Hà Nội: 19°C Hà Nội
Đà Nẵng: 23°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 32°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 18°C Thừa Thiên Huế

Hậu phong tặng Nghệ nhân nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú năm 2016: Vĩ Thanh

TBV - Một “mùa” phong tặng nghệ nhân lĩnh vực thủ công mỹ nghệ đã đi qua trong sự vui mừng, hồ hởi của 100 nghệ nhân. Sự hy sinh thầm lặng của những “báu vật nhân văn sống” được ghi nhận bởi họ là người phát minh ra những công nghệ độc đáo, tạo nên hồn cốt của sản phẩm thủ công mỹ nghệ; là người giữ bí quyết của nghề, gắn bó lâu năm và hết lòng sống chết vì nghề.

Họ là những người giữ lửa di sản có công bảo tồn, phát huy làng nghề truyền thống; tham gia truyền nghề cho các thế hệ sau và sáng tạo, làm ra nhiều sản phẩm thủ công mỹ nghệ có giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc. Không chỉ vậy, những nghệ nhân này còn có công lớn trong việc đưa các sản phẩm thủ công mỹ nghệ trở thành sản phẩm mang tầm vóc, thương hiệu Việt Nam đến với các nước trên thế giới…

Làng nghề được “mùa”

Theo thống kê, 72% nghệ nhân được phong tặng Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú năm 2016 là các nghệ nhân làng nghề. Đây là một thành công lớn của Hiệp hội Làng nghề Việt Nam. Bởi hiện cả nước có rất nhiều danh hiệu nghệ nhân do các hiệp hội, hội ngành nghề, ngành hàng và UBND các tỉnh, thành phố phong tặng.


Cần biết rằng, trong suốt 10 năm kể từ khi thành lập đến nay, Hiệp hội Làng nghề Việt Nam mới phong tặng được 331 nghệ nhân làng nghề. Cộng cả các đợt phong tặng Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú năm 2010, 2012 và năm 2016 này thì có tới gần 50% nghệ nhân do Hiệp hội Làng nghề Việt Nam phong tặng được vinh dự nhận danh hiệu cao quý. Trong đó, tính đến nay cả 17 Nghệ nhân Nhân dân đều là các nghệ nhân làng nghề.

Có được thành công đó là do các tiêu chí phong tặng nghệ nhân làng nghề của Hiệp hội Làng nghề Việt Nam rất chặt chẽ, rất trúng và rất đúng đối tượng, không vì lợi nhuận. Bên cạnh đó, Hội đồng xét tuyển đều là những người có uy tín, chuyên môn cao như GS.TS Tô Ngọc Thanh, chuyên gia cao cấp Vũ Quốc Tuấn, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, TSKH. Bạch Quốc Khang…
Cách làm việc nghiêm túc, chặt chẽ, khoa học, cộng với những người làm hồ sơ phong tặng nghệ nhân đều xứng đáng, không vì danh hão đã giúp cho Hiệp hội Làng nghề Việt Nam có được uy tín trong cộng đồng làng nghề và một “đội” nghệ nhân làng nghề thực chất. Điều đó lý giải vì sao cộng đồng làng nghề đã có một “mùa bội thu” tại đợt phong tặng Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú lĩnh vực thủ công mỹ nghệ năm 2016.

Câu chuyện hậu phong tặng

Vinh danh rồi nhưng làm sao để các “báu vật” phát huy giá trị? Đó là bài toán nan giải từ nhiều năm nay bởi việc tôn vinh không phải chỉ đóng khung trong tấm bằng công nhận được treo trên tường hay cất trong tủ kính. Việc này cần được thể hiện qua các chính sách của Nhà nước, chứ nó vượt qua tầm với của các hiệp hội, hội ngành nghề, ngành hàng.

Ở một số quốc gia như Nhật Bản, khi được phong tặng nghệ nhân, sản phẩm của nghệ nhân đó sẽ có logo hoặc dấu ấn riêng được Nhà nước bảo hộ và giá trị sản phẩm đương nhiên cũng tăng lên nhiều lần so với sản phẩm tương tự do người thợ thủ công làm ra. Và người mua lại luôn muốn mua những sản phẩm đó, dù đắt đỏ, bởi họ xác định mua tinh hoa của một nghệ nhân. Đó chính là một cách tôn vinh thực chất cho người nghệ nhân sau khi được phong tặng.

Còn ở ta, điều đó dường như là không thể!

Hoặc nếu không lại rơi vào trường hợp như cụ Nguyễn Kim - Nghệ nhân Nhân dân lĩnh vực thủ công mỹ nghệ duy nhất cho đến trước đợt phong tặng năm 2016 này. Sau khi được phong tặng Nghệ nhân Nhân dân năm 2010, nhà cụ Nguyễn Kim ở thôn Thiết Úng, xã Vân Hà, huyện Đông Anh (Hà Nội) luôn là địa chỉ đỏ cho những người sưu tập đồ gỗ mỹ nghệ đến từ Trung Quốc. Thế rồi những sản phẩm tinh xảo đưa cụ Kim tới danh hiệu cao quý lần lượt vượt biên, tới phương Bắc. Sau đó một số sản phẩm đó lại được rao bán cho các đại gia và trở về Việt Nam với cái giá cao gấp vài lần đến vài chục lần giá người ta mua của cụ Nguyễn Kim.

Hay trường hợp Nghệ nhân Nhân dân Nguyễn Viết Lâm, 80 tuổi - ông được phong tặng Nghệ nhân Ưu tú cách đây 6 năm và từng là cây “đại thụ” của đúc đồng Đại Bái và Tổng công ty XNK Thủ công mỹ nghệ. Sau khi được phong tặng, xưởng thủ công của ông ở 102 Minh Khai (Hà Nội) dần bị teo tóp và đóng hẳn sau khi ông bị tai biến. Giờ đây, ông thường ưu tư rằng ngày đó đã đề xuất xin thuê đất dài hạn mở xưởng để giữ và truyền nghề cho lớp trẻ nhưng không được quan tâm. Nhiều cơ sở đúc đồng lợi dụng tên tuổi của ông trong việc bán các sản phẩm “nhái”, kém chất lượng nên ông chí, dẫn tới nghỉ hẳn không làm nghề. Đây là điều đáng tiếc khi nghệ nhân Lâm vừa hội tụ trong mình tinh hoa của đúc đồng Đại Bái nổi tiếng xứ Kinh Bắc, cộng với tinh hoa của thủ công mỹ nghệ hiện đại.

Mỗi một nghệ nhân là một viên ngọc. Việc vinh danh là quá trình mài dũa để viên ngọc đó tỏa sáng. Nhưng làm sao phải để viên ngọc đó lung linh mãi, thay vì lại lần nữa vùi vào đá?

Chính sách cho các nghệ nhân cũng vậy. Nên chăng cần có những đãi ngộ xứng đáng cho các “báu vật nhân văn sống” như thành lập CLB nghệ nhân, được các cấp chính quyền thăm hỏi khi ốm đau, được gặp mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ hàng năm… Chỉ như thế, hẳn các nghệ nhân cũng mãn nguyện lắm lắm.

ĐẶNG HUY

Tin liên quan

Tin mới hơn

An Giang: Sức sống mới ở làng nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Khmer

An Giang: Sức sống mới ở làng nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Khmer

LNV - Liên kết cùng nhau sản xuất, hỗ trợ nâng cao tay nghề, phát triển các sản phẩm dệt truyền thống đạt chuẩn OCOP là cách mà các nghệ nhân làng dệt thổ cẩm Khmer (xã Văn Giáo, thị xã Tịnh Biên, tỉnh An Giang) đang thực hiện nhằm bảo tồn và mang lại sức sống mới cho nghề dệt truyền thống tồn tại hàng thế kỷ ở vùng Bảy Núi An Giang.
Hải Dương: Đưa bánh đa Lộ Cương vươn xa

Hải Dương: Đưa bánh đa Lộ Cương vươn xa

LNV - Làng bánh đa Lộ Cương, một trong những làng nghề lâu đời ở thành phố Hải Dương (tỉnh Hải Dương) mang đậm nét văn hóa đặc sắc của một không gian làng nghề Việt. Những năm gần đây, cùng với sự phát triển và mở rộng mạnh mẽ của thành phố Hải Dương. Làng nghề bánh đa Lộ Cương cũng có nhiều thay đổi với những hướng đi, cách làm phù hợp nhằm giữ gìn và phát huy nghề truyền thống.
Nghệ An: Bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào dân tộc Thái

Nghệ An: Bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào dân tộc Thái

LNV - Ngày nay, trong cuộc sống hiện đại, với sự đa dạng của các sản phẩm hàng hóa khác nhau, nhưng những sản phẩm được làm từ thổ cẩm với hoa văn truyền thống như khăn piêu, những chiếc đệm, những tấm rèm che… vẫn được đồng bào giữ gìn phục vụ nhu cầu sinh hoạt của gia đình đồng thời giúp bảo lưu giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Đến nay, các sản phẩm này đã trở thành mặt hàng được nhiều du khách lựa chọn khi đến với Nghệ An.
Bình Định: Làng nghề truyền thống đan đát Trung Chánh mang sắc thái, hình dáng đặc trưng riêng

Bình Định: Làng nghề truyền thống đan đát Trung Chánh mang sắc thái, hình dáng đặc trưng riêng

LNV - Làng nghề truyền thống đan đát Trung Chánh, xã Cát Minh, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định tạo ra những sản phẩm mang bản sắc văn hóa đại diện vùng miền, thể hiện đời sống văn hóa lễ hội truyền thống, sinh hoạt cộng đồng góp phần tạo diện mạo, bản sắc riêng của địa phương đạt tiêu chí bản sắc văn hóa dân tộc.
Lễ hội Đình Hậu: Sắc màu truyền thống và tinh hoa Cốm Làng Vòng

Lễ hội Đình Hậu: Sắc màu truyền thống và tinh hoa Cốm Làng Vòng

LNV - Sáng ngày 09/3/2025, trong không khí phấn khởi của mùa xuân mới, phường Dịch Vọng Hậu (quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội) long trọng tổ chức Lễ hội truyền thống Đình Hậu - Xuân Ất Tỵ 2025 và đón bằng công nhận "Nghề truyền thống Hà Nội" với nghề sản xuất Cốm Làng Vòng. Đây là sự kiện văn hóa quan trọng, không chỉ thể hiện sự tôn vinh các giá trị lịch sử mà còn khẳng định niềm tự hào về nghề cốm đặc trưng của người dân nơi đây.
Vĩnh Phúc: Phát triển và bảo tồn các làng nghề truyền thống: Thực trạng và giải pháp

Vĩnh Phúc: Phát triển và bảo tồn các làng nghề truyền thống: Thực trạng và giải pháp

LNV - Làng nghề truyền thống luôn đóng vai trò quan trọng trong việc gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc và tạo dựng cơ hội việc làm cho người dân. Để các làng nghề có thể phát triển bền vững, ngoài sự hỗ trợ của chính quyền, cộng đồng và các nghệ nhân cần có những bước đi đồng bộ trong việc bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng sản phẩm và ứng dụng công nghệ vào sản xuất.

Tin khác

Hải Phòng: Phát huy bản sắc, giá trị làng nghề

Hải Phòng: Phát huy bản sắc, giá trị làng nghề

LNV - Thành phố Hải Phòng có nhiều nghề và làng nghề truyền thống mang đậm nét văn hóa bản địa, góp phần quan trọng tạo việc làm, hiệu quả kinh tế phục vụ đời sống nhân dân. Bên cạnh một số nghề truyền thống có xu hướng mai một dần thì cũng có nhiều làng nghề, nghề truyền thống chủ động tìm được hướng đi đúng đắn, phù hợp nhu cầu phát triển của thị trường nhờ sự hỗ trợ hiệu quả của các cấp, ngành, địa phương. Qua đó, góp phần gìn giữ, phát huy giá trị truyền thống, nét đặc trưng, riêng biệt, bản sắc độc đáo của các địa phương.
Làng nghề đan lát ở Vĩnh Long

Làng nghề đan lát ở Vĩnh Long

LNV - Nằm bên bờ sông Long Hồ, xã Hòa Tịnh, huyện Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long là xóm nghề đan đát rổ, rế từ tre trúc. Đây là một nghề truyền thống đã có từ lâu đời của người dân nơi đây. Nhờ sự tỉ mỉ, khéo léo của đôi bàn tay của người thợ, những chiếc rổ, rế từ tre trúc đã trở thành những sản phẩm thủ công mỹ nghệ độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa của vùng sông nước miền Tây.
Điện Biên: Giữ lửa cho nghề rèn của người Mông

Điện Biên: Giữ lửa cho nghề rèn của người Mông

LNV - Nghề rèn của đồng bào dân tộc Mông ở tỉnh Điện Biên không chỉ thể hiện sự tài hoa khéo léo của người thợ khi cho ra lò những sản phẩm tinh xảo, có giá trị sử dụng cao, mà còn thể hiện nét riêng có về bản sắc văn hóa.
Cà Mau: Những người tâm huyết giữ nghề truyền thống lờ, lọp

Cà Mau: Những người tâm huyết giữ nghề truyền thống lờ, lọp

LNV - Về miền Tây Nam Bộ ai cũng biết nơi đây có một nét rất riêng biệt đó là lắm sông nhiều cá, nên nơi đây cũng sản sinh ra một làng nghề mang đậm chất đặc trưng sông nước đó là làng nghề đan lờ, lợp.
“Đòn bẩy” để Hà Nội bảo tồn, phát huy giá trị làng nghề

“Đòn bẩy” để Hà Nội bảo tồn, phát huy giá trị làng nghề

LNV - Làng nghề gốm sứ Bát Tràng và làng dệt Vạn Phúc là 2 làng nghề đầu tiên của Việt Nam trở thành thành viên Mạng lưới các thành phố thủ công sáng tạo thế giới.
Nghề làm ngói Âm Dương ở Lũng Rì

Nghề làm ngói Âm Dương ở Lũng Rì

LNV - Xóm Lũng Rì, xã Tự Do, huyện Quảng Hòa cách TP. Cao Bằng khoảng trên 30km, đây là làng nghề làm ngói âm dương đã có hàng trăm năm tuổi. Ngói Lũng Rì được làm thủ công rất cẩn thận, màu sắc đẹp, dùng lợp mái nhà mát vào mùa hè ấm về mùa đông.
Trù phú làng nghề

Trù phú làng nghề

LNV - Toàn tỉnh Cà Mau có gần 40 làng nghề tiểu thủ công nghiệp được công nhận và nhiều làng nghề thực hiện mô hình gắn với phát triển du lịch như: chuối khô, tôm khô, khô cá bổi, dưa bồn bồn, trồng bí đỏ, đan mê bồ truyền thống, làm bánh phồng tôm, muối ba khía, nuôi thuỷ sản...
Bình Định: Làng nghề đan đát Phú Hiệp tạo ra sản phẩm mang bản sắc văn hóa

Bình Định: Làng nghề đan đát Phú Hiệp tạo ra sản phẩm mang bản sắc văn hóa

LNV - Thôn Phú Hiệp, xã Cát Tài, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định được coi là cái nôi của nghề đan đát, đây là một nghề bản địa với nguyên liệu sẵn có ở địa phương để làm ra các sản phẩm quen thuộc như: Thúng, nong, nia, rổ, sàn, dừng, lồng sen, cơi trầu, xiểng đám cưới.
Bắc Ninh: Các cơ sở sản xuất giấy ở làng nghề Phong Khê dừng hoạt động

Bắc Ninh: Các cơ sở sản xuất giấy ở làng nghề Phong Khê dừng hoạt động

LNV - Đến nay, 100% cơ sở sản xuất giấy trong khu vực làng nghề Phong Khê; 135/137 cơ sở sản xuất giấy trong cụm công nghiệp Phong Khê I và Phong Khê II, TP Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh đã dừng hoạt động.
Thái Bình: Đưa nghề dệt đũi vươn xa

Thái Bình: Đưa nghề dệt đũi vươn xa

LNV - Thái Bình được biết đến không chỉ là “vựa lúa” của miền bắc Việt Nam mà còn là tỉnh có nhiều làng nghề truyền thống được hình thành và phát triển từ nhiều đời nay. Trong đó, phải kể đến làng nghề dệt đũi xã Nam Cao, huyện Kiến Xương, (tỉnh Thái Bình) trước đây, xã Thống Nhất ngày nay. Nghề dệt đũi Nam Cao được Bộ VH-TT&DL cấp chứng nhận đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào tháng 11/2023.
Làng hương Cao Thôn

Làng hương Cao Thôn

LNV - Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên dịp lễ Tết chính là một trong những nét đẹp văn hóa của người Việt. Những nén hương thơm thành kính như cầu nối trao gửi những tâm nguyện lời ước mong của người sống với những tổ tiên đã khuất. Để có một nén hương thơm là không biết bao nhiêu công sức của những người làm nghề làm hương xạ. Làng hương Cao Thôn, xã Bảo Khê, (TP. Hưng Yên), là một trong những làng nghề làm hương xạ lâu đời nhất cả nước với lịch sử hơn 200 năm. Thời điểm Tết là lúc không khí của làng nghề nhộn nhịp hơn hẳn.
Đồng Tháp: Lai Vung bảo tồn, phát triển nghề truyền thống

Đồng Tháp: Lai Vung bảo tồn, phát triển nghề truyền thống

LNV - Huyện Lai Vung là một trong những địa phương của tỉnh Đồng Tháp có nhiều nghề truyền thống. Thời gian qua, ngành chức năng của huyện Lai Vung nỗ lực bảo tồn, phát triển các nghề truyền thống theo hướng hài hòa giữa gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa truyền thống với cải tiến, nâng cao chất lượng sản phẩm, thích ứng nền kinh tế thị trường.
Bình Định: Nghệ nhân Thanh Đa đam mê hát dân ca, bài chòi

Bình Định: Nghệ nhân Thanh Đa đam mê hát dân ca, bài chòi

LNV - Nghệ nhân Thanh Đa (tên thật là Nguyễn Đình Đa) có 24 năm tham gia thực hành di sản văn hóa phi vật thể được đề nghị xét tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú với kỹ năng trình diễn nghệ thuật dân ca và bài chòi qua tiếng hát ru ngọt ngào, mùi mẫn và những làn điệu trữ tình, sâu lắng của dân ca, bài chòi.
Hòa Bình: Mô hình nuôi ong lấy mật đem lại hiệu quả kinh tế cao

Hòa Bình: Mô hình nuôi ong lấy mật đem lại hiệu quả kinh tế cao

LNV - Tận dụng lợi thế tự nhiên, nghề nuôi ong lấy mật của người dân trên địa bàn tỉnh thời gian qua phát triển mạnh. Đây là nghề không chỉ giúp nâng cao thu nhập, phát triển kinh tế cho nhiều hộ dân mà còn góp phần không nhỏ trong việc bảo vệ môi trường tự nhiên.
Nghề làm bột khoai Tây Ninh: Bí quyết giữ gìn hương vị truyền thống

Nghề làm bột khoai Tây Ninh: Bí quyết giữ gìn hương vị truyền thống

LNV - Tây Ninh, một tỉnh nằm ở vùng Đông Nam Bộ, nổi bật với nhiều đặc sản hấp dẫn. Một trong những nghề truyền thống lâu đời của người dân nơi đây là nghề làm bột khoai, đặc biệt là bột khoai mì (sắn). Đây không chỉ là một nghề mang lại thu nhập cho nhiều gia đình mà còn là niềm tự hào trong văn hóa ẩm thực của Tây Ninh.
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Lễ hội làng Bát Tràng được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Lễ hội làng Bát Tràng được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

LNV - Tối 12-3, tại đình làng Bát Tràng, UBND huyện Gia Lâm long trọng tổ chức Lễ công bố Lễ hội làng Bát Tràng là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và khai mạc lễ hội truyền thống làng Bát Tràng năm 2025.
An Giang: Sức sống mới ở làng nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Khmer

An Giang: Sức sống mới ở làng nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Khmer

LNV - Liên kết cùng nhau sản xuất, hỗ trợ nâng cao tay nghề, phát triển các sản phẩm dệt truyền thống đạt chuẩn OCOP là cách mà các nghệ nhân làng dệt thổ cẩm Khmer (xã Văn Giáo, thị xã Tịnh Biên, tỉnh An Giang) đang thực hiện nhằm bảo tồn và mang lại sức sống mới cho nghề dệt truyền thống tồn tại hàng thế kỷ ở vùng Bảy Núi An Giang.
Hải Dương: Đưa bánh đa Lộ Cương vươn xa

Hải Dương: Đưa bánh đa Lộ Cương vươn xa

LNV - Làng bánh đa Lộ Cương, một trong những làng nghề lâu đời ở thành phố Hải Dương (tỉnh Hải Dương) mang đậm nét văn hóa đặc sắc của một không gian làng nghề Việt. Những năm gần đây, cùng với sự phát triển và mở rộng mạnh mẽ của thành phố Hải Dương. Làng nghề bánh đa Lộ Cương cũng có nhiều thay đổi với những hướng đi, cách làm phù hợp nhằm giữ gìn và phát huy nghề truyền thống.
Hà Nội: Công nhận Cốm làng Vòng là nghề truyền thống Hà Nội

Hà Nội: Công nhận Cốm làng Vòng là nghề truyền thống Hà Nội

LNV - Sáng ngày 09/3/2025, phường Dịch Vọng Hậu (quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội) long trọng tổ chức Lễ hội truyền thống Đình Hậu - Xuân Ất Tỵ 2025 và đón bằng công nhận “Nghề truyền thống Hà Nội” với nghề sản xuất Cốm Làng Vòng.
Bảo tồn và phát triển không gian kiến trúc làng nghề truyền thống

Bảo tồn và phát triển không gian kiến trúc làng nghề truyền thống

LNV - Trải qua hàng trăm năm lịch sử, các làng nghề không chỉ mang nhiều giá trị về mặt kinh tế mà còn là nơi hội tụ tinh hoa văn hóa dân tộc và mang đậm dấu ấn của kiến trúc truyền thống Việt Nam. Khai thác tiềm năng của làng nghề để thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, du lịch đang được coi là một trong những hướng đi triển vọng của đất nước. Tuy nhiên, làng nghề truyền thống trong thời kỳ đổi mới cũng đang đặt ra những thách thức đặc biệt là bảo tồn và phát triển về không gian kiến trúc.
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-61
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-66
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-67
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-91
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-32
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-50
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-33
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-51
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-54
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-75
Giao diện di động