Đồ gỗ mỹ nghệ Phù Khê Khẳng định thương hiệu
Đồ gỗ mỹ nghệ Phù Khê
Theo truyền lại, làng gỗ mỹ nghệ Phù Khê được hình thành từ khi nhu cầu xây dựng cung điện, thành quách của thành Thăng Long phát triển. Lúc ấy nghệ nhân tài giỏi từ các nơi tập trung về Phù Khê rất đông, dần hình thành nên ngôi làng chạm khắc có tiếng.
Sự nổi tiếng của người thợ Phù Khê đã đi vào trong ca dao, đời sống của người dân khắp miền Bắc: “Hà Nội thêu quạt, thêu cờ, Phù Khê chạm trổ ngai thờ nhà vua”. Đến ngày nay, Phù Khê vẫn là làng nghề phát triển với các sản phẩm được người dân khắp nơi tin tưởng và lựa chọn.
Truyền rằng, tổ nghề mộc là ông Lỗ Ban và từ xưa đến nay nhân dân vẫn giữ tục thờ Tổ nghề. Hàng năm, trước ngày 7 tháng Giêng, Ban Quan khánh Phường Thợ đã họp bàn để chuẩn bị cho công việc tế lễ. Lễ vật gồm: Xôi, gà, rượu, hoa quả, hương đăng.
Tất cả các gia đình người thợ trong phường thợ đều phải có trách nhiệm đóng góp. Vào ngày 7, Ban Quan khánh Phường Thợ có trách nhiệm tế lễ Tổ nghề.
Sáng tạo sản phẩm bài bản
Dụng cụ hành nghề đục, chạm gỗ của những người thợ làng Phù Khê
Để sản xuất ra một sản phẩm mỹ nghệ cần đòi hỏi sự công phu và bài bản.
Dụng cụ hành nghề đục, chạm gỗ của những người thợ làng Phù Khê bao gồm: cưa, bào, thẩm, ke, tràng, đục móng, đục thẳng... với các loại to nhỏ khác nhau. Quy trình hình thành một sản phẩm đồ gỗ mỹ nghệ được chia làm ba khâu: Khâu thứ nhất là cắt, xẻ gỗ và đục các mộng mẹo gọi là làm thô (hay làm ngang); khâu thứ hai là chạm thô và khâu thứ ba là chạm tinh. Người dân làng nghề vẫn thường lưu truyền câu nói: “Nhất mộc, nhị nhân, tam vân, tứ thú”, ý nói khó nhất là chạm cây cối, khó thứ hai là chạm hình người, thứ ba là chạm mây, thứ tư là chạm hình những con thú.
Người thợ Chạm khắc lại đòi hỏi tính thẩm mỹ và nghệ thuật cao
Trước tiên người thợ cả phải có ý tưởng về đồ vật mình định sản xuất ra và phải thể hiện bằng bản vẽ (gọi là tạo mẫu sản phẩm), tiếp theo phải chọn loại gỗ cho phù hợp với đồ vật định làm ra, lấy mực, rồi cho thợ xẻ ra thành từng tấm gỗ có độ dày mỏng khác nhau.
Công đoạn tiếp theo là giao cho thợ Ngang pha gỗ như (cưa, cắt, đục, bào) và lắp ráp thành hình dáng sản phẩm ví dụ như hình cái tủ, cái giường, hay bộ bàn ghế. Nếu trong sản phẩm có bộ phận của chạm khắc hay tiện thì lại giao thợ Chạm khắc hay tiện thực hiện.
Tiếp đến người thợ Ngang và thợ Chạm cũng phải phối hợp với nhau chính thức lắp ráp và hoàn thiện sản phẩm với các công việc như: bào gỗ, nạo nhẵn, lu những chỗ cong, đường gấp khúc, gắn cố định bằng (cồn, keo, sơn).
Công đoạn cuối cùng giao cho thợ Nguội làm đẹp sản phẩm như: đánh giấy giáp, đánh véc ni hay phun sơn.
Trong cả quy trình sản xuất trên, công đoạn của thợ Ngang tạo ra hình dáng sản phẩm mang tính thực dụng, còn người thợ Chạm khắc lại đòi hỏi tính thẩm mỹ và nghệ thuật cao.
Công đoạn của người thợ Chạm cũng có nhiều bước như: đầu tiên phải có ý tưởng tạo mẫu hoa văn (ví dụ như: chủ đề “tứ linh” tức long ly quy phượng là hình ảnh của Rồng, Phượng, Lân, Rùa ,“tứ quý” là hình hảnh của các cây Tùng, Trúc, Cúc, Mai. Tiếp đến người thợ chạm khắc phải dựng hình tức hoa văn trên phôi sản phẩm, lấy nền tức làm nổi hình ảnh của hoa văn, và bắt đầu thể hiện nghệ thuật chạm khắc như: Chạm nổi, chạm thủng, chạm kênh bong, chạm lộng, chạm chìm bằng cách đục phá, gọt, tỉa chi tiết, nạo…
Nét chạm khắc có tinh xảo nghệ thuật hay không là hoàn toàn phụ thuộc vào kinh nghiệm và đôi bàn tay khéo léo của người thợ chạm khắc. Dưới bàn tay chạm của người thợ Phù Khê mà những mảng chạm khắc với cảnh “rồng bay, phượng múa” của thế giới thần tiên,cho đến những cảnh sinh hoạt bình dị yên ả của dân gian đề được tái hiện.
Hình rồng được người thợ Phù Khê chạm khắc trên gỗ, thể hiện sức mạnh và khát vọng mãi vươn lên
Với nhiều nỗ lực trong việc nắm bắt sự thay đổi của thị trường, cải tiến mẫu mã, nâng cao chất lượng sản phẩm, đưa thiết bị công nghệ vào sản xuất (hiện 90% công đoạn sản xuất của làng nghề được cơ giới hóa), làng nghề chạm gỗ Phù Khê đã có những bước tiến dài trong quá trình phát triển và ngày càng khẳng định được thương hiệu sản phẩm gỗ Phù Khê trên thị trường.
Thanh Hoa
Tin liên quan
Tin mới hơn

Làng bánh Trung thu truyền thống hơn 100 năm tuổi nghề ở ven đô
16:19 | 29/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân dành hơn 70 năm thổi hồn cho rằm Trung thu thêm sáng
20:25 | 28/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Thanh Trì (hà Nội): Liên hoan “bàn tay vàng” Làng nghề truyền thống Bánh Trung thu
20:22 | 28/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Hải Dương: Làng nghề bánh đa Lộ Cương thiếu lao động
20:21 | 28/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề Việt Nam - Sản xuất sạch hơn và tiết kiệm năng lượng hướng tới phát triển bền vững
20:20 | 28/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân giữ hồn cốt của một làng nghề truyền thống
20:19 | 28/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Sơn mài Hạ Thái vươn ra thế giới
20:18 | 28/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Ngôi làng giữ lửa nghề làm hương đen hàng trăm năm trên đất Kinh Bắc
20:17 | 28/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Hội thi thủ công mỹ nghệ tiếp nhận sản phẩm đến hết ngày 30-9
08:36 | 28/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề mộc Thủ Độ
08:48 | 27/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Người phụ nữ nặng lòng với nghề dệt thổ cẩm
08:47 | 27/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Quy định xét công nhận nghề truyền thống, làng nghề và làng nghề truyền thống
20:29 | 25/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Tình yêu với hoa khô
20:26 | 25/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân nâng tầm giá trị sản phẩm lụa Vạn Phúc
08:45 | 25/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Làm giàu từ gìn giữ và phát triển nghề làm rượu cần
08:45 | 25/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề truyền thống Trung Thu nơi những đốm lửa nghề bền bỉ gìn giữ tuổi thơ cho trẻ em Việt Nam
15:34 | 22/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề dệt thổ cẩm truyền thống ở Cẩm Thủy nguy cơ mai một
09:00 | 22/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề mây tre đan Tăng Tiến
08:56 | 21/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Sản phẩm làng nghề cần chú trọng sản xuất theo thị hiếu của người tiêu dùng
13:51 | 20/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

“Xóm thủ công” ở phố Hội
13:48 | 20/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Phát triển du lịch làng nghề gốm sứ ở Đông Triều
20:58 | 19/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân



Tâm huyết phục dựng lồng đèn trung thu truyền thống của cô gái trẻ
16:23 Văn hóa - Xã hội

Hà Nội: Đẩy mạnh xúc tiến thương mại, kết nối sản phẩm OCOP với các tỉnh
16:22 OCOP

Du lịch làng nghề - Hướng đi mới của Phú Xuyên trong xây dựng nông thôn mới
16:21 Nông thôn mới

Làng bánh Trung thu truyền thống hơn 100 năm tuổi nghề ở ven đô
16:19 Làng nghề, nghệ nhân

Hoạt động khuyến công các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam năm 2022 và 8 tháng đầu năm 2023
16:16 Khuyến công










