Hà Nội: 26°C Hà Nội
Đà Nẵng: 28°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 33°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 32°C Thừa Thiên Huế

Thái Bình: Bún Cọi truyền thống

LNV - Không ai biết bún làng Cọi có tự bao giờ, chỉ biết từ xa xưa làng Cọi đã nổi tiếng với nghề làm bún. Trải qua thăng trầm thời gian, cách làm bún đã có nhiều đổi khác nhưng người làng Cọi vẫn cần mẫn chắt chiu tinh túy từ những hạt ngọc trời để tạo ra sợi bún trắng ngần, dẻo dai, nguyên liệu chính trong nhiều món ăn mang đậm hương vị của dân tộc.
Làng Cọi là tên gọi nôm na, xưa là làng Cọi Khê, xã Vũ Hội, huyện Thư Trì, ngày nay bao gồm một số thôn ở xã Vũ Hội, huyện Vũ Thư. Từ hàng trăm năm trước, người làng Cọi Khê đã biết cách chế biến ra những sợi bún mềm dẻo từ những hạt gạo quý. Thời đó, bún được làm thủ công hoàn toàn, để có sợi bún cần rất nhiều công đoạn cầu kỳ.


Cơ sở sản xuất bún của gia đình ông Vũ Ngọc Mến mỗi ngày sản xuất 7 tạ - 1 tấn bún.


Ông Nguyễn Hữu Cường, một trong những bậc cao niên trong nghề làm bún ở làng Cọi chia sẻ: Loại gạo để làm bún là gạo tẻ mà khi thổi cơm ăn thấy hơi khô, không phải loại gạo dẻo. Xưa xay thóc bằng cối xay kéo tay nên hạt gạo để làm bún không trắng tinh, óng ả như giờ mà có màu trắng hơi ngà. Thóc sau khi tách vỏ được đem ngâm trong nước mưa trong vắt đẫy 1 ngày 1 đêm sau đó vớt ra đãi sạch, nhặt từng hạt gạo xấu lẫn ra. Gạo tiếp tục được đem vào cối đá quay bằng tay xay thành bột nước, xay đi xay lại 3 lần như vậy để bột nước thật mịn, không bị “sống” gạo - miết hai ngón tay vào nhau phải cảm nhận được bột tan hoàn toàn. Nước bột này được ngâm tiếp từ 2 - 3 ngày, tùy theo nhiệt độ từng mùa, sao cho bột không bị chua. Khi bột lắng lại và ngâm đủ thời gian sẽ được lọc bằng khăn vải sạch và ép kiệt nước thành từng quả bột. Những quả bột này được cho vào túi vải luộc chín 1 phần vỏ ngoài, sau đó vớt ra, lại cho vào cối giã rồi tiếp tục được cho vào chảo thụi (nhào) cho tới khi bột dẻo đều mới cho vào khuôn để vặn bún. Khuôn bún thường bằng nhôm giống như những chiếc âu, có đục lỗ ở đáy nhỏ li ti để vặn thành sợi bún. Miệng khuôn được khâu liền kề với 1 ống vải để tạo thành túi mà mặt đáy là khuôn. Người làm bún sẽ dùng sức vặn thật chặt chiếc túi cho bột lọt qua lỗ khuôn rơi xuống nồi nước gần sôi, đợi khi sôi bùng, bún nổi lên, dùng rổ tre vớt bún và nhanh tay nhúng vào chậu nước lạnh để bún không bết dính vào nhau. Rồi bún lại được nhúng qua 1 lượt nước sôi nữa để chín hẳn, vảy ráo nước và trải lên mặt lưới thoáng. Khi bún ráo sợi, dùng tay đảo nhẹ cho tơi, phồng bún. Vậy là được một “quả” bún. Bún thường được đặt trong thúng tre có lót sẵn lá chuối tươi, mùi thơm của bún quyện với mùi lá chuối tự nhiên, dân dã, tạo cho bún Vũ Hội mang vị riêng, không giống bún nơi nào. Thường một thùng gạo được một tạ rưỡi bún, nhưng làm thủ công thì cả nhà 4 - 5 người mới làm nổi số bún này trong một ngày.


