Cần cải tiến để bảo tồn và phát triển nghề dệt thổ cẩm của đồng bào các DTTS ở Điện Biên
Thiếu nữ dân tộc Hà Nhì trong trang phục truyền thống |
Nguy cơ mai một
Những năm 90 của thế kỷ trước, cuộc sống người Hà Nhì ở bản Tả Kố Khừ, xã Sín Thầu, huyện Mường Nhé còn gặp nhiều khó khăn. Nằm ở sát biên giới nên cuộc sống của người dân nơi đây hầu như tự cấp, tự túc hoàn toàn. Bởi vậy, trong trí nhớ về quê hương, Pờ Xí Mé, cô cán bộ Phòng Văn hóa Thông tin huyện Mường Nhé vẫn khắc sâu hình ảnh những nương bông trắng xóa, những chum màu chàm được bà nội dùng cẩn thận làm ra những tấm thổ cẩm đẹp mắt
Thế rồi, những “màu rừng” đó đã dần dần biến mất, nhường chỗ cho vải dệt sẵn, quần áo công nghiệp. Pờ Xí Mé chia sẻ, trong xu thế phát triển chung của xã hội, giao thương hàng hóa ngày càng dễ dàng, thì việc mua sắm vải dệt sẵn không còn khó như ngày xưa. Giá thành rẻ, chất lượng cũng tốt mà không tốn nhiều công sức như vải dệt truyền thống. Thế nên người dân ở đây không còn trồng bông, dệt vải, nhuộm chàm như xưa nữa. Nghề dệt ở bản Tả Kố Khừ theo đó mai một dần dần…
“Đợt vừa rồi tôi vừa về quê, đi thăm nhà các cụ, hỏi ra thì vẫn còn nhiều bà rất nhớ nghề xưa. Có điều bây giờ không có khung cửi, không có nguyên liệu nên không làm được thôi. Nếu có những thứ đó các bà vẫn dệt được. Đây là tín hiệu vui để sắp tới có thể khôi phục lại nghề dệt truyền thống của người Hà Nhì…”, chị Pờ Xí Mé thông tin.
Việc dệt thổ cẩm ở bản Phiêng Lơi, xã Thanh Minh chủ yếu là phục vụ khách du lịch đến bản tham quan, trải nghiệm |
Còn tại bản Phiêng Lơi (xã Thanh Minh, TP. Điện Biên Phủ), nghề dệt thổ cẩm đã gắn bó từ xa xưa với đồng bào dân tộc Thái. Tuy nhiên, theo thời gian, nghề truyền thống này đã dần mai một...
Ông Lường Văn Muôn, Trưởng bản Phiêng Lơi chia sẻ: “Bản đang làm du lịch cộng đồng nên cũng đã thành lập đội dệt thổ cẩm với 12 thành viên. Tuy nhiên, việc sản xuất chỉ mang tính cầm chừng, chủ yếu là để phục vụ khách du lịch tham quan, trải nghiệm thôi, còn chưa bán được!”
Cần cải tiến để bảo tồn, phát triển
Thời gian qua, các cấp, ngành từ tỉnh tới địa phương ở Điện Biên cũng đã và đang triển khai các giải pháp gìn giữ nghề dệt truyền thống. Như việc hỗ trợ bảo tồn, gìn giữ các trang phục truyền thống; hỗ trợ các bản có nghề dệt duy trì và phát triển; công nhận nghề, làng nghề truyền thống…
Hầu hết các hộ dân tộc Lào bản Pa Xa Lào, xã Pa Thơm, huyện Điện Biên đều đang duy trì nghề dệt vải thổ cẩm truyền thống. |
Điển hình như ở bản Pa Xa Lào, xã Pa Thơm, huyện Điện Biên, có khoảng 60 hộ dân, thì hầu như nhà nào cũng có một khung cửi để dệt thổ cẩm. Ðể gìn giữ bản sắc văn hóa của dân tộc, bản Pa Xa Lào đã thành lập HTX Dệt thổ cẩm bản Pa Xa Lào. Mới đây, UBND tỉnh đã công nhận nghề dệt thổ cẩm của bản Pa Xa Lào là nghề truyền thống.
Chị Lò Thị Thơm, thành viên HTX Dệt thổ cẩm Pa Xa Lào chia sẻ: “Chúng tôi tập trung sản xuất các trang phục truyền thống của dân tộc Lào như: Váy, áo, khăn… Với giá bán trên thị trường hiện nay dao động từ 500 - 900 nghìn đồng/bộ váy, áo; 700 - 800 nghìn đồng/khăn, thì chị em vẫn có thể tạo ra thu nhập trong thời gian nông nhàn.”
Phụ nữ dân tộc Lào trong trang phục truyền thống biểu diễn dân vũ |
Như vậy, để bảo tồn, gìn giữ và phát triển nghề dệt thổ cẩm truyền thống, việc cần làm trước tiên là phải tìm được đầu ra cho sản phẩm. Bởi quy luật thị trường phải có cầu thì mới có cung. Tiếp nữa, để bảo tồn và duy trì được nghề thì các làng nghề vẫn cần cải tiến, áp dụng một phần máy móc hiện đại vào sản xuất để giảm công lao động, giảm giá thành để sản phẩm đến được nhiều hơn với người tiêu dùng. Ngoài ra, việc “tiếp lửa” cho thế hệ trẻ cũng cần được thúc đẩy mạnh mẽ, qua đó lớp trẻ mới tự hào và ý thức hơn việc gìn giữ tinh hoa văn hóa của dân tộc mình…
Tin liên quan
Ba Chẽ: Giữ gìn và bảo tồn trang phục truyền thống dân tộc
14:15 | 03/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Người phụ nữ nặng lòng với nghề dệt thổ cẩm
08:47 | 27/09/2023 Làng nghề, nghệ nhân
Tọa đàm "Ra khỏi màn sương" - Thêm cơ hội bình đẳng giới cho phụ nữ DTTS
10:38 | 11/08/2023 Văn hóa - Xã hội
Tin mới hơn
Người đảng viên tâm huyết xây dựng làng nghề trên đảo xa
09:43 | 24/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Sơn La: Làng nghề chế biến long nhãn từng bước khẳng định thương hiệu
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Sóc Trăng
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tìm giải pháp bảo tồn và phát triển phố nghề Lãn Ông trong khu Phố cổ Hà Nội
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc hoạt động văn hóa 'Giữ nghề xưa trên phố' năm 2024
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nét đẹp văn hóa của Lễ giỗ tổ nghề Yến Cù Lao Chàm
16:20 | 19/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Tin khác
Làng nghề Xuân Hội phát triển bền vững
15:48 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xã Yên Bài (Hà Nội): Làng nghề Phú Yên nỗ lực vượt khó
13:51 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Ninh : Khánh thành Nhà trưng bày tranh dân gian Đông Hồ tư nhân đầu tiên
15:33 | 17/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Gia Lai: Nỗ lực gìn giữ, bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của người đồng bào
09:21 | 17/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia được vinh danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
22:54 | 16/04/2024 Tin tức
Bình Phước: Ngày hội Yến sào mở ra cơ hội phát triển bền vững
22:50 | 16/04/2024 OCOP
Hà Nội: Khai trương tuyến du lịch “Con đường di sản Nam Thăng Long - Hà Nội”
14:31 | 15/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Độc đáo làng nghề làm tương Mông Phụ
14:08 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thăng trầm nghề đúc lư đồng An Hội ở thành phố hồ chí minh
10:20 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng Châm Khê - Nơi giữ hồn quan họ cổ
10:19 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nguồn gốc lịch sử về nghề sơn mài
09:44 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Niềm trăn trở của Nghệ nhân ưu tú Y Sim Ê ban
14:44 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề nuôi vẹm xanh
14:43 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Độc đáo "may nóng" ở phố cổ Hội An
14:42 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc triển lãm “Chuyện Đình trong Phố” với câu chuyện nghề làm da giầy truyền thống
09:16 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự phiên khai mạc Diễn đàn Tương lai ASEAN
14:42 Tin tức
Bế mạc Phiên họp thứ 32 của của Ủy ban Thường vụ Quốc hội
14:41 Tin tức
Hơn 300 hình ảnh, tài liệu, hiện vật tiêu biểu được giới thiệu tại Triển lãm Điện Biên Phủ
14:41 Tin tức
Bộ Công Thương phổ biến một số điểm mới tại Nghị định số 43 quy định về xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú” trong lĩnh vực nghề thủ công mỹ nghệ
11:35 Khuyến công
Linh thiêng cổ tự Chùa Hưng Phúc
11:31 Văn hóa - Xã hội