Tâm nguyện của nghệ nhân làng gốm bên sông Trà Bồng

LNV - Làng gốm Mỹ Thiện nằm bên dòng sông Trà Bồng thơ mộng. Dẫu thời thế đổi thay, ở đó vẫn có một người đắm đuối, say mê với nghề và mong được truyền nghề cho thế hệ tiếp nối.


Qua bàn tay tài hoa của nghệ nhân, các sản phẩm gốm Mỹ Thiện có sự tinh tế riêng biệt


Nghề chỉ có một người

Làng gốm Mỹ Thiện nằm ở thị trấn Châu Ổ, huyện Bình Sơn (Quảng Ngãi). Cách đây hơn 200 năm, gia đình các ông Phạm Công Đắc, Nguyễn Công Ất từ Thanh Hóa tới định cư ở Quảng Ngãi. Mang theo nghề gốm nổi tiếng của Xứ Thanh, họ dựng những lò nung gốm sứ đầu tiên ở làng Mỹ Thiện bên bờ sông Trà Bồng. Tài hoa, chịu thương, chịu khó, từ thuở ban đầu đó, sản xuất gốm dần trở thành nghề ở miền đất mới miền Trung và ngày một phát đạt, thịnh nhất trong các năm 1960 đến 1975. Truyền rằng, thời vàng son của nghề, gốm Mỹ Thiện tỏa đi Quảng Nam, Đà Nẵng, Bình Định, vươn lên Tây Nguyên, thậm chí, còn được các thương nhân buôn xa, bán lớn đưa tới tiêu thụ tại Thái Lan, Campuchia, Lào... Người dân Mỹ Thiện càng hãnh diện khi sản phẩm của làng được chọn tiến cung phục vụ Chúa Nguyễn, được khen ngợi và ban sắc phong.

Nhưng, sự thịnh vượng của nghề gốm không kéo dài mãi, khi số lượng lò gốm mọc lên ngày một nhiều. Năm 1964 Trà Bồng gặp trận lụt lớn, lạch Bến Củi bị bồi lấp, nguồn nguyên liệu trở nên hiếm cộng với chi phí sản xuất, vận chuyển tăng cao. Vài năm gần đây, nhiều sản phẩm gốm của các nhà sản xuất trong và ngoài nước tràn về, nghề gốm của làng Mỹ Thiện đã khó lại càng thêm khó - ông Trịnh thở dài. Không trụ được với nghề, cánh thợ gốm của làng Mỹ Thiện đành ngậm ngùi nói lời chia tay, tìm kế sinh nhai khác.

Đất sét được đặt lên bàn xoay và tạo hình bằng tay


Theo nghề ở làng Mỹ Thiện chỉ còn gia đình Nghệ nhân Đặng Văn Trịnh. Ông nội của ông Trịnh – cụ Đặng Mậu từng là nghệ nhân gốm giỏi nhất làng, được triều đình ban thưởng. Thế nên trong sâu thẳm, cho dù thời thế thay đối, ông Trịnh vẫn quyết tâm cùng với gia đình giữ nghề tới cùng.

Mong ước giữ nghề cho hậu thế…

Trải qua nhiều biến thiên, kỹ thuật sản xuất gốm Mỹ Thiện vẫn còn đó. Hơn cả kỹ thuật, người thợ gốm làng Mỹ Thiện thực sự như người nghệ sĩ dùng đôi bàn tay khéo léo, điêu luyện của mình để vừa xoay bàn gỗ, vừa vuốt những phôi đất sét vô hồn thành những chum, ché, ghè, vò, bình vôi, ấm trà... với những họa tiết sống động. Nhiều người cho rằng, nghệ nhân làm gốm, đó chính là những người “thổi hồn” vào đất.