Nhớ lại nghề làm bún 30 năm về trước, ông Nguyễn Hữu Cường hào hứng kể: Thời đó làm bún đã vất vả, đổi bún còn vất vả hơn. Người dân xưa không có tiền mua bún mà dùng thóc để đổi lấy bún về ăn. Người làng, nhất là chị em phụ nữ Cọi Khê ngày ấy lúc nào cũng kẽo kẹt đôi quang gánh trên vai đi khắp các nơi đổi bún, một bên là thúng bún to, một bên là thúng thóc đổi được. Lúc đi thì rao bún ở chỗ đông dân cư, lúc về thường đi tắt qua cánh đồng, lội qua mương máng, bờ ruộng cho nhanh.

Vất vả, kỳ công như vậy nhưng nghề làm bún xưa mang lại của ăn, của để cho hầu hết các gia đình và nuôi bao đứa trẻ làng Cọi ăn học, trưởng thành. Người làng Cọi tảo tần, chịu khó vẫn kiên trì bám nghề, đời này truyền cho đời khác. Kể cả bom đạn chiến tranh vẫn không làm mất đi nghề truyền thống ở làng và được gìn giữ cho đến ngày nay.

Cơ sở sản xuất bún của ông Vũ Ngọc Mến, thôn Bình An, xã Vũ Hội quanh năm nhộn nhịp. Trước kia, sản xuất bún thủ công, vất vả, sản lượng thấp nhưng hiện nay áp dụng máy móc kỹ thuật vào sản xuất bún, một mình ông Mến có thể điều khiển dây chuyền làm bún tự động và chỉ cần thêm vài lao động phụ giúp, một ngày sản xuất từ 7 tạ đến 1 tấn bún. Ngoài chi phí đầu tư nguyên liệu và trả công 150.000 - 200.000 đồng/ngày công cho lao động phụ, gia đình ông Mến thu lãi từ 15 - 20 triệu đồng/tháng từ sản xuất bún.

Bà Mai Thị Loan, chủ cơ sở sản xuất bún Thiện Loan, xã Vũ Hội cho biết, gia đình bà có truyền thống nhiều đời làm bún; Nghề này vất vả, vợ chồng bà rất kiên trì, chịu khó và say mê, gắn bó với nghề mới giữ gìn và phát triển nghề truyền thống của cha ông. Dù vất vả nhưng nghề làm bún đã giúp bà làm giàu ngay trên chính quê mình.

Bắt đầu từ khi có hệ thống điện lưới, người làng Cọi tìm tòi, tự chế hoặc đặt mua các máy móc, hỗ trợ một số công đoạn làm bún để giảm bớt sức lao động. Đến nay, làng Cọi có gần 20 hộ sản xuất bún. Tuy không còn nhiều hộ làm bún như xưa nhưng bù lại, quy mô sản xuất bún ở mỗi hộ được nâng lên, vì vậy, sản lượng bún làng Cọi vẫn tăng nhiều so với trước kia. Bình quân mỗi hộ hiện sản xuất từ 5 tạ đến 1 tấn bún/ngày, thu nhập đạt hàng trăm triệu đồng/hộ/năm. Nghề làm bún hiện tạo việc làm cho khoảng 200 lao động vệ tinh với thu nhập bình quân từ 3 - 5 triệu đồng/người/tháng.

Khéo léo và cần mẫn chắt chiu tinh túy từ những hạt ngọc trời, người làng Cọi làm ra những sợi bún dẻo dai. Trải qua hàng trăm năm, dù bao đổi thay nhưng những sợi bún làng Cọi vẫn vẹn nguyên hương vị xưa. Ngày nay, được một lần thưởng thức bát bún riêu, bún chả, bún ốc do mẹ nấu từ sợi bún quê mình là ước ao của bao người con làng Cọi xa quê.

Bài, ảnh: Quỳnh Lưu

Tin liên quan

Tin mới hơn

Phú Yên: Đưa thổ cẩm Xí Thoại trở thành sản phẩm du lịch

Phú Yên: Đưa thổ cẩm Xí Thoại trở thành sản phẩm du lịch

LNV - Dệt thổ cẩm Xí Thoại là một nghề truyền thống lâu đời của người dân tộc thiểu số Ba Na thuộc xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân được UBND tỉnh Phú Yên công nhận Làng nghề truyền thống năm 2023. Hiện thổ cẩm của Làng nghề trở thành một trong những sản phẩm du lịch văn hóa cộng đồng thôn Xí Thoại.
Chi cục PTNT tỉnh Thái Nguyên tham dự Hội chợ Làng nghề Việt Nam 2024

