Người gìn giữ và lan tỏa tình yêu quan họ cổ

LNV - Chúng tôi đã có chuyến về thăm làng Diềm- nơi được biết đến là cái nôi của quan họ Bắc Ninh. Không chỉ ấn tượng với sự mến khách của người dân, tôi còn vô cùng trân trọng việc gìn giữ các làn điệu quan họ truyền thống của các liền anh liền chị vùng quan họ làng Diềm. Trong chuyến đi ấy, chúng tôi may mắn được gặp và trò chuyện cùng nghệ nhân Nguyễn Thị Sứ- một người phụ nữ đam mê hát quan họ cổ, và vẫn đang từng ngày góp phần gìn giữ, phát triển làn điệu dân ca này.
Lớn lên cùng những lời dân ca quan họ

Nghệ nhân Nguyễn Thị Sứ, sinh ra và lớn lên tại làng Diềm (thuộc thôn Viêm Xá, xã Hòa Long, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh). Cô kể cho chúng tôi: Về nguồn gốc của quan họ, có rất nhiều truyền thuyết được đưa ra; trong số đó, một thông tin được nhắc đến nhiều nhất là Làng Viêm Xá (quê hương của cô Sứ) được coi là làng quan họ gốc. Tại đây, cho đến ngày hôm nay vẫn còn di tích đền thờ Bà Thủy Tổ Quan họ. Có lẽ, được sinh ra và lớn lên ở cái nôi quan họ, nên cô Nguyễn Thị Sứ đã được bồi đắp tình yêu lớn lao đối với những làn điệu dân ca này từ khi còn rất nhỏ.

Theo lời cô Sứ kể, khi cô chỉ là cô bé đang tuổi cắp sách đến trường, thường rất hay được bà và mẹ hát cho nghe những làn điệu dân ca quan họ, bà và mẹ cô từng là những liền chị hát quan họ nổi tiếng của làng. Có thể, từ tình yêu với quan họ của bà, của mẹ, mà chính cô cũng đã được truyền niềm đam mê với quan họ lúc nào không hay. Cô kể chuyện ngày xưa, ban ngày thì phải đi học, trông em, tối đến dù đã mệt, nhưng vẫn không bỏ một buổi nào ra xem các bác hát quan họ ở đình làng. Vì yêu thích, nên cô cũng nhớ rất mau. Và những làn điệu dân ca quan họ cổ, đã theo cô trên suốt hành trình của tuổi thơ trên mảnh đất được coi là cái nôi quan họ này.


Cô Nguyễn Thị Sứ được trao tặng bằng “Nghệ nhân quan họ Bắc Ninh”


Tình yêu “đặc biệt” với quan họ cổ

Dân ca quan họ được lưu truyền rộng rãi và nhiều người yêu mến, bởi những câu hát mang âm điệu ngọt ngào, sâu lắng, với nội dung phong phú, phản ánh chân thực cuộc sống muôn màu muôn vẻ. Làn điệu quan họ cổ là các bài hát với nội dung mộc mạc, mang nét đẹp riêng. Những làn điệu ấy vừa gần gũi, thiên liêng lại mang nét cổ xưa. Quan họ cổ thường hát rất khó, bởi nó có những lối chơi quy tắc, buộc người chơi phải tuân thủ theo luật, và thường không có nhạc điệu, không sử dụng nhạc cụ. Do vậy, người hát quan họ cổ đòi hỏi cần có sự kiên trì, say mê hơn rất nhiều mới có thể theo đuổi lối hát này.

Nghệ nhân Nguyễn Thị Sứ đã kể cho chúng tôi về quan họ cổ, bằng tất cả tình yêu và sự say sưa. Cô kể về nguồn gốc quan họ cổ, rằng những làn điệu này rấ khó, có những quy định khắt khe. Cô yêu quan họ lắm, nên luôn tham dự đầy đủ các dịp hội lớn của làng, của huyện và tỉnh. Năm 2005, cô đã nhận được Huy chương Bạc tại Hội thi hát đối đáp quan họ do Sở Văn hóa Thông tin tỉnh Bắc Ninh tổ chức. Năm 2006, cô Sứ cũng đạt được giải Nhất cuộc thi hát quan họ của tỉnh Bắc Ninh. Cô rất vui mừng, vì đối với cô đó không chỉ đơn giản là các cuộc thi, đó là nơi để cô lan tỏa những câu hát quan họ cổ, để giá trị của những làn điệu quan họ cổ mãi được vững bền.

Tháng 2 năm 2018, cô Nguyễn Thị Sứ đã được trao tặng bằng Nghệ nhân quan họ Bắc Ninh.


Gìn giữ và lan tỏa dân ca quan họ cổ

Công tác bảo tồn dân ca quan họ ngày nay luôn được chú trọng, và “truyền khẩu” chính là một trong những phương thức lưu truyền quan họ cổ phổ biến. Tuy nhiên, đây lại là nguyên nhân làm cho các bài quan họ bị biến đổi nhiều. Cùng một nỗi băn khoăn này, Cô Nguyễn Thị Sứ tâm sự với chúng tôi: Quan họ hát thì dễ, nhưng lối chơi rất khó, đặc biệt là quan họ cổ. Cho nên, cô luôn tâm niệm thế hệ mình phải hòa đồng với thế hệ sau. Ở địa phương, cô đã tham gia mở các lớp học dạy cho các cháu về quan họ. Cũng có những lần cô phải xuống tận Hà Nội dạy, sang tận Hải Phòng, hoặc vào trong miền Nam cũng chỉ với mong muốn quan họ cổ được bảo tồn, được lan tỏa. Cô Sứ kể về kỉ niệm dạy các em cả một tháng chưa được một bài quan họ cổ, vì nó rất khó. Tuy nhiên, theo kiểu “mưa dầm thấm lâu”, càng nghe nhiều mới càng thấy nó hay, nên cô vẫn luôn duy trì những tháng ngày tận tụy, dạy dỗ những làn điệu quan họ cổ, mong sao lan tỏa những giá trị ấy bền vững cho các thế hệ sau.
Được gặp và trò chuyện cùng Nghệ nhân Nguyễn Thị Sứ, chúng tôi càng thêm trân trọng tình yêu cùng ý thức gìn giữ, phát triển những làn điệu dân ca quan họ cổ của cô. Từ lâu, quan họ Bắc Ninh là một trong những di sản văn hóa phi vật thể luôn được đón nhận tình yêu của cả người dân Việt Nam lẫn bạn bè quốc tế. Thật mong rằng, Cô Nguyễn Thị Sứ, sẽ mãi là người “giữ lửa”, “truyền lửa” tình yêu quan họ cổ đối với những thế hệ nối tiếp, để những làn điệu dân ca quan họ mãi giữ được những giá trị vững bền, để dân ca quan họ mãi là nét văn hóa tiêu biểu, niềm tự hào của người dân Kinh Bắc nói riêng và của nước Việt Nam nói chung.

Bài và ảnh: Bích Ngọc

Tin liên quan

Tin mới hơn

Làng hương trăm năm tuổi Quảng Phú Cầu nhộn nhịp những ngày cận Tết rực rỡ sắc Xuân

Làng hương trăm năm tuổi Quảng Phú Cầu nhộn nhịp những ngày cận Tết rực rỡ sắc Xuân

Trải qua nhiều thăng trầm của thời cuộc, làng hương Quảng Phú Cầu, huyện Ứng Hòa (TP. Hà Nội) vẫn chứng tỏ được sức sống bền bỉ mang đậm nét văn hóa của miền quê Bắc Bộ.
Đã có 144 cơ sở tự nguyện phá dỡ lò đốt, lò tái chế kim loại tại Mẫn Xá

Đã có 144 cơ sở tự nguyện phá dỡ lò đốt, lò tái chế kim loại tại Mẫn Xá

LNV – Tính đến ngày 30/11, tại xã Văn Môn (huyện Yên Phong, Bắc Ninh) đã có 144 cơ sở tự nguyện phá dỡ lò đốt, lò tái chế kim loại tại thôn Mẫn Xá và Cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá.
Xã Sơn Đông, TX Sơn Tây (Hà Nội): Tổ chức lễ đón nhận Bằng công nhận làng nghề mộc Vạn An đạt danh hiệu " Làng nghề Hà Nội"

Xã Sơn Đông, TX Sơn Tây (Hà Nội): Tổ chức lễ đón nhận Bằng công nhận làng nghề mộc Vạn An đạt danh hiệu " Làng nghề Hà Nội"