Vừa tranh thủ làm theo đơn đặt hàng của khách, nghệ nhân Phạm Thị Thu Cúc, vợ nghệ nhân Đặng Văn Trịnh, cho hay: Tạo hình nhiều công đoạn. Với những hàng nhỏ, người ta chỉ lên 1 - 2 tầng thôi. Những chum đựng muối, mắm tới 50 - 100 lít có tới 5 - 6 công đoạn. Khó nhất là ở kỹ thuật ráp thân trên, thân dưới với nhau. Người thợ gốm cần phải biết khi nào thì vừa đủ độ chín để sản phẩm lấy ra không vỡ. “Gốm Mỹ Thiện vẫn giữ nét xưa, làm gốm theo nét cổ điển như ông bà đã làm. Đất sét được lấy từ xã Bình Nguyên, huyện Bình Sơn, phần men gốm được hòa trộn thủ công bằng cách lấy đá son, đất trắng, đất sét, say nhuyễn, pha với nhau để làm màu cho gốm.

Những sản phẩm nặn từ đất sét ở làng gốm Mỹ Thiện sẽ được phơi 1 tháng trước khi nung


Gốm Mỹ Thiện không dùng màu hóa học hay màu vẽ nên sản phẩm vẫn giữ nét cổ xưa. Quy trình kỹ thuật 2 lần nung qua lửa, lần nung đầu để tạo xương, sau đó, sản phẩm được nhúng men rồi đem nung lần hai giúp sản phẩm bảo đảm về độ cứng, đáp ứng yêu cầu về màu men, sự sinh động của hoa văn như hình rồng, phụng, chuột, hoa, lá, 12 con giáp... Nhiều người mê sản phẩm gốm còn tới đây đưa ra ý tưởng về mẫu mã, kiểu dáng rồi nhờ vợ chồng ông làm hộ” - lời ông Trịnh.

Hai năm gần đây, khách du lịch tìm đến làng để trải nghiệm làm gốm ngày càng nhiều. Hiện nay, làng gốm Mỹ Thiện là một điểm trong tuyến thăm quan của Công viên địa chất Lý Sơn-Sa Huỳnh. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã cử đoàn xuống thăm quan, tìm cách thu hút khách du lịch đến với cơ sở sản xuất gốm của gia đình ông Trịnh, với mong muốn quảng bá hơn nữa làng nghề này. Ông Trịnh cũng đang đầu tư xây dựng một nhà trưng bày để trưng bày các mặt hàng, phòng trải nghiệm làm gốm.

“Mỗi năm, tôi lại già đi nhưng con cái không ai nối nghiệp. Buồn lắm. Thế nên tôi cố gắng hoàn thành nhà trưng bày và tạo điều kiện cho mọi người đến học nghề để giữ nghề truyền thống”, ông Trịnh nói.

Lời của ông có lẽ cũng là tâm nguyện của nhiều người dân làng Mỹ Thiện hiện nay.

Bài, ảnh: Nguyễn Trang - Thành Nhân

Tin liên quan

Tin mới hơn

Bài viết đầy cảm xúc của Bộ trưởng Lê Minh Hoan về Làng nghề gốm Phù Lãng

Bài viết đầy cảm xúc của Bộ trưởng Lê Minh Hoan về Làng nghề gốm Phù Lãng

LNV - Hồn đất thăng hoa qua bàn tay người thợ
Phú Yên: Phục hồi và phát triển Làng nghề bánh tráng Long Bình

Phú Yên: Phục hồi và phát triển Làng nghề bánh tráng Long Bình

LNV - Làng nghề bánh tráng Long Bình, ở khu phố Long Bình, thị trấn La Hai, huyện Đồng Xuân là một trong ba làng nghề truyền thống được UBND tỉnh Phú Yên hỗ trợ về vốn đầu tư, đào tạo nghề, tổ chức sản xuất, tiêu thụ sản phẩm tạo điều kiện cho làng nghề được phục hồi và phát triển.
Làng nghề đèn lồng Hội An tất bật vào vụ Tết

Làng nghề đèn lồng Hội An tất bật vào vụ Tết

LNV - Những ngày này, làng nghề đèn lồng truyền thống Hội An (Quảng Nam) đang bước vào giai đoạn nhộn nhịp nhất trong năm. Nhiều cơ sở tất bật ngày đêm sản xuất những chiếc đèn lồng để phục vụ Tết Nguyên đán 2025.
Thách thức bảo tồn nghề nón Huế

Thách thức bảo tồn nghề nón Huế

LNV - Hai câu thơ: "Ai ra xứ Huế mộng mơ / Mua về chiếc nón bài thơ làm quà" của tác giả Nguyễn Khoa Điềm là một trong những câu thơ nổi bật trong thơ ca dân tộc, phản ánh một cách tinh tế về vẻ đẹp và bản sắc văn hóa của vùng đất Huế. Những từ ngữ giản dị nhưng đầy sức gợi, "xứ Huế mộng mơ" đã khắc họa được hình ảnh của một mảnh đất yên bình, thơ mộng, nơi có những giá trị văn hóa lâu đời, đặc biệt là những làng nghề truyền thống như nghề làm nón lá.
Kết nối nghề xưa với văn hóa truyền thống

Kết nối nghề xưa với văn hóa truyền thống

LNV - Làng nghề vùng Bắc Bộ từ lâu đã trở thành một phần không thể thiếu trong di sản văn hóa dân tộc Việt Nam, gắn liền với quá trình truyền nghề qua nhiều thế hệ. Những tinh hoa từ nghề xưa không chỉ là sản phẩm thủ công mà còn chứa đựng những giá trị văn hóa truyền thống, góp phần quan trọng trong sự phát triển bền vững của các làng nghề trong thời đại ngày nay.
Tạp chí Làng nghề Việt Nam kỷ niệm 13 năm Ngày xuất bản số đầu tiên

Tạp chí Làng nghề Việt Nam kỷ niệm 13 năm Ngày xuất bản số đầu tiên

LNV - Ngày 20/12/2024, tại Hà Nội, Tạp chí Làng nghề Việt Nam – Cơ quan của Trung ương Hiệp Hội Làng nghề Việt Nam tổ chức kỉ niệm 13 năm Ngày xuất bản số báo đầu tiên (22/12/2011 – 22/12/2024). Tổng kết công tác năm 2024 – Triển khai công tác năm 2025.

Tin khác

Làng nghề làm than đước Năm Căn Trăm năm giữa rừng đước bạt ngàn

Làng nghề làm than đước Năm Căn Trăm năm giữa rừng đước bạt ngàn

LNV - Năm Căn, vùng đất tận cùng của Tổ quốc, không chỉ nổi tiếng với những cánh rừng ngập mặn xanh mướt mà còn được biết đến với nghề làm than đước. Nghề thủ công này đã gắn liền với cuộc sống của người dân địa phương, góp phần tạo nên một nét đẹp riêng biệt của vùng đất này.
Làng nghề đan lưới Vân Trình Di sản văn hoá bền vững

Làng nghề đan lưới Vân Trình Di sản văn hoá bền vững

LNV - Làng nghề đan lưới Vân Trình, với hơn 500 năm lịch sử, không chỉ là nguồn sinh kế bền vững cho hơn 800 lao động mà còn là niềm tự hào văn hóa, gắn liền với linh hồn và bản sắc của người dân Thừa Thiên Huế.
Phường Quảng An, quận Tây Hồ đón nhận 2 danh hiệu nghề truyền thống Hà Nội

Phường Quảng An, quận Tây Hồ đón nhận 2 danh hiệu nghề truyền thống Hà Nội

LNV - UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 6275/QĐ-UBND về công nhận danh hiệu “Nghề truyền thống, Làng nghề truyền thống” Hà Nội.
Nghề trồng nấm ở An Giang

Nghề trồng nấm ở An Giang

LNV - Những năm gần đây, thực hiện chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi ở tỉnh An Giang, các mô hình sản xuất hữu cơ, tuần hoàn được đẩy mạnh, trong đó có mô hình trồng nấm vừa tận dụng nguồn rơm sau thu hoạch không phải đốt gây ô nhiễm môi trường khói bụi, vừa phù hợp với nông hộ có ít đất sản xuất mang lại thu nhập cao cho người nông dân, giải quyết việc làm cho người nghèo.
Quảng Ngãi: Nghề làm muối Sa Huỳnh được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Quảng Ngãi: Nghề làm muối Sa Huỳnh được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

LNV - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa ban hành Quyết định số 3983 công nhận Nghề thủ công truyền thống nghề làm muối Sa Huỳnh thuộc phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Hằng Khoa - nơi dòng tranh độc đáo hội ngộ nghệ thuật thêu tay và hội họa