Chi cục PTNT tỉnh Thái Nguyên tham dự Hội chợ Làng nghề Việt Nam 2024

LNV - Từ ngày 3 - 6/10/2024, tại Trung tâm triển lãm Nông nghiệp, Trung tâm Xúc tiến Thương mại Nông nghiệp (tại số 489 đường Hoàng Quốc Việt, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội), Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức Hội chợ Làng nghề lần thứ 20 năm 2024
Hưng Yên: Làng nghề cây cảnh ảnh hưởng nặng sau mưa lũ

Hưng Yên: Làng nghề cây cảnh ảnh hưởng nặng sau mưa lũ

LNV - Huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên được biết đến là vựa cây cảnh lớn nhất miền Bắc, cung cấp lượng lớn hoa, cây cảnh phục vụ các dịp lễ, Tết. Thế nhưng ngập úng diện rộng lâu ngày do nước sông Hồng dâng cao sau bão số 3 đã khiến hàng nghìn hecta cây trồng, quất cảnh bị hư hại. Tổn thất quá nặng nề, các hộ trồng cây đang đau đáu nỗi lo làm lại từ đầu.
Hồi sinh nghề gốm cổ tại buôn Dơng Bắk

Hồi sinh nghề gốm cổ tại buôn Dơng Bắk

LNV - Tại buôn Dơng Bắk, xã Yang Tao, huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk, nghề làm gốm cổ đang đứng trước nguy cơ lụi tàn. Đây từng là cái nôi của nghề gốm truyền thống, nhưng hiện tại chỉ còn lại rất ít nghệ nhân kiên trì với nghề, chỉ có thể đếm trên đầu ngón tay.
Bắc Ninh: 12 cơ sở ở làng nghề giấy Phong Khê dừng hoạt động

Bắc Ninh: 12 cơ sở ở làng nghề giấy Phong Khê dừng hoạt động

LNV - Trong 2 ngày 26 - 27/9, các đoàn kiểm tra của thành phố Bắc Ninh (tỉnh Bắc Ninh) đã tổ chức kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường, an toàn điện đối với các cơ sở, doanh nghiệp sản xuất giấy trên địa bàn phường Phong Khê- làng nghề ô nhiễm nhất tỉnh Bắc Ninh. Đã có 12 cơ sở sản xuất giấy ở Phong Khê viết đơn xin dừng hoạt động.
Hội An đón nhận “Nghề làm nhà tre, dừa ở Cẩm Thanh” danh hiệu Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia

Hội An đón nhận “Nghề làm nhà tre, dừa ở Cẩm Thanh” danh hiệu Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia

LNV - Chào mừng kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2024), ngày 20/9, Đảng ủy, HĐND, UBND và Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Cẩm Thanh, TP. Hội An cho hay, vừa tổ chức lễ kỷ niệm 60 năm ngày đồng khởi giải phóng xã Cẩm Thanh (27/9/1964 - 27/9/2024). Đây là dịp để ôn lại trang sử hào hùng của quân và dân địa phương trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc.

Tin khác

Công nhận nghề truyền thống Hà Nội đối với nghề kim hoàn, đậu bạc Định Công

Công nhận nghề truyền thống Hà Nội đối với nghề kim hoàn, đậu bạc Định Công

LNV - Ngày 29/9, Đảng ủy, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường Định Công (quận Hoàng Mai) tổ chức Lễ đón nhận Bằng công nhận danh hiệu “Nghề truyền thống Hà Nội” đối với nghề kim hoàn, đậu bạc Định Công.
Về miền cổ tích gốm Thanh Hà truyền thống 500 năm tuổi

Về miền cổ tích gốm Thanh Hà truyền thống 500 năm tuổi

LNV - Hội An là vùng đất xinh đẹp, nổi tiếng với khu phố cổ trầm mặc và những làng nghề truyền thống có tuổi đời lên đến hàng trăm năm. Nép mình bên con sông Thu Bồn thơ mộng, Làng gốm Thanh Hà là nơi giữ nghề gốm truyền thống trong suốt 500 năm lịch sử.
Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam Trịnh Quốc Đạt làm việc với đơn vị trực thuộc tại thành phố Hải Phòng

Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam Trịnh Quốc Đạt làm việc với đơn vị trực thuộc tại thành phố Hải Phòng

