Hà Nội: 28°C Hà Nội
Đà Nẵng: 28°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 27°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 27°C Thừa Thiên Huế

Khi người trẻ quay lưng với nghề truyền thống

LNV - Đóng vai trò quan trọng trong giải quyết việc làm, chuyển dịch cơ cấu kinh tế và nâng cao thu nhập của người dân ở khu vực nông thôn, thế nhưng, nhiều làng nghề truyền thống trên địa bàn tỉnh hiện đang đứng trước nguy cơ thiếu hụt lao động trẻ, lao động có tay nghề.


Dù đã cao tuổi nhưng nghệ nhân Trần Văn Hải, TDP Lò Cang, thị trấn Hương Canh vẫn cần mẫn sáng tạo đồ gốm, mong muốn các thế hệ trẻ tiếp lửa cho nghề truyền thống của địa phương. Ảnh: Chu Kiều

Theo thông tin từ Chi cục Phát triển nông thôn, trên địa bàn tỉnh hiện có 27 làng nghề được công nhận, trong đó có 19 làng nghề truyền thống, hoạt động trong các lĩnh vực sản xuất chủ yếu gồm mộc, gốm, mây tre đan…

Sự phát triển của các làng nghề thời gian qua đã và đang góp phần giải quyết việc làm, tăng thu nhập và nâng cao đời sống cho lao động nông nghiệp, nông thôn; góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế khu vực nông thôn.

Tuy nhiên hiện nay, các làng nghề truyền thống đang phải đối mặt với khó khăn về nguồn lao động, đặc biệt là khi lớp trẻ không còn mặn mà với nghề của ông cha.

Với 2 làng nghề được công nhận là làng nghề truyền thống, nghề mây tre đan từng là niềm tự hào của người dân xã Văn Quán, huyện Lập Thạch. Còn nhớ thời điểm năm 2015 -2016, trong xã có tới gần 300 lao động làm nghề.

Không chỉ sản xuất các sản phẩm mây tre đan truyền thống như thúng, mủng, dát giường..., nhiều hộ dân trong xã đã liên kết với doanh nghiệp phát triển các dòng sản phẩm phục vụ thị trường xuất khẩu.

Dù chỉ là nghề phụ lúc nông nhàn, song nghề mây tre đan khi ấy đã thu hút lượng lớn lao động ở mọi lứa tuổi, nhất là lứa tuổi trẻ, đem lại thu nhập bình quân 2,5 -3 triệu đồng/người/tháng.

Thế nhưng, những điều ấy nay chỉ còn trong ký ức,giờ đây, nghề mây tre đan đang dần mất đi vị thế của mình, toàn xã hiện chỉ còn chưa tới 100 lao động làm nghề.

Chia sẻ về thực tế này, anh Ngô Đình Duy, cán bộ khuyến công xã Văn Quán cho biết: Những năm gần đây, sản phẩm mây tre đan truyền thống bị cạnh tranh gay gắt với các sản phẩm nhựa. Mặt khác, doanh nghiệp chuyên thu mua sản phẩm mây tre xiên phục vụ xuất khẩu cũng chuyển hướng kinh doanh.

Đầu ra gặp khó, thu nhập giảm, người dân trong xã không còn mặn mà với nghề. Đặc biệt là những năm gần đây, ngày càng nhiều doanh nghiệp được mở ra, phần lớn lao động trẻ không ở nhà làm ruộng, làm nghề mà xin vào làm công nhân tại các công ty với mức lương từ 5-7 triệu đồng/tháng/người. Hiện trong xã chỉ có những người lớn tuổi, không đi công ty được là còn bám trụ với nghề truyền thống.

Không gặp quá nhiều khó khăn về đầu ra như làng nghề mây tre đan ở Văn Quán, thậm chí thời điểm chưa có dịch Covid -19, đầu ra của làng nghề gốm Hương Canh, huyện Bình Xuyên có thể coi là khá thuận lợi, sản phẩm làm ra không đủ để bán. Thế nhưng, từ nhiều năm nay, số lao động còn gắn bó với nghề gốm nơi đây lại ít đến đáng buồn. Cả làng nghề hiện chỉ còn 7 hộ làm nghề với vỏn vẹn chưa đến 30 lao động.

Ông Trần Văn Hải, nghệ nhân làng gốm Hương Canh tâm sự: “Trước đây, tôi cũng tâm niệm truyền nghề lại cho con trai, tìm đủ mọi cách để động viên con theo nghề. Thế nhưng đến lúc học thành nghề thì nó lại chọn ra ngoài buôn bán.