LNV - Được sự đồng ý của Thị ủy, HĐND, UBND Thị xã Sơn Tây, sáng 31/11/2024 Đảng ủy, HĐND, UBND, UB-MTTQ xã Sơn Đông cùng cán bộ, nhân dân Thôn Vạn An, xã Sơn Đông, TX Sơn Tây tổ chức trọng thể Lễ đón nhận Bằng công nhận Làng nghề mộc Vạn An đạt danh hiệu " Làng nghề Hà Nội"
Nhọc nhằn nghề trồng dâu nuôi tằm Hồng Đô

Nhọc nhằn nghề trồng dâu nuôi tằm Hồng Đô

LNV - Giữa miền quê thanh bình của xứ Thanh, làng Hồng Đô thị trấn Thiệu Hóa, (huyện Thiệu Hóa) như một viên ngọc quý ẩn mình. Nơi đây, nghề trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ, dệt nhiễu đã gắn bó với người dân từ bao đời nay, tạo nên một nét văn hóa đặc sắc và những sản phẩm tơ tằm nổi tiếng khắp vùng.
Cảnh báo nguy cơ cháy nổ tại các làng nghề dịp cuối năm

Cảnh báo nguy cơ cháy nổ tại các làng nghề dịp cuối năm

LNV - Hiện tại đã bước vào giai đoạn cuối năm, đây là thời điểm các làng nghề trên địa bàn TP Hà Nội bước vào giai đoạn gia tăng sản xuất phục vụ hàng hóa cho dịp Tết Nguyên Đán sắp tới. Đây cũng chính là thời điểm dễ phát sinh những vụ cháy lớn tại các kho bãi, xưởng sản xuất của các hộ kinh doanh nhỏ lẻ tại các làng nghề.
“Hội An - Làng nghề lên số” đạt giải thưởng quốc tế Kotler Awards 2024

“Hội An - Làng nghề lên số” đạt giải thưởng quốc tế Kotler Awards 2024

LNV - Dự án “Làng nghề lên số” của thành phố Hội An đã vinh dự nhận giải thưởng quốc tế Kotler Awards 2024 ở hạng mục “Công nghệ số và đổi mới sáng tạo có tầm ảnh hưởng” (Impactful Digital & Inno-tech) ghi nhận nỗ lực trong việc thúc đẩy chuyển đổi số tại các làng nghề truyền thống ở thành phố Hội An (tỉnh Quảng Nam).

Tin khác

Ninh Bình: Xã Khánh Dương đón nhận Bằng đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao

Ninh Bình: Xã Khánh Dương đón nhận Bằng đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao

LNV -Vừa qua, xã Khánh Dương (huyện Yên Mô) tổ chức lễ công bố và đón nhận Bằng đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) nâng cao năm 2024.
Bảo tồn, phát triển nghề và làng nghề vùng hồ Thác Bà

Bảo tồn, phát triển nghề và làng nghề vùng hồ Thác Bà

LNV - Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và phát triển du lịch, việc bảo tồn và phát huy giá trị của các nghề, làng nghề truyền thống vùng hồ Thác Bà (Yên Bái) không chỉ là việc làm cần thiết để giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc mà còn là cơ hội để phát triển kinh tế, nâng cao đời sống người dân.
Huyện Gia Lâm phát triển du lịch xanh gắn với làng nghề

Huyện Gia Lâm phát triển du lịch xanh gắn với làng nghề

LNV - Sáng 8-11, Đoàn giám sát của HĐND Thành phố Hà Nội do Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND Thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn làm Trưởng đoàn đã làm việc với huyện Gia Lâm về kết quả thực hiện Nghị quyết số 20/NQ-HĐND ngày 23-9-2021 của HĐND Thành phố về việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025.
Về làng “May mặc đệ nhất Hà thành”

Về làng “May mặc đệ nhất Hà thành”

LNV - Còn nhớ quãng mươi, mười lăm năm trước, một ngày đầu hè, anh Minh Sang - phóng viên truyền hình, người rủ rê tôi trong chuyến đi này tỏ ra thông thạo nói: “Vào tới xã rồi ông mới thấy cái hay của làng”…
Thu hút 120.000 nghệ nhân, chuyên gia và 3.000 nhà khoa học vào trường nghề

Thu hút 120.000 nghệ nhân, chuyên gia và 3.000 nhà khoa học vào trường nghề

LNV - Một đề án đã đề ra mục tiêu thu hút được 120.000 nghệ nhân, chuyên gia, người lao động giỏi, người dạy nghề tham gia giáo dục nghề nghiệp. Bên cạnh đó, thu hút 3.000 nhà khoa học, nhà quản lý, chuyên gia đang làm việc trong nước hoặc nước ngoài đến làm việc, tham gia quản trị, nghiên cứu khoa học tại các trường nghề.
Ngọt ngào mùa nhãn quê tôi