LNV - Sáng ngày 2/10, Tại Trung tâm Xúc tiến Thương mại Đào tạo Phát triển Làng nghề (Hải Phòng). Nhà giáo Ưu tú Trịnh Quốc Đạt – Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam đã có buổi làm việc với bà Cao Bích Thủy Giám đốc Trung tâm.
Bình Định: Lập Đề án phát triển Làng nghề trồng hoa Gia An Nam

Bình Định: Lập Đề án phát triển Làng nghề trồng hoa Gia An Nam

LNV - Sau khi được UBND tỉnh Bình Định có Quyết định công nhận Làng nghề trồng hoa Gia An Nam, thôn Gia An Nam, xã Hoài Châu Bắc, UBND thị xã Hoài Nhơn có tờ trình UBND tỉnh Bình Định và Sở Nông nghiệp và PTNT cho chủ trương lập Đề án phát triển Làng nghề trồng hoa Gia An Nam.
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Kiên Giang

Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Kiên Giang

LNV - Do điều kiện lịch sử hình thành, Kiên Giang là nơi hội tụ của dân di cư đến từ mọi miền đất nước. Một số nghề thủ công cũng theo chân họ đến vùng này. Khi du nhập vào Kiên Giang, sản phẩm của mỗi làng nghề mang nét văn hóa đặc trưng của vùng.
Trăm năm kể chuyện nghề rèn

Trăm năm kể chuyện nghề rèn

LNV - Trong căn nhà nhỏ ngái nồng mùi khói bếp, ông Sùng Seo Nhà (74 tuổi) một trong những cao niên còn bám trụ với nghề rèn nở nụ cười móm mém đón chúng tôi ghé thăm trong một buổi chiều lất phất mưa. Giọng kể bằng tiếng phổ thông lơ lớ vẫn đủ để chúng tôi hiểu nghề rèn đến với Bản Phố “duyên nợ” như thế nào và ai là người đầu tiên có công đưa nghề rèn về với bản làng.
Nghệ nhân ẩm thực nâng tầm món ăn truyền thống Việt

Nghệ nhân ẩm thực nâng tầm món ăn truyền thống Việt

LNV - Với niềm đam mê đặc biệt với ẩm thực, nghệ nhân Lưu Huỳnh Châu đã mang nhiều món ăn đặc trưng của người Việt giới thiệu tới thực khách quốc tế, tích cực dạy nghề cho thế hệ trẻ. Góp phần giữ gìn và phát huy tinh hoa ẩm thực truyền thống Việt trong cuộc sống hiện đại.
Làng nghề chè Ba Trại Phát triển bền vững

Làng nghề chè Ba Trại Phát triển bền vững

LNV - Làng nghề chè Ba Trại, huyện Ba Vì (Hà Nội) nổi tiếng với thương hiệu chè búp khô chất lượng cao. Được nâng cấp công nghệ và mở rộng thị trường, chè Ba Trại không chỉ giữ vững danh tiếng mà còn kết hợp du lịch, mang lại giá trị bền vững cho cộng đồng địa phương.
Nâng cao giá trị sản phẩm từ nghề đan võng gai của đồng bào người Thổ

Nâng cao giá trị sản phẩm từ nghề đan võng gai của đồng bào người Thổ

LNV – Với đôi bàn tay khéo léo, cây gai đã trở thành những sản phẩm thủ công có tính ứng dụng cao, góp phần thể hiện nét đẹp văn hóa của đồng bào dân tộc Thổ ở xã Giai Xuân, huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An.
Bún, phở gạo lứt khô - Đặc sản của làng nghề truyền thống Minh Khai

Bún, phở gạo lứt khô - Đặc sản của làng nghề truyền thống Minh Khai

OVN - Nhắc đến bún, phở khô ngon, không thể không nhắc đến đặc sản bún, phở khô được làm ra từ làng nghề nổi tiếng ở xã Minh Khai, huyện Hoài Đức.
Bình Định bảo tồn và phát triển làng nghề

Bình Định bảo tồn và phát triển làng nghề

LNV - Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định vừa có văn bản yêu cầu UBND các huyện, thị xã có các làng nghề được lựa chọn đầu tư hỗ trợ phát triển giai đoạn 2023-2025, kịp thời báo cáo UBND tỉnh về kết quả triển khai thực hiện và những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.
Hơn 100 đơn vị, doanh nghiệp sẽ tham gia Hội chợ Làng nghề năm 2024