Dù rằng thu nhập từ nghề gốm không phải là thấp, hồi chưa có dịch bệnh, chỉ riêng mấy tháng cuối năm, 2 vợ chồng tôi cũng thu về vài trăm triệu. Thế nhưng giờ chỉ có 2 vợ chồng già còn làm nghề”.

Đây không phải là trường hợp hiếm ở làng gốm. Theo ông Nguyễn Văn Trọng, cán bộ khuyến công thị trấn Hương Canh: “Thời điểm năm 2002 -2003, thị trấn cũng tổ chức một lớp đào tạo, truyền nghề gốm với 20 lao động trẻ tham gia, do 2 nghệ nhân của làng nghề đứng ra giảng dạy, tuy nhiên, cả 20 lao động trẻ ấy hiện không còn ai theo nghề”

Lý do thì nhiều, thế nhưng có lẽ nguyên nhân chính khiến cho lớp trẻ hôm nay dần “quay lưng” với nghề truyền thống của quê hương có lẽ là vì thiếu đam mê với nghề.

Như ông Hải nói: “Nghề gốm vất vả lắm, người lúc nào dính với đất cát, lại suốt ngày chỉ ru rú ở góc sân. Nếu không có tâm huyết với nghề thì không theo được”.

Có lẽ cũng bởi vậy, trong số những người còn “giữ lửa” làng nghề gốm Hương Canh hôm nay, người trẻ nhất cũng đã bước qua tuổi 40. Không giấu nỗi trăn trở, ông Trọng chia sẻ: “Với thực trạng này, nếu không có chính sách quan tâm hỗ trợ kịp thời, thì chỉ nay mai thôi làng gốm Hương Canh sẽ bị mai một".

Không chỉ riêng 2 làng nghề mây tre đan ở Văn Quán hay làng gốm Hương Canh, hầu hết các làng nghề trong tỉnh cũng đang phải đứng trước áp lực cạnh tranh gay gắt với các lĩnh vực khác về nguồn lao động.

Đặc biệt những năm gần đây, các doanh nghiệp trong các khu, cụm công nghiệp xuất hiện ngày càng nhiều với những lợi thế về môi trường làm việc chuyên nghiệp, mức thu nhập ổn định, được đóng BHXH, BHTN... đã tạo ra sức hút lớn đối với lao động từ khu vực nông thôn. Những lợi thế này cũng là điều mà các làng nghề với quy mô sản xuất nhỏ lẻ hiện nay chưa thể theo kịp.

Để khắc phục sự thiếu hụt lao động trẻ, tay nghề cao của các làng nghề, tránh nguy cơ mai một làng nghề, thì bên cạnh công tác hỗ trợ đào tạo, truyền nghề, xây dựng đội ngũ kế cận có đủ trình độ phát triển làng nghề, thì các chủ cơ sở, các làng nghề cũng cần có sự đổi mới, áp dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, mở rộng quy mô sản xuất từ đó góp phần nâng cao thu nhập, thu hút và giữ chân người lao động.

Bài, ảnh: Nguyễn Hường

Tin liên quan

Tin mới hơn

Những thông điệp nghĩa tình trên chiếu cói làng Vũ Hạ

Những thông điệp nghĩa tình trên chiếu cói làng Vũ Hạ

LNV - Làng nghề dệt chiếu cói tại thôn Vũ Hạ, xã Phụ Dực, tỉnh Hưng Yên (trước đây là xã An Vũ, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình) đã có tuổi đời hàng trăm năm. Những chiếc chiếu cói đỏ thắm nơi đây không chỉ phản ánh nếp sống văn hóa sinh hoạt truyền thống của dân tộc, mà còn gửi gắm những thông điệp nghĩa tình, phản ánh tâm tư, tình cảm và khát vọng hạnh phúc bình dị của người Việt Nam.
Hà Nội: Đưa sản phẩm làng nghề đến gần hơn với thế giới

Hà Nội: Đưa sản phẩm làng nghề đến gần hơn với thế giới

LNV - Hà Nội từ lâu được biết đến là vùng đất giàu truyền thống thủ công với mạng lưới làng nghề lớn và đa dạng bậc nhất cả nước. Trên địa bàn thành phố hiện có khoảng 1.350 làng nghề và làng có nghề, trong đó 334 làng nghề, làng nghề truyền thống đã được công nhận chính thức. Không chỉ góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa lâu đời, những làng nghề này còn đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế địa phương, với tổng giá trị sản xuất hàng năm vượt 24.000 tỷ đồng.
Trăn trở nghề hấp cá ở xã Cửa Việt

Trăn trở nghề hấp cá ở xã Cửa Việt

LNV - Hình thành cách đây khoảng 20 năm, nghề hấp cá xuất khẩu ở xã Cửa Việt mang lại thu nhập khá cao cho các cơ sở chế biến và tạo sinh kế ổn định cho hàng trăm lao động địa phương. Dù vậy, quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, các cơ sở hấp cá nằm rải rác trong khu dân cư không còn phù hợp vì ảnh hưởng đến môi trường. Mong muốn của chính quyền địa phương và các hộ dân là sớm đưa các cơ sở vào khu làng nghề tập trung để hoạt động ổn định. Song nguyện vọng đó đến nay vẫn chưa thành hiện thực.
Đặc sản Hà Nội - Bánh gai làng Giá

Đặc sản Hà Nội - Bánh gai làng Giá

LNV - Làng Giá nằm ở xã Yên Đỗ, Hoài Đức, Hà Nội. Nơi này có một thứ bánh nức tiếng gần xa, đó là bánh gai làng Giá đến nỗi có câu ca dao về bánh gai ở đây đã ra đời: “Bánh gai làng Giá thơm ngon. Con gái làng Giá tươi giòn sắc xuân”.
Bánh tráng làng Tày Đam Rông Hướng đến phát triển bền vững nhờ nhãn hiệu chứng nhận

Bánh tráng làng Tày Đam Rông Hướng đến phát triển bền vững nhờ nhãn hiệu chứng nhận

LNV - Trong làn sóng phát triển nông nghiệp gắn với văn hóa bản địa và thương mại hóa sản phẩm truyền thống, bánh tráng làng Tày Đam Rông đang dần khẳng định vị thế như một sản phẩm đặc trưng tiêu biểu của vùng cao phía Bắc tỉnh Lâm Đồng. Việc xác lập nhãn hiệu chứng nhận không chỉ bảo hộ sở hữu trí tuệ mà còn mở ra cơ hội phát triển bền vững.
Nghệ nhân Đỗ Phi Thường với đôi bàn tay vàng

Nghệ nhân Đỗ Phi Thường với đôi bàn tay vàng

LNV - Vào một dịp cuối xuân, tôi đến thăm gia đình Nghệ nhân Đỗ Phi Thường. Nhà anh ở thôn 4, xã Chàng Sơn, huỵện Thạch Thất, Hà Nội (nay là xã Tây Phương, Hà Nội), địa danh này trước gọi là xóm Mã Lão, một xóm đã sinh ra nhiều người thợ mộc giỏi giang, nổi tiếng như cụ Cả Bỉnh, cụ Hai Thuyết, cụ Văn Kính, cụ Hai Xuân, Cụ cả Luân... góp phần làm đẹp và để lại cho đời nhiều tác phẩm nhà gỗ, đình, đền, chùa và những bức tranh, tượng tuyệt tác tồn tại đến ngày nay.

Tin khác

Nghề dệt lụa làng Đốc Tín vang bóng một thời

Nghề dệt lụa làng Đốc Tín vang bóng một thời

LNV - Nghề dệt lụa ở làng Đốc Tín, xã Đốc Tín, huyện Mỹ Đức, Hà Nội (nay là xã Hương Sơn, Hà Nội) đã có một thời gian phát triển mạnh mẽ.
Hà Nội: Tôn vinh làng nghề Việt qua Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025

Hà Nội: Tôn vinh làng nghề Việt qua Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025

LNV - Sáng 3/7, UBND thành phố Hà Nội và Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Hội nghị chuẩn bị cho Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025.
Nhịp thở mới từ làng hoa giấy Thanh Tiên

Nhịp thở mới từ làng hoa giấy Thanh Tiên

LNV - Làng hoa giấy Thanh Tiên - cái nôi của nghệ thuật làm hoa giấy truyền thống - một nghề không chỉ tạo ra những đóa hoa rực rỡ mà còn chắt lọc tinh hoa của văn hóa tâm linh, của bàn tay khéo léo và tình yêu dành cho di sản dân tộc.
Giữ hồn quê qua từng mối đan

