Định Yên không chỉ phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng trong nước mà còn xuất khẩu sang các nước Đông Âu, Thái Lan, Campuchia, Đài Loan,...Cũng trong khoảng thời gian này, nơi đây xuất hiện chợ chiếu Định Yên hay còn gọi là chợ Ma. Sở dĩ có cái tên như vậy vì ban ngày những người thợ thủ công bận rộn dệt chiếu nên phiên họp chợ chỉ diễn ra vào ban đêm để tiện cho họ mang sản phẩm ra bày bán, nhưng hiện tại hình thức này đã không còn nữa.


Nghề dệt chiếu không quá khó nhưng rất vất vả


Chợ Ma mất đi cũng đánh dấu cho “nốt trầm” của nghề dệt chiếu làng Định Yên. Khoảng năm 2016, thị trường tiêu thụ chiếu nơi đây thu hẹp dần, cùng với đó giá thành chiếu ngày một sụt giảm, nhưng máy móc và nguyên liệu lại ngày càng tăng cao. Mỗi chiếc chiếu bán ra trên thị trường có giá trung bình chỉ tầm 68.000 đồng trong khi tiền vốn đã lên tới 65.000 đồng, thực trạng này đã khiến gần 70% hộ dân trên địa bàn xã phải khốn đốn, bỏ nghề và tìm công việc khác để kiếm thêm thu nhập.

Đứng trước tình trạng đó, trong những năm gần đây UBND huyện Lấp Vò đang nỗ lực bảo tồn và phát huy các giá trị của làng nghề trong điều kiện mới. Cụ thể, bà Trương Thị Diệp, Phó Chủ tịch UBND huyện Vấp Lò cho biết làng chiếu Định Yên sẽ tập trung xây dựng kế hoạch khôi phục chợ chiếu đêm, mở rộng các tour du lịch tham quan làng nghề để quảng bá thương hiệu chiếu Định Yên, tích cực đẩy mạnh các chính sách thích hợp để phát triển làng nghề,...

Bên cạnh tạo nguồn thu nhập cho hàng ngàn hộ dân trên địa bàn xã, làng chiếu Định Yên còn góp phần lưu giữ nét đặc sắc của làng nghề truyền thống cũng như bản sắc văn hóa rực rỡ của dân tộc. Trải qua nhiều thăng trầm, làng chiếu ngày nay đang dần hồi sinh với diện mạo mới nhờ những nỗ lực phát triển của chính quyền địa phương và hứa hẹn sẽ trở thành điểm đến lý tưởng cho khách du lịch Đồng Tháp.

Bài, ảnh: Kim Khánh

Tin liên quan

Tin mới hơn

Tạp chí Làng nghề Việt Nam kỷ niệm 13 năm Ngày xuất bản số đầu tiên

Tạp chí Làng nghề Việt Nam kỷ niệm 13 năm Ngày xuất bản số đầu tiên

LNV - Ngày 20/12/2024, tại Hà Nội, Tạp chí Làng nghề Việt Nam – Cơ quan của Trung ương Hiệp Hội Làng nghề Việt Nam tổ chức kỉ niệm 13 năm Ngày xuất bản số báo đầu tiên (22/12/2011 – 22/12/2024). Tổng kết công tác năm 2024 – Triển khai công tác năm 2025.
Làng nghề làm than đước Năm Căn Trăm năm giữa rừng đước bạt ngàn

Làng nghề làm than đước Năm Căn Trăm năm giữa rừng đước bạt ngàn

LNV - Năm Căn, vùng đất tận cùng của Tổ quốc, không chỉ nổi tiếng với những cánh rừng ngập mặn xanh mướt mà còn được biết đến với nghề làm than đước. Nghề thủ công này đã gắn liền với cuộc sống của người dân địa phương, góp phần tạo nên một nét đẹp riêng biệt của vùng đất này.
Làng nghề đan lưới Vân Trình Di sản văn hoá bền vững

Làng nghề đan lưới Vân Trình Di sản văn hoá bền vững

LNV - Làng nghề đan lưới Vân Trình, với hơn 500 năm lịch sử, không chỉ là nguồn sinh kế bền vững cho hơn 800 lao động mà còn là niềm tự hào văn hóa, gắn liền với linh hồn và bản sắc của người dân Thừa Thiên Huế.
Phường Quảng An, quận Tây Hồ đón nhận 2 danh hiệu nghề truyền thống Hà Nội

Phường Quảng An, quận Tây Hồ đón nhận 2 danh hiệu nghề truyền thống Hà Nội

LNV - UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 6275/QĐ-UBND về công nhận danh hiệu “Nghề truyền thống, Làng nghề truyền thống” Hà Nội.
Nghề trồng nấm ở An Giang

Nghề trồng nấm ở An Giang

LNV - Những năm gần đây, thực hiện chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi ở tỉnh An Giang, các mô hình sản xuất hữu cơ, tuần hoàn được đẩy mạnh, trong đó có mô hình trồng nấm vừa tận dụng nguồn rơm sau thu hoạch không phải đốt gây ô nhiễm môi trường khói bụi, vừa phù hợp với nông hộ có ít đất sản xuất mang lại thu nhập cao cho người nông dân, giải quyết việc làm cho người nghèo.
Quảng Ngãi: Nghề làm muối Sa Huỳnh được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Quảng Ngãi: Nghề làm muối Sa Huỳnh được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

LNV - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa ban hành Quyết định số 3983 công nhận Nghề thủ công truyền thống nghề làm muối Sa Huỳnh thuộc phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Tin khác

Hằng Khoa - nơi dòng tranh độc đáo hội ngộ nghệ thuật thêu tay và hội họa

Hằng Khoa - nơi dòng tranh độc đáo hội ngộ nghệ thuật thêu tay và hội họa

LNV - Nghề thêu truyền thống có mặt ở nhiều nơi, nhưng để đạt đến mức độ tinh xảo, điêu luyện, không thể không nhắc đến làng nghề thêu ở Mỹ Đức (Hà Nội) – nơi được coi là ‘cái nôi’ của nghệ thuật thêu. Với sự kết hợp độc đáo giữa hội hoạ và thêu, nghệ nhân Nguyễn Thị Hằng, cùng chồng là một hoạ sĩ, đã sáng tạo ra một phương pháp thêu mới lạ. Để có được thành công này, bà đã trải qua hàng năm trời nghiên cứu, cải tiến, và không ngần ngại từ bỏ hàng trăm bức tranh thêu tay tỉ mỉ.
Cu Đơ Ông Bà Thư Viện - Mật ngọt gừng cay thấm đượm tấm lòng người dân xứ Nghệ

Cu Đơ Ông Bà Thư Viện - Mật ngọt gừng cay thấm đượm tấm lòng người dân xứ Nghệ

LNV - Từ những hạt lạc tròn mẩy, mật mía ngọt ngào, gừng tươi cay nồng, những người nghệ nhân đã khéo léo đem nấu và kết hợp cùng bánh đa tạo nên món Cu đơ Ông bà Thư Viện thơm ngon nức tiếng – xứng tầm là đặc sản xứ Nghệ.
Đan quyện tinh hoa và sáng tạo

Đan quyện tinh hoa và sáng tạo

LNV - Hà Nội đang từng bước nâng tầm sản phẩm thủ công, kết hợp hài hòa giữa tinh hoa văn hóa truyền thống và sáng tạo hiện đại
Bình Định: Làng nghề trồng mai tất bật chuẩn bị vụ Tết

Bình Định: Làng nghề trồng mai tất bật chuẩn bị vụ Tết

LNV - Thời gian này, các Làng nghề trồng mai cảnh ở thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định đang tất bật cho việc chăm sóc mai cảnh để giữ lá xanh tốt chờ đến ngày lặt lá. Bởi, cuối tháng 11 âm lịch là thời điểm cây mai cảnh bắt đầu bước vào giai đoạn lặt lá để chuẩn bị đơm hoa đón Tết chào Xuân mới Ất Tỵ năm 2025.
Hội nghị tổng kết công tác thi đua, khen thưởng Cụm kinh tế của các tổ chức thành viên năm 2024

Hội nghị tổng kết công tác thi đua, khen thưởng Cụm kinh tế của các tổ chức thành viên năm 2024

LNV - Sáng ngày 8/12, tại Hải Phòng, UBTƯ MTTQ Việt Nam tổ chức hội nghị tổng kết công tác thi đua, khen thưởng Cụm kinh tế của các tổ chức thành viên năm 2024.
Làng nghề hối hả vào vụ sản xuất phục vụ Tết