Hơn 100 đơn vị, doanh nghiệp sẽ tham gia Hội chợ Làng nghề năm 2024

LNV - Tiếp nối thành công của Hội chợ Làng nghề Việt Nam những năm trước, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn giao Trung tâm Xúc tiến thương mại nông nghiệp phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ tổ chức Hội chợ Làng nghề lần thứ 20 năm 2024.
Nghề chằm nón lá

Nghề chằm nón lá

LNV - Có nhiều câu hỏi về nguồn gốc của chiếc nón đan bằng lá đơn sơ ấy có lịch sử từ khi nào? Tổ nghề là ai? Những câu hỏi này đến nay vẫn không ai trả lời được. Nhiều tài liệu cho rằng chiếc nón lá xuất hiện ở Việt Nam vào thế kỉ thứ 13, đời nhà Trần. Theo các nghiên cứu của các nhà khoa học, hình ảnh tiền thân của chiếc nón đã được chạm khắc trên trống đồng Ngọc Lũ, trên thạp đồng Đào Thịnh vào khoảng 2500 – 3000 năm về trước.
Phát triển làng nghề theo hướng du lịch xanh và sạch

Phát triển làng nghề theo hướng du lịch xanh và sạch

LNV - Hiện cả nước có 5.400 làng nghề và làng có nghề trong đó có khoảng 2.000 làng nghề truyền thống với lợi thế văn hóa, lịch sử và sản phẩm, rất thuận tiện để xây dựng các chương trình du lịch kết hợp.
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Bến Tre

Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Bến Tre

LNV - Các làng nghề truyền thống Bến Tre không chỉ đem lại lợi nhuận kinh tế cho địa phương mà còn góp phần bảo tồn những giá trị văn hóa đặc sắc
Xem thêm
qc-vinamilk-100-thanh-trung
Mới nhất Đọc nhiều
Âm nhạc huyền thoại của ABBA đến với nơi hội ngộ miền di sản

Âm nhạc huyền thoại của ABBA đến với nơi hội ngộ miền di sản

LNV - Ngày 8/10/2024, tại sân khấu thực cảnh của Đảo Ký Ức Hội An, chương trình “Hoi An Memories & ABBA Music Show” sẽ được tổ chức. Đây là đêm diễn đặc biệt nằm trong khuôn khổ tour lưu diễn Việt Nam của nhóm nhạc “chơi nhạc ABBA hay nhất mọi thời đại” ARRIVAL FROM SWEDEN, đánh dấu kỷ niệm 55 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam – Thụy Điển.
Phú Yên: Đưa thổ cẩm Xí Thoại trở thành sản phẩm du lịch

Phú Yên: Đưa thổ cẩm Xí Thoại trở thành sản phẩm du lịch

LNV - Dệt thổ cẩm Xí Thoại là một nghề truyền thống lâu đời của người dân tộc thiểu số Ba Na thuộc xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân được UBND tỉnh Phú Yên công nhận Làng nghề truyền thống năm 2023. Hiện thổ cẩm của Làng nghề trở thành một trong những sản phẩ
Bình Định: Ổn định sản xuất kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp

Bình Định: Ổn định sản xuất kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp

LNV - Ngày 8/10, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh, UBND tỉnh Bình Định tổ chức Hội nghị triển khai giải pháp ổn định sản xuất kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Bộ NN và PTNT giới thiệu cuốn sách “Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn, những ký ức và kỷ niệm”

Bộ NN và PTNT giới thiệu cuốn sách “Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn, những ký ức và kỷ niệm”

LNV - Chiều ngày 8/10, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công bố giới thiệu cuốn sách “Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn, những ký ức và kỷ niệm”
Sống động chương trình “Ký ức Hà Nội - 70 năm”

Sống động chương trình “Ký ức Hà Nội - 70 năm”

LNV - Nhân kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô và 25 năm Hà Nội được UNESCO vinh danh “Thành phố vì hòa bình”, sáng 4/10, tại không gian bích họa phố Phùng Hưng, UBND quận Hoàn Kiếm tổ chức chương trình “Ký ức Hà Nội - 70 năm” nhằm tái hiện không gian H
qc-vinamilk-dinh-duong-vang
ct-tnhh-pt-xuan-thanh
ctcp-xd-tan-loc
nong-nghiep-xanh
minh-hieu
nhu-thanh
an-phat
thanh-chau
thuan-duc
ha-tinh
binh-dinh
Giao diện di động