Hằng Khoa - nơi dòng tranh độc đáo hội ngộ nghệ thuật thêu tay và hội họa

LNV - Nghề thêu truyền thống có mặt ở nhiều nơi, nhưng để đạt đến mức độ tinh xảo, điêu luyện, không thể không nhắc đến làng nghề thêu ở Mỹ Đức (Hà Nội) – nơi được coi là ‘cái nôi’ của nghệ thuật thêu. Với sự kết hợp độc đáo giữa hội hoạ và thêu, nghệ nhân Nguyễn Thị Hằng, cùng chồng là một hoạ sĩ, đã sáng tạo ra một phương pháp thêu mới lạ. Để có được thành công này, bà đã trải qua hàng năm trời nghiên cứu, cải tiến, và không ngần ngại từ bỏ hàng trăm bức tranh thêu tay tỉ mỉ.
Cu Đơ Ông Bà Thư Viện - Mật ngọt gừng cay thấm đượm tấm lòng người dân xứ Nghệ

Cu Đơ Ông Bà Thư Viện - Mật ngọt gừng cay thấm đượm tấm lòng người dân xứ Nghệ

LNV - Từ những hạt lạc tròn mẩy, mật mía ngọt ngào, gừng tươi cay nồng, những người nghệ nhân đã khéo léo đem nấu và kết hợp cùng bánh đa tạo nên món Cu đơ Ông bà Thư Viện thơm ngon nức tiếng – xứng tầm là đặc sản xứ Nghệ.
Đan quyện tinh hoa và sáng tạo

Đan quyện tinh hoa và sáng tạo

LNV - Hà Nội đang từng bước nâng tầm sản phẩm thủ công, kết hợp hài hòa giữa tinh hoa văn hóa truyền thống và sáng tạo hiện đại
Bình Định: Làng nghề trồng mai tất bật chuẩn bị vụ Tết

Bình Định: Làng nghề trồng mai tất bật chuẩn bị vụ Tết

LNV - Thời gian này, các Làng nghề trồng mai cảnh ở thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định đang tất bật cho việc chăm sóc mai cảnh để giữ lá xanh tốt chờ đến ngày lặt lá. Bởi, cuối tháng 11 âm lịch là thời điểm cây mai cảnh bắt đầu bước vào giai đoạn lặt lá để chuẩn bị đơm hoa đón Tết chào Xuân mới Ất Tỵ năm 2025.
Hội nghị tổng kết công tác thi đua, khen thưởng Cụm kinh tế của các tổ chức thành viên năm 2024

Hội nghị tổng kết công tác thi đua, khen thưởng Cụm kinh tế của các tổ chức thành viên năm 2024

LNV - Sáng ngày 8/12, tại Hải Phòng, UBTƯ MTTQ Việt Nam tổ chức hội nghị tổng kết công tác thi đua, khen thưởng Cụm kinh tế của các tổ chức thành viên năm 2024.
Làng nghề hối hả vào vụ sản xuất phục vụ Tết

Làng nghề hối hả vào vụ sản xuất phục vụ Tết

LNV - Khoảng 2 tháng nữa là đến Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025. Thời điểm này, các làng nghề trong tỉnh có sản phẩm đặc trưng phục vụ Tết như: Hàng thủ công mỹ nghệ, làm hương, trồng hoa, cây cảnh, chế biến nông sản… trở nên nhộn nhịp. Các cơ sở sản xuất, nhà vườn hối hả chạy đua với thời gian để cung ứng những sản phẩm có chất lượng, phục vụ nhu cầu tiêu dùng của thị trường.
Nghề làm người tuyết bằng xốp trên phố cổ Hà Nội

Nghề làm người tuyết bằng xốp trên phố cổ Hà Nội

LNV - Còn vài chục ngày nữa là tới lễ Giáng sinh, thời điểm này, phố hàng Mã đã lung linh màu sắc của ngày Noel. Bên cạnh cây thông, vòng nguyệt quế, trái châu... một món đồ được nhiều người săn đón là mô hình người tuyết xốp.
Hà Nội: Làng nghề sinh vật cảnh Hồng Vân