Làng nghề hối hả vào vụ sản xuất phục vụ Tết

LNV - Khoảng 2 tháng nữa là đến Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025. Thời điểm này, các làng nghề trong tỉnh có sản phẩm đặc trưng phục vụ Tết như: Hàng thủ công mỹ nghệ, làm hương, trồng hoa, cây cảnh, chế biến nông sản… trở nên nhộn nhịp. Các cơ sở sản xuất, nhà vườn hối hả chạy đua với thời gian để cung ứng những sản phẩm có chất lượng, phục vụ nhu cầu tiêu dùng của thị trường.
Nghề làm người tuyết bằng xốp trên phố cổ Hà Nội

Nghề làm người tuyết bằng xốp trên phố cổ Hà Nội

LNV - Còn vài chục ngày nữa là tới lễ Giáng sinh, thời điểm này, phố hàng Mã đã lung linh màu sắc của ngày Noel. Bên cạnh cây thông, vòng nguyệt quế, trái châu... một món đồ được nhiều người săn đón là mô hình người tuyết xốp.
Hà Nội: Làng nghề sinh vật cảnh Hồng Vân

Hà Nội: Làng nghề sinh vật cảnh Hồng Vân

LNV - Xã Hồng Vân thuộc huyện Thường Tín từ lâu được biết đến là làng nghề sinh vật cảnh vô cùng độc đáo. Tại vùng quê trù phú này, mỗi cây cảnh đều là một tác phẩm nghệ thuật mang trong mình hơi thở của thiên nhiên và dấu ấn sáng tạo của các nghệ nhân.
Làng miến truyền thống Bình Lư hối hả vào vụ Tết

Làng miến truyền thống Bình Lư hối hả vào vụ Tết

LNV - Gần hai tháng nữa là đến Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, các cơ sở sản xuất miến của làng nghề truyền thống xã Bình Lư (huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu) lại hối hả vào vụ mới, chuẩn bị hàng Tết đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng.
Hành trình Khát vọng Việt Nam Hùng cường – Phát triển nền kinh tế xanh bền vững, tôn vinh làng nghề và sản phẩm Ocop

Hành trình Khát vọng Việt Nam Hùng cường – Phát triển nền kinh tế xanh bền vững, tôn vinh làng nghề và sản phẩm Ocop

LNV - Ngày 2/12/2024, tại Nhà khách Chính phủ, Viện Nghiên cứu Phát triển Doanh nhân Việt Nam -Asean (EDRI) đã trang trọng công bố “Hành trình Khát vọng Việt Nam Hùng cường”, một chương trình mang tầm Quốc gia dân tộc nhằm đoàn kết, phát triển doanh nhân các dòng họ Việt Nam và mục tiêu xây dựng nền kinh tế xanh bền vững đưa Việt Nam vươn tầm thế giới.
Sản phẩm OCOP, làng nghề Hà Nội vươn tầm thế giới

Sản phẩm OCOP, làng nghề Hà Nội vươn tầm thế giới

LNV - Năm 2024, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội tiếp tục tham dự cùng Trung tâm Xúc tiến Thương mại Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức Không gian trưng bày, quảng bá sản phẩm OCOP, thủ công mỹ nghệ, nông sản thực phẩm Việt Nam gồm 16 doanh nghiệp của Hà Nội và các tỉnh thành Việt Nam tại Hội chợ Thủ công mỹ nghệ quốc tế Artigiano lần thứ 28 diễn ra tại Trung tâm triển lãm ở thành phố Milan, Italia.
"Giữ lửa" nghề tại làng hương xạ truyền thống gần 300 năm ở Hưng Yên

"Giữ lửa" nghề tại làng hương xạ truyền thống gần 300 năm ở Hưng Yên

LNV - Với gần 300 năm làm nghề, làng hương thôn Cao, xã Bảo Khê (Hưng Yên) được ví như cái nôi của nghề làm hương Việt Nam; những ngày cuối tháng 11.2024, trong tiết trời se lạnh, chúng tôi tìm về nơi đây và được chứng kiến bà con đang khẩn trương làm những mẻ hương để kịp cung ứng hàng cho thị trường dịp cuối năm.
Rèn Đa Sỹ - Top 10 thương hiệu quốc gia

Rèn Đa Sỹ - Top 10 thương hiệu quốc gia

LNV - Làng rèn Đa Sỹ (phường Kiến Hưng, Q.Hà Đông, Hà Nội) nổi tiếng cả nước với sản phẩm dao, kéo và đã xuất khẩu đi các nước lân cận. Ngày nay, người thợ rèn Đa Sỹ vẫn cần mẫn làm nghề và giữ nghề như giữ một nét văn hóa truyền thống đáng quý.
Làng hương trăm năm tuổi Quảng Phú Cầu nhộn nhịp những ngày cận Tết rực rỡ sắc Xuân