Ngọt ngào mùa nhãn quê tôi

LNV - Mỗi miền quê trên dải đất hình chữ S thân yêu của chúng ta lại có những thứ đặc sản tạo nên hồn cốt riêng của địa phương đó mà nơi khác không có được. Hưng Yên quê tôi may mắn được thiên nhiên ưu ái ban tặng cho khí hậu và thổ nhưỡng nơi đây rất thích hợp cho sự phát triển của cây nhãn, đặc biệt là trái nhãn lồng thơm ngọt nức tiếng một vùng xưa nay.
Khai mạc triển lãm “Sắc màu di sản văn hóa, thiên nhiên và sản phẩm thủ công truyền thống Việt Nam”

Khai mạc triển lãm “Sắc màu di sản văn hóa, thiên nhiên và sản phẩm thủ công truyền thống Việt Nam”

LNV - Tối ngày 23/11, tại Trung tâm Văn hóa tỉnh Nghệ An đã diễn ra Lễ khai mạc Triển lãm “Sắc màu di sản văn hóa, thiên nhiên và sản phẩm thủ công truyền thống Việt Nam”.
Kẹo dừa Bến Tre - Đặc sản truyền thống

Kẹo dừa Bến Tre - Đặc sản truyền thống

LNV - Bến Tre, xứ dừa xanh mướt của miền Tây Nam Bộ, không chỉ quyến rũ bởi cảnh sắc hữu tình mà còn nổi danh với nghề làm kẹo dừa truyền thống. Từng chiếc kẹo dừa thơm béo, ngọt ngào là kết tinh của thiên nhiên, văn hóa và lòng nhiệt huyết của người dân nơi đây.
Làng nghề gốm Gia Thuỷ hơn 60 năm đỏ lửa

Làng nghề gốm Gia Thuỷ hơn 60 năm đỏ lửa

LNV - Với tuổi đời hơn 60 năm, làng nghề gốm Gia Thủy ở Ninh Bình kế thừa những tinh hoa của nghệ thuật tạo hình, mang đến cho người tiêu dùng những tác phẩm gốm đậm đà bản sắc văn hóa Việt.
Hành trình từ bản đến thế giới của hợp tác xã Hoa Tiến

Hành trình từ bản đến thế giới của hợp tác xã Hoa Tiến

LNV - Hợp tác xã (HTX) Hoa Tiến, nằm tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An, là biểu tượng của sự sáng tạo và nỗ lực bền bỉ trong việc giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa thổ cẩm truyền thống của người Thái. Được thành lập từ năm 2010, HTX không chỉ bảo tồn nghề dệt thổ cẩm lâu đời mà còn tạo nên một câu chuyện thành công, đưa các sản phẩm thủ công tinh xảo vươn ra thế giới.
Hội Làng nghề mộc truyền thống Thượng Mạo tổ chức Đại hội III, nhiệm kỳ 2024 - 2029

Hội Làng nghề mộc truyền thống Thượng Mạo tổ chức Đại hội III, nhiệm kỳ 2024 - 2029

LNV - Sáng ngày 17/11, tại Làng nghề mộc truyền thống Thượng Mạo (Phú Lương - Hà Đông). Hội Làng nghề mộc truyền thống Thượng Mạo tổ chức Đại hội III, nhiệm kỳ 2024 - 2029.
Xây dựng hồ sơ đăng ký nhãn hiệu chứng nhận   “Hành tím Duyên Hải – Trà Vinh”

Xây dựng hồ sơ đăng ký nhãn hiệu chứng nhận “Hành tím Duyên Hải – Trà Vinh”

LNV - Cây hành tím với ưu điểm là dễ trồng, thời gian cho thu hoạch ngắn, ít sâu bệnh, nhẹ công chăm sóc,… hiệu quả kinh tế mang lại khá cao, góp phần giải quyết việc làm, ổn định thu nhập, giảm nghèo bền vững tại địa phương.
Phú Yên: Say đắm hương vị nước mắm Gành Đỏ