Hà Nội: Làng nghề sinh vật cảnh Hồng Vân

LNV - Xã Hồng Vân thuộc huyện Thường Tín từ lâu được biết đến là làng nghề sinh vật cảnh vô cùng độc đáo. Tại vùng quê trù phú này, mỗi cây cảnh đều là một tác phẩm nghệ thuật mang trong mình hơi thở của thiên nhiên và dấu ấn sáng tạo của các nghệ nhân.
Làng miến truyền thống Bình Lư hối hả vào vụ Tết

Làng miến truyền thống Bình Lư hối hả vào vụ Tết

LNV - Gần hai tháng nữa là đến Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, các cơ sở sản xuất miến của làng nghề truyền thống xã Bình Lư (huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu) lại hối hả vào vụ mới, chuẩn bị hàng Tết đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng.
Hành trình Khát vọng Việt Nam Hùng cường – Phát triển nền kinh tế xanh bền vững, tôn vinh làng nghề và sản phẩm Ocop

Hành trình Khát vọng Việt Nam Hùng cường – Phát triển nền kinh tế xanh bền vững, tôn vinh làng nghề và sản phẩm Ocop

LNV - Ngày 2/12/2024, tại Nhà khách Chính phủ, Viện Nghiên cứu Phát triển Doanh nhân Việt Nam -Asean (EDRI) đã trang trọng công bố “Hành trình Khát vọng Việt Nam Hùng cường”, một chương trình mang tầm Quốc gia dân tộc nhằm đoàn kết, phát triển doanh nhân các dòng họ Việt Nam và mục tiêu xây dựng nền kinh tế xanh bền vững đưa Việt Nam vươn tầm thế giới.
Xem thêm
qc-vinamilk-100-thanh-trung
Mới nhất Đọc nhiều
Ngành văn hóa Bình Định bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa

Ngành văn hóa Bình Định bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa

LNV - Trong năm 2024, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Bình Định tổ chức nhiều hoạt động nhằm bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, nghệ thuật truyền thống Bình Định, góp phần giữ gìn, lan tỏa các giá trị văn hóa truyền thống và thúc đẩy phát triển du lị
Phát huy giá trị văn hóa Việt Nam qua lăng kính nghệ thuật thực cảnh "Việt Nam - Huyền sử diễn ca: Thăng Long - Tứ trấn"

Phát huy giá trị văn hóa Việt Nam qua lăng kính nghệ thuật thực cảnh "Việt Nam - Huyền sử diễn ca: Thăng Long - Tứ trấn"

LNV - Tối ngày 29/12, tại Khu di tích Hoàng Thành Thăng Long, Ba Đình, Hà Nội, Cục Nghệ thuật biểu diễn (Bộ VHTTDL) chủ trì, phối hợp với Liên đoàn Xiếc Việt Nam, Nhà hát Múa rối Việt Nam, Nhà hát Chèo Việt Nam, Nhà hát Kịch Việt Nam, Nhà hát Cải lương Vi
Nguyễn Phương Trà đoạt vương miện Queen Kid international 2024

Nguyễn Phương Trà đoạt vương miện Queen Kid international 2024

LNV - Nguyễn Phương Trà, mẫu nhí 11 tuổi đến từ Thái Nguyên, vừa đăng quang ngôi vị cao nhất tại cuộc thi Queen Kid international 2024.
Hà Nội đánh giá, phân hạng 118 sản phẩm OCOP tiềm năng 4 sao và 5 sao

Hà Nội đánh giá, phân hạng 118 sản phẩm OCOP tiềm năng 4 sao và 5 sao

LNV - Ngày 30-12, Hội đồng OCOP thành phố Hà Nội đã tổ chức khai mạc Hội nghị đánh giá, phân hạng 118 sản phẩm OCOP tiềm năng 4 sao và 5 sao năm 2024.
Thừa Thiên Huế: Phát huy tiềm năng du lịch nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới

Thừa Thiên Huế: Phát huy tiềm năng du lịch nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới

LNV - Phát triển du lịch nông thôn trên cơ sở thay đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp, sang phát triển kinh tế nông thôn với mô hình du lịch sinh thái, cộng đồng, khai thác tiềm năng và lợi thế về nông nghiệp, làng nghề đã góp phần giúp các địa phương thực hiện hiệu quả, bền vững các tiêu chí nông thôn mới.
qc-vinamilk-dinh-duong-vang
Giao diện di động