Làng hương trăm năm tuổi Quảng Phú Cầu nhộn nhịp những ngày cận Tết rực rỡ sắc Xuân

Trải qua nhiều thăng trầm của thời cuộc, làng hương Quảng Phú Cầu, huyện Ứng Hòa (TP. Hà Nội) vẫn chứng tỏ được sức sống bền bỉ mang đậm nét văn hóa của miền quê Bắc Bộ.
Đã có 144 cơ sở tự nguyện phá dỡ lò đốt, lò tái chế kim loại tại Mẫn Xá

Đã có 144 cơ sở tự nguyện phá dỡ lò đốt, lò tái chế kim loại tại Mẫn Xá

LNV – Tính đến ngày 30/11, tại xã Văn Môn (huyện Yên Phong, Bắc Ninh) đã có 144 cơ sở tự nguyện phá dỡ lò đốt, lò tái chế kim loại tại thôn Mẫn Xá và Cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá.
Xem thêm
qc-vinamilk-100-thanh-trung
Mới nhất Đọc nhiều
Lễ hội mua sắm nông sản, quảng bá văn hóa gắn kết du lịch tại Sóc Sơn

Lễ hội mua sắm nông sản, quảng bá văn hóa gắn kết du lịch tại Sóc Sơn

LNV - Tối 20/12, Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại, Du lịch TP. Hà Nội (HPA) chủ trì, phối hợp với UBND huyện Sóc Sơn và các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức Lễ hội mua sắm năm 2024, với chủ đề Lễ hội mua sắm nông sản, quảng bá văn hóa gắn kết du lịc
Khai mạc chương trình Kết nối sản phẩm OCOP thường kỳ tại TP. HCM

Khai mạc chương trình Kết nối sản phẩm OCOP thường kỳ tại TP. HCM

OVN - Sáng ngày 20/12, tại trụ sở Văn phòng Liên cơ quan Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã diễn ra lễ khai mạc chương trình “Kết nối sản phẩm OCOP thường kỳ tại TP. HCM” với chủ đề “Lễ Hội Nông Sản”.
Tạp chí Làng nghề Việt Nam kỷ niệm 13 năm Ngày xuất bản số đầu tiên

Tạp chí Làng nghề Việt Nam kỷ niệm 13 năm Ngày xuất bản số đầu tiên

LNV - Ngày 20/12/2024, tại Hà Nội, Tạp chí Làng nghề Việt Nam – Cơ quan của Trung ương Hiệp Hội Làng nghề Việt Nam tổ chức kỉ niệm 13 năm Ngày xuất bản số báo đầu tiên (22/12/2011 – 22/12/2024). Tổng kết công tác năm 2024 – Triển khai công tác năm 2025.
Hoài Đức (Hà Nội): La Phù nâng cấp hạ tầng đáp ứng kịp thời phát triển kinh tế

Hoài Đức (Hà Nội): La Phù nâng cấp hạ tầng đáp ứng kịp thời phát triển kinh tế

LNV - La Phù ngày nay, làng nghề dệt kim đã mai một. Thay vào đó, dịch vụ thương mại đang phát triển và đóng góp đáng kể vào xây dựng địa phương. La Phù có thu nhập bình quân đầu người cao nhất huyện Hoài Đức với 105 triệu đồng/người/năm. Do vậy, La Phù c
Nông nghiệp xanh gắn với bảo vệ môi trường ở Đồng bằng sông Cửu Long

Nông nghiệp xanh gắn với bảo vệ môi trường ở Đồng bằng sông Cửu Long

LNV - Nông nghiệp xanh là định hướng phát triển bền vững của vùng Đồng bằng sông Cửu Long khi giúp nâng cao chất lượng, bảo vệ môi trường, đồng thời tạo sinh kế ổn định cho người dân. Để làm được điều này, chuyên gia cho rằng việc bảo vệ môi trường phải được tích hợp chặt chẽ với các chương trình nâng cao chuỗi giá trị.
qc-vinamilk-dinh-duong-vang
ct-tnhh-pt-xuan-thanh
ctcp-xd-tan-loc
nong-nghiep-xanh
minh-hieu
nhu-thanh
an-phat
thanh-chau
thuan-duc
ha-tinh
binh-dinh
Giao diện di động