Sơn La: Nghề nhuộm vải chàm của người Nùng ở Thiện Thuật
Không sặc sỡ nhiều màu sắc như trang phục các dân tộc khác, trang phục của người Nùng nơi đây có màu sắc chủ đạo là màu chàm, màu lam sẫm đơn giản, ít thêu thùa trang trí nhưng vẫn thể hiện nét độc đáo, tinh tế, mang đậm bản sắc văn hóa của người Nùng. Được biết, hiện nay trên địa bàn xã còn có khoảng 40 hộ lưu giữ nghề nhuộm vải chàm, tập trung ở các thôn như: Khuổi Lù, Khuổi Cưởm, Pác Là, Pác Luống, Pác Khuông… Đến thời điểm này, Thiện Thuật là xã có nhiều hộ lưu giữ nghề nhuộm vải chàm truyền thống nhất ở Bình Gia.
Theo những người cao niên ở địa phương, việc nhuộm chàm đòi hỏi rất công phu, theo đúng quy trình thì sản phẩm làm ra mới được bền, đẹp... Dụng cụ để nhuộm chàm gồm có: Cây chàm; Chum đựng nước chàm; Nước vôi trong; Chum nhuộm chàm; Tro bếp; Bàn đập vải bằng đá; Chum ngâm lá chàm; Cây sục nước chàm; Cây đập vải. Có “mục sở thị” các công đoạn mà các bà, các chị làm nên một tấm vải chàm, chúng tôi không khỏi ngạc nhiên về sự khéo léo, tỷ mỷ của họ.
Bà Mông Thị Ngân, chia sẻ: Ngay từ nhỏ, tôi đã được các bà, các mẹ chỉ bảo cách nhuộm chàm. Năm 16, 17 tuổi, những cô gái người Nùng đều phải thuần thục các công đoạn nhuộm vải chàm thì mới được công nhận là một người trưởng thành. Cô gái nào cũng phải biết nhuộm vải chàm để làm quần áo cho mình mặc hằng ngày và làm nên những bộ quần áo đẹp mặc vào ngày lễ, tết, cưới hỏi… Màu sắc của tấm vải chàm chính là thước đo tay nghề của người phụ nữ.
Nhuộm chàm không khó nhưng đòi hỏi sự kiên trì và có sự hỗ trợ nhịp nhàng của nhiều người. Vì thế, để nhuộm, mọi người phải cùng nhau thực hiện, thường là các thành viên trong gia đình hoặc những người hàng xóm đứng quây quần bên nhau, vừa làm, vừa chuyện trò rôm rả. Người này phụ giúp người kia, phối hợp ăn ý thì mới tạo ra được thành phẩm ưng ý với sắc chàm đặc trưng. Bàn tay của người nhuộm chàm lâu năm đều chuyển sang sắc xanh đậm hoặc nhạt. Hình ảnh đó thể hiện sự đảm đang, khéo léo của người phụ nữ dân tộc Nùng nơi đây. Với cách thức hoàn toàn thủ công, người Nùng ở Thiện Thuật nhuộm ra những tấm vải có màu chàm tươi xanh, giữ nguyên màu cho tới khi rách. Hơn nữa, vải nhuộm chàm mặc rất mát và sạch sẽ, khi giặt không cần đến xà phòng, chỉ vò qua đã sạch. Bà con thường dùng vải nhuộm chàm để may quần áo, làm khăn đội, may túi khoác vai, may chăn đệm…
Bà Lâm Thị Hiếu, Chủ tịch UBND xã Thiện Thuật cho biết: Thời gian tới, cấp ủy, chính quyền địa phương sẽ tiếp tục tuyên truyền để người dân bảo tồn, lưu giữ nghề truyền thống nhuộm vải chàm. Hiện nay, xã lựa chọn sản phẩm vải chàm tham gia chương trình OCOP và đang hoàn thiện hồ sơ nhằm góp phần bảo tồn, phát huy nghề truyền thống này.
Ngày nay, mặc dù trên thị trường có nhiều thuốc nhuộm bán sẵn thế nhưng nghề nhuộm chàm của người Nùng ở Thiện Thuật không hề bị mai một mà còn được lưu giữ và tạo nên nét đẹp văn hóa riêng biệt. Dù ở bất cứ nơi đâu, nét đẹp văn hóa trong trang phục của người Nùng vẫn được họ gìn giữ và phát huy như một lời nhắc nhở con cháu trân quý từng hạt giống trời ban.
Bài, ảnh: Mai Huyền
Tin liên quan
Tin mới hơn

Âm vang làng nghề đúc đồng Phước Kiều
09:55 | 10/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bát Tràng, Vạn Phúc gia nhập mạng lưới các thành phố thủ công sáng tạo toàn cầu
09:54 | 10/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Lung linh sắc vàng tại Lễ hội Mai vàng An Nhơn lần thứ 2 năm 2025
09:53 | 10/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Định: Khôi phục và phát triển Làng nghề nón lá Nhơn Mỹ
09:35 | 05/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Huyện Phú Xuyên từng bước khai thác tiềm năng du lịch làng nghề
15:37 | 04/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề làm muối Bạc Liêu Tinh hoa đến từ biển cả
08:29 | 26/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Làng nghề dệt lụa Vạn Phúc Tài hoa của nghệ nhân
09:19 | 25/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bến Tre: Ý tưởng điêu khắc độc đáo từ cây, trái quê hương
09:18 | 25/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Định: Mai khoe sắc vàng đón Tết
10:03 | 21/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân Đào Thanh Hảo góp phần tạo dựng thương hiệu chè Thái Nguyên
15:00 | 20/01/2025 OCOP

Cộng đồng làng nghề sẽ bước sang thời kỳ mới
15:00 | 20/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề “trình làng” những trái cây độc lạ dịp Tết
14:59 | 20/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chủ thể OCOP 5 sao nói về câu chuyện xuất khẩu
09:56 | 17/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Festival nghề muối Việt Nam
09:51 | 15/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ lửa nghề tò he Xuân La
09:50 | 15/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đại Bái - Di sản vàng son của nghệ thuật đúc đồng Việt Nam
09:50 | 15/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Quảng Ngãi: Nghề “bánh quê” rộn ràng vụ Tết
14:56 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ An: Nghề thủ công truyền thống nhiều thăng trầm
14:55 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng xôi Phú Thượng
14:55 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề mai cảnh Thế Chí Tây vào vụ Tết
14:55 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chàng trai “đất nhãn” tạo dựng thương hiệu cho đặc sản quê hương
21:04 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

TP. HCM: Khánh thành biểu tượng Cột mốc chủ quyền đảo Trường Sa tại TP. Thủ Đức
13:50 Tin tức

TP. HCM: Thông tin về tình hình du lịch trong dịp Tết và mục tiêu năm 2025
13:49 Tin tức

Nâng sức cạnh tranh sản phẩm OCOP từ yếu tố bản địa
10:23 OCOP

Nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Hùng Vĩ: Lễ hội truyền thống là tài nguyên văn hóa tinh thần của dân tộc
10:16 Văn hóa - Xã hội

Mâm cúng và văn khấn Rằm tháng Giêng 2025
10:06 Văn hóa - Xã hội









