Bình Định: Nghệ nhân Thanh Đa đam mê hát dân ca, bài chòi
Với tài năng trình diễn các làn điệu hát ru (ru đưa, ru sốc, ru mùi), dân ca Liên khu V, dân ca Bình Định và trình diễn các hoạt động nghệ thuật bài chòi là anh hiệu, hô thai hội bài chòi dân gian, trình diễn bài chòi lớp, bài chòi kể chuyện, tiểu phẩm bài chòi, cùng với những đóng góp hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể trong nhiều năm qua, nghệ nhân Thanh Đa (SN 1971) hiện sinh sống ở khu vực Tân Hòa, phường Nhơn Hòa, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định đang được đề nghị xét tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú với kỹ năng trình diễn nghệ thuật dân ca và bài chòi.
![]() |
Nghệ nhân Thanh Đa (tên thật là Nguyễn Đình Đa) |
Điều bất ngờ về nghệ nhân Thanh Đa, người thầy truyền dạy hát ru và đưa ông đến với loại hình nghệ thuật dân ca, bài chòi chính là người vợ của ông, Nghệ nhân Ưu tú Phạm Phương Nga, ngoài ra còn có sự truyền dạy của Nghệ nhân Nhân dân Nguyễn Thị Đức (nghệ danh Minh Đức).
Trò chuyện với chúng tôi, nghệ nhân Thanh Đa chia sẻ: Tôi bén duyