Hậu Giang: Đặc sắc nghề trồng trầu
Nhắc đến vùng quê xã Vị Thủy thì người ta nghĩ ngay đến một sản phẩm rất đặc trưng nơi đây, đó chính là những vườn trầu tươi tốt có mặt ở khắp mọi nhà, nhất là tại ấp 5. Trải qua bao thăng trầm, đến nay nghề trồng trầu ở xã Vị Thủy vẫn giữ được hồn quê. Bởi, đối với người dân nơi đây, cây trầu chính là một phần trong đời sống văn hóa thường ngày. Tuy nhiên, khi hỏi về thời gian cây trầu bắt đầu bén rễ nơi đây thì chính những cụ ông, cụ bà cũng không nhớ kỹ là đã có từ lúc nào mà chỉ biết từ rất lâu rồi.
Bà Tư Lý (gần 80 tuổi), người có thâm niên trồng trầu ở ấp 5, xã Vị Thủy, kể rằng: “Nghe mẹ tôi nói (bà Năm Bỉnh), lúc bà về làm dâu tại làng quê xã Vị Thủy thì cây trầu đã được trồng trước đó. Lúc này, việc trồng trầu chỉ để sử dụng cho gia đình và cúng kiến trong các ngày trọng đại nên không phổ biến như bây giờ. Sau nhiều năm trồng, trải qua bao thế hệ, cây trầu dần gắn bó với người dân, đồng thời số người trồng trầu ngày một tăng”.
Hiện nay, lá trầu mang lại giá trị tinh thần rất lớn cho người trồng như câu nói “miếng trầu là đầu câu chuyện”. Theo đó, khi mà bánh, trà còn có thể thiếu thì lòng mến khách được thể hiện ở lá trầu tiếp đãi những vị khách quý phương xa. Ngoài ra, người trồng trầu còn ví lá trầu thể hiện sự đảm đang của người phụ nữ, của tình yêu lứa đôi bằng cách mượn hình ảnh cây trầu để thể hiện qua những vần thơ như: “Anh về cuốc đất trồng cau/ Cho em vun vén dây trầu một bên/ Chừng nào trầu nọ bén lên/ Cau kia bén trái lập nên cửa nhà”.
Vườn trầu ở Vị Thủy ngày nay không chỉ giúp người dân ổn định cuộc sống mà còn góp phần lưu giữ nét đẹp văn hóa của dân tộc qua bao thế hệ.
Chính sự ví von trên, cây trầu dần trở thành nét văn hóa tượng trưng cho sự chung thủy của lá trầu, buồng cau trong hôn lễ được giữ nguyên qua bao thế hệ. Theo đó, mâm cưới ngoài trà, rượu... thì mâm trầu, cau không thể thiếu. Buồng cau đầy đặn xung quanh là lá trầu vàng thể hiện sự chung thủy, sắc son và con cháu gia đình đông vui.
Tạo thu nhập hấp dẫn
Ngoài giữ hồn quê, nghề trồng trầu còn mang lại nguồn thu nhập tương đối hấp dẫn cho người dân và đang trở thành cây trồng thoát nghèo bền vững cho nhiều hộ ở địa phương. Đang chăm sóc lại gần 1.000 nọc trầu sau khi vừa thu hoạch trong dịp tết, bà Lê Thị Hằng, ở ấp 5, xã Vị Thủy, thông tin: “Cứ cách nhau từ 12-15 ngày là hái lá trầu bán một lần. Đợt nào trúng thì 1.000 nọc trầu có thể hái được từ 3.000-4.000 lá trầu. Giá trầu những ngày bình thường dao động từ 3.000-4.000 đồng/ốp (một ốp 40 lá), còn vào dịp tết thì giá tăng gấp đôi, gấp ba lần. Riêng tết năm nay, tôi bán được gần 1.000 ốp trầu, giá 7.000 đồng/ốp, cho nguồn thu nhập gần 6 triệu đồng sau khi trừ chi phí”.
Hiện tại, diện tích trồng trầu của toàn xã Vị Thủy là 32,5ha, với khoảng 200 hộ trồng. Do đó, về làng quê xã Vị Thủy hôm nay sẽ dễ dàng bắt gặp nụ cười của người con gái hái trầu, những người phụ nữ cùng ngồi quanh đống trầu để xếp lá, phân loại. Sau đó, đếm cho thương lái chở đi những nơi xa để tiêu thụ như: Thành phố Hồ Chí Minh, Sóc Trăng, An Giang..., hay xuất khẩu sang một số nước bạn như Campuchia, Đài Loan... Chính nghề trồng trầu không chỉ mang lại nguồn thu nhập cho chủ hộ mà còn góp phần giải quyết công ăn việc làm cho nhiều lao động nông thôn, với mức thu nhập bình quân từ việc chăm sóc, hái và xếp lá trầu là 80.000-100.000 đồng/ngày, riêng có người đạt 150.000-200.000 đồng/ngày.
Hiện tại, xã Vị Thủy cũng thành lập được Câu lạc bộ (CLB) trồng trầu ở ấp 5. Qua đây, nhằm tập hợp người dân lại với nhau để thuận tiện trong việc chia sẻ kinh nghiệm trồng trầu, cũng như hướng dẫn các biện pháp kỹ thuật mới trong việc xử lý một số bệnh thường gặp, đồng thời liên kết để tạo ra số lượng sản phẩm nhiều, từ đó thuận lợi trong việc tiêu thụ. Chia sẻ kinh nghiệm trồng trầu của bản thân, ông Lê Văn Đời, Chủ nhiệm CLB trồng trầu ở ấp 5, cho biết: “Nghề trồng trầu vừa khó nhưng lại dễ. Khó đối với người không bền bỉ, thiếu kinh nghiệm chăm sóc. Còn dễ là đối với những người cần cù và biết được “tính cách” của cây trầu. Theo đó, khi thấy thời tiết nắng nóng hoặc gió nhiều thì làm giàn che bóng mát, che gió và kết hợp với tưới nước, bón phân thì cây trầu sẽ phát triển tốt. Ngoài ra, phải thường xuyên buộc lươn trầu (đọt trầu) vào thân nọc để không bị gãy. Đặc biệt, tuyệt đối không được sử dụng thuốc hóa học trên lá trầu nên rất an toàn cho người sử dụng”.
Ông Nguyễn Văn Kính, Phó Chủ tịch UBND xã Vị Thủy, cho biết: Tới đây, địa phương cố gắng xây dựng thương hiệu cho làng nghề truyền thống trồng trầu đã được UBND tỉnh công nhận. Qua đây, tạo thị trường đầu ra ổn định, tăng giá trị và nguồn thu nhập cho người dân. Đồng thời, địa phương tiếp tục vận động người dân nhân rộng diện tích cho làng nghề truyền thống trồng trầu, nhất là đối với hộ có đất canh tác ít thì trồng trầu được xem là mô hình thoát nghèo bền vững.
Cây trầu đã chọn vùng quê xã Vị Thủy làm nơi bén rễ và đang “nở hoa” trên vùng đất còn nhiều khó khăn này. Từ nghề trồng trầu mà chính người dân xã Vị Thủy đã góp phần gìn giữ một nét văn hóa dân tộc đặc sắc, bình dị cho sự thủy chung son sắc. Đúng như cái vị khi ăn vào thì cay nồng được toát ra nhưng rồi từ từ vị cay đó trở nên vị ấm bờ môi, vị thơm ngọt của lá trầu...
Bài và ảnh Hữu Phước
Tin mới hơn
Bình Định: Mai khoe sắc vàng đón Tết
10:03 | 21/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Nghệ nhân Đào Thanh Hảo góp phần tạo dựng thương hiệu chè Thái Nguyên
15:00 | 20/01/2025 OCOP
Cộng đồng làng nghề sẽ bước sang thời kỳ mới
15:00 | 20/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề “trình làng” những trái cây độc lạ dịp Tết
14:59 | 20/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Chủ thể OCOP 5 sao nói về câu chuyện xuất khẩu
09:56 | 17/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Festival nghề muối Việt Nam
09:51 | 15/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Giữ lửa nghề tò he Xuân La
09:50 | 15/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Đại Bái - Di sản vàng son của nghệ thuật đúc đồng Việt Nam
09:50 | 15/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Quảng Ngãi: Nghề “bánh quê” rộn ràng vụ Tết
14:56 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Nghệ An: Nghề thủ công truyền thống nhiều thăng trầm
14:55 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Làng xôi Phú Thượng
14:55 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề mai cảnh Thế Chí Tây vào vụ Tết
14:55 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Chàng trai “đất nhãn” tạo dựng thương hiệu cho đặc sản quê hương
21:04 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Nghệ nhân làng nghề Việt Nam Đào Thanh Hảo: Góp phần tạo dựng thương hiệu chè Thái Nguyên
21:03 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
18 điểm du lịch gắn với làng nghề và làng nghề truyền thống
14:07 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Làng chiếu Định Yên rộn ràng vào Tết
11:03 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Quảng bá, trình diễn nghề thủ công tại Văn miếu - Quốc Tử Giám
09:16 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Lễ giỗ tổ nghề may làng Trạch Xá: Tôn vinh nghề truyền thống và gìn giữ bản sắc tinh hoa
08:54 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Lễ công bố quyết định và giấy chứng nhận "Trung tâm Thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP, làng nghề gốm sứ Giang Cao, xã Bát Tràng."
21:18 | 10/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Làng nghề Bún – Bánh An Thái tất bật vào Tết
09:58 | 10/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Làng Nghề Nhôm Đúc Hải Vân – Nét Tinh Hoa Nghề Thủ Công Truyền Thống
13:59 | 09/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Mang hương mùi già vào miền Nam bán Tết
15:30 OCOP
Kết nối nhà thiết kế - doanh nghiệp Tăng giá trị hàng thủ công mỹ nghệ
15:29 Nghiên cứu trao đổi
Rau dớn " gọi" mùa Xuân xứ Quảng
15:28 Văn hóa - Xã hội
Xã Thái Hòa (TP. Hà Nội): Ra mắt bộ máy chính quyền mới sau hợp nhất ba xã
15:27 Tin tức
Ông giáo làng đưa nước mắm truyền thống thành sản phẩm OCOP
10:05 OCOP