Giữ hồn quê qua từng mối đan

LNV - Giữa vùng núi rừng xã Tân Lĩnh, tỉnh Lào Cai (xã Phan Rang, Lục Yên , Yên Bái cũ), thôn Rầu Chang vẫn rộn ràng tiếng chẻ tre, vót nan – âm thanh thân quen của nghề đan rọ tôm. Nghề thủ công tưởng chừng chỉ gắn với miền sông nước nay đã bén rễ, lớn lên từ chính bàn tay cần mẫn của người vùng cao. Trải qua bao đổi thay, nghề không chỉ là kế sinh nhai mà còn là niềm tự hào, là nhịp sống không thể thiếu của người dân nơi đây.
Cổng làng trong lòng phố

Cổng làng trong lòng phố

LNV - Giữa nhịp sống hối hả của Hà Nội hôm nay, nơi những dòng xe cuồn cuộn lao đi như chẳng kịp níu giữ thời gian, đôi khi ta bắt gặp một khoảnh khắc chùng lại: một cổng làng cũ kỹ, rêu phong, âm thầm nép mình bên góc phố. Cổng làng - như dấu lặng giữa bản nhạ
Giữ hồn văn hóa làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng

Giữ hồn văn hóa làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng

LNV - Các sản phẩm của làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng (Lào Cai) mang nét riêng khó trộn lẫn: Họa tiết tinh xảo, màu sắc rực rỡ, vừa truyền thống vừa hiện đại, là món quà lưu niệm hấp dẫn du khách.
Thắp lại lửa nghề làng gốm trăm năm tuổi ở miền sông nước

Thắp lại lửa nghề làng gốm trăm năm tuổi ở miền sông nước

LNV - Được thiên nhiên ưu đãi chất đất đỏ độc đáo, Vĩnh Long từ lâu đã nổi tiếng là thủ phủ gốm của miền Tây Nam bộ. Giữa biến động thời cuộc và sự mai một của làng nghề truyền thống, nơi đây hiện đang thắp lại ngọn lửa nghề bằng sự kết hợp giữa di sản và đổi mới, với vai trò tiên phong của những người nghệ nhân giàu tâm huyết.
Thuỷ Xuân - Thơm mãi một làng nghề

Thuỷ Xuân - Thơm mãi một làng nghề

LNV - Nằm cách TP. Huế khoảng 7km về hướng Tây Nam, làng hương Thủy Xuân (TP Huế) ẩn mình dưới chân đồi Vọng Cảnh, bên dòng sông Hương thơ mộng. Nơi đây, từ lâu đã nổi tiếng với nghề làm hương trầm thơm trên đất thần kinh của người dân đã nức tiếng xa gần. Trong những năm trở lại đây, làng hương này còn trở thành địa điểm tham quan đặc sắc của du khách trong và ngoài nước.
Làn gió mới cho vùng chè Thái Nguyên

Làn gió mới cho vùng chè Thái Nguyên

LNV - Với định hướng và mong muốn phát triển dài hạn tại Việt Nam, thương hiệu trà sữa CHAGEE xem việc đồng hành giúp bà con nông dân xây dựng mô hình vùng nguyên liệu thí điểm là hành động cần thiết để góp phần thúc đẩy nông nghiệp bền vững, minh bạch và gắn kết với cộng đồng địa phương.
Chuẩn bị cho Festival Quốc tế 2025: Bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống

Chuẩn bị cho Festival Quốc tế 2025: Bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống

LNV - Sáng 3/7, UBND thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị về việc tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025. Đồng chí Nguyễn Mạnh Quyền, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội và đồng chí Võ Văn Hưng, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì hội nghị.
"Gieo mầm số" cho đất nghề Phú Xuyên

"Gieo mầm số" cho đất nghề Phú Xuyên

LNV - Nếu phải xác định một điểm khởi đầu cho hành trình chuyển đổi số tại huyện Phú Xuyên, thì đó không phải là hạ tầng, công nghệ hay những con số đầu tư hàng chục tỷ đồng, mà chính là yếu tố con người - những người dám nghĩ, dám làm, dám tiên phong.
Gìn giữ và phát huy nghề truyền thống của đồng bào Hrê ở huyện Ba Tơ

Gìn giữ và phát huy nghề truyền thống của đồng bào Hrê ở huyện Ba Tơ

LNV - Giữa dòng chảy hiện đại hóa, những nghề truyền thống như dệt thổ cẩm và đan lát của đồng bào Hrê ở huyện Ba Tơ (tỉnh Quảng Ngãi) vẫn được gìn giữ bền bỉ qua nhiều thế hệ. Không chỉ mang giá trị thẩm mỹ cao, các sản phẩm thủ công còn là biểu tượng văn hóa độc đáo, gắn liền với đời sống núi rừng và tâm hồn người Hrê. Nhờ đôi bàn tay khéo léo của những nghệ nhân, những nghề xưa không chỉ sống lại mà còn trở thành điểm nhấn trong phát triển du lịch cộng đồng địa phương.
Mùa sen ở hồ Tây

Mùa sen ở hồ Tây

LNV - Vào dịp tháng 6 này, trên khắp các ao, đầm trồng sen ở khu vực hồ Tây (quận Tây Hồ) rộn ràng không khí thu hoạch, chụp ảnh với hoa. Sen trồng ở đây là sen bách diệp với bông to có 100 cánh, mùi thơm đượm mang một nét đặc trưng riêng của hồ Tây mà không nơi nào có được.
Nghề Đúc Đồng Đại Bái: Tinh Hoa Văn Hóa Bắc Ninh

Nghề Đúc Đồng Đại Bái: Tinh Hoa Văn Hóa Bắc Ninh

LNV - Bắc Ninh là một tỉnh nổi tiếng với nhiều làng nghề truyền thống, trong đó phải kể đến làng nghề đúc đồng Đại Bái, trước đây gọi là làng Văn Lãng (hay còn gọi là làng Bưởi Nồi), thuộc xã Đại Bái, huyện Gia Bình. Từ lâu, làng đã nổi danh với nghề đúc đồng, chuyên sản xuất các sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh xảo.
Đưa sản phẩm làng nghề lên sách, tăng cơ hội xuất khẩu

Đưa sản phẩm làng nghề lên sách, tăng cơ hội xuất khẩu

LNV - Việc đưa các sản phẩm làng nghề lồng ghép trong các cuốn sách là cách thức hiệu quả để quảng bá thương hiệu, tăng cơ hội xuất khẩu.
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Những thông điệp nghĩa tình trên chiếu cói làng Vũ Hạ

Những thông điệp nghĩa tình trên chiếu cói làng Vũ Hạ

LNV - Làng nghề dệt chiếu cói tại thôn Vũ Hạ, xã Phụ Dực, tỉnh Hưng Yên (trước đây là xã An Vũ, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình) đã có tuổi đời hàng trăm năm. Những chiếc chiếu cói đỏ thắm nơi đây không chỉ phản ánh nếp sống văn hóa sinh hoạt truyền thống
Cà Mau có 2 sản phẩm muối đạt OCOP 5 sao cấp quốc gia

Cà Mau có 2 sản phẩm muối đạt OCOP 5 sao cấp quốc gia

OVN - Vừa qua, trong đợt đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP cấp quốc gia đợt 1 năm 2025, Hội đồng OCOP Trung ương đã công bố 47 sản phẩm mới đạt chuẩn OCOP 5 sao. Trong đó, tỉnh Cà Mau vinh dự có 2 sản phẩm đầu tiên được xếp hạng ở cấp quốc gia.
HTX năng động - động lực then chốt trong xây dựng nông thôn mới ở Tây Ninh

HTX năng động - động lực then chốt trong xây dựng nông thôn mới ở Tây Ninh

LNV - Với tinh thần đổi mới, chủ động, các HTX ở Tây Ninh đang đóng vai trò trụ cột trong phát triển kinh tế nông thôn, xây dựng nông thôn mới bền vững tại nhiều địa phương.
Phát triển OCOP: 3 thay đổi lớn

Phát triển OCOP: 3 thay đổi lớn

LNV - Sau 7 năm thực hiện Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) không chỉ thúc đẩy kinh tế nông thôn mà còn bảo tồn văn hóa và trao quyền cho cộng đồng. Đây là minh chứng sống động cho sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại trong hành trình phát triển nông nghiệp Việt Nam.
Chương trình mục tiêu quốc gia tạo chuyển biến mạnh trong giáo dục vùng cao

Chương trình mục tiêu quốc gia tạo chuyển biến mạnh trong giáo dục vùng cao

LNV - GD&TĐ - Chương trình nông thôn mới không chỉ thay đổi diện mạo vùng quê mà còn nâng cao chất lượng học tập, mở ra nhiều cơ hội phát triển cho học sinh.
Giao diện di động