Phú Yên: Say đắm hương vị nước mắm Gành Đỏ

LNV - Làng nghề nước mắm Gành Đỏ ở khu phố An Thạnh, phường Xuân Đài, thị xã Sông Cầu nổi tiếng từ bao đời nay. Với nguồn nguyên liệu đồi dào từ cá cơm, muối Tuyết Diêm ở vịnh Xuân Đài và đầm Cù Mông làm nên hương vị đậm đà đặc trưng nước mắm Gành Đỏ say đắm lòng người của vùng đất Phú Yên.
Thanh Hoá: Bảo tồn làng nghề gắn với phát triển du lịch

Thanh Hoá: Bảo tồn làng nghề gắn với phát triển du lịch

LNV - Huyện Bá Thước, thuộc tỉnh Thanh Hóa, là một vùng đất giàu tiềm năng với nhiều di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh và các làng nghề truyền thống đặc sắc. Đây là cơ hội để địa phương phát triển du lịch gắn với bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống.
Phụ nữ Nghệ An bảo tồn và phát huy nghề truyền thống

Phụ nữ Nghệ An bảo tồn và phát huy nghề truyền thống

LNV - Là lực lượng chính trong lao động, sản xuất, với sự khéo léo, cần mẫn và tinh thần sáng tạo, phụ nữ là lực lượng không thể thiếu trong việc bảo tồn và phát huy các nghề truyền thống, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế và văn hóa của địa phương.
Xem thêm
qc-vinamilk-100-thanh-trung
Mới nhất Đọc nhiều
Làng hương trăm năm tuổi Quảng Phú Cầu nhộn nhịp những ngày cận Tết rực rỡ sắc Xuân

Làng hương trăm năm tuổi Quảng Phú Cầu nhộn nhịp những ngày cận Tết rực rỡ sắc Xuân

LNV - Trải qua nhiều thăng trầm của thời cuộc, làng hương Quảng Phú Cầu, huyện Ứng Hòa (TP. Hà Nội) vẫn chứng tỏ được sức sống bền bỉ mang đậm nét văn hóa của miền quê Bắc Bộ.
Hợp tác xã Rau quả sạch Chúc Sơn (huyện Chương Mỹ): Điển hình liên kết theo chuỗi ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất

Hợp tác xã Rau quả sạch Chúc Sơn (huyện Chương Mỹ): Điển hình liên kết theo chuỗi ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất

Hiện nay, hợp tác xã (HTX) rau quả sạch Chúc Sơn thuộc huyện Chương Mỹ đang được đánh giá là hình mẫu hệ thống sản phẩm OCOP tiêu biểu của thành phố Hà Nội.
Dân vận khéo trong xây dựng nông thôn mới

Dân vận khéo trong xây dựng nông thôn mới

LNV - Phong trào thi đua "Dân vận khéo" trong xây dựng nông thôn mới tại xã Quê Mỹ Thạnh, huyện Tân Trụ, tỉnh Long An đã ghi nhận nhiều thành công đáng kể trong những năm qua. Với sự quan tâm và chỉ đạo sâu sát từ các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, phong trào này không chỉ góp phần thay đổi diện mạo nông thôn mà còn nâng cao đời sống người dân.
Đã có 144 cơ sở tự nguyện phá dỡ lò đốt, lò tái chế kim loại tại Mẫn Xá

Đã có 144 cơ sở tự nguyện phá dỡ lò đốt, lò tái chế kim loại tại Mẫn Xá

LNV – Tính đến ngày 30/11, tại xã Văn Môn (huyện Yên Phong, Bắc Ninh) đã có 144 cơ sở tự nguyện phá dỡ lò đốt, lò tái chế kim loại tại thôn Mẫn Xá và Cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá.
Làng nghề mộc Vạn An đón nhận danh hiệu Làng nghề Hà Nội

Làng nghề mộc Vạn An đón nhận danh hiệu Làng nghề Hà Nội

LNV - Sáng 30/11, UBND xã Sơn Đông, thị xã Sơn Tây tổ chức Lễ đón nhận Bằng công nhận làng nghề mộc Vạn An - Làng nghề Hà Nội. Lãnh đạo thị xã, các phòng, ban cùng đông đảo người dân thôn Vạn An, xã Sơn Đông đến dự buổi lễ.
qc-vinamilk-dinh-duong-vang
ct-tnhh-pt-xuan-thanh
ctcp-xd-tan-loc
nong-nghiep-xanh
minh-hieu
nhu-thanh
an-phat
thanh-chau
thuan-duc
ha-tinh
binh-dinh
Giao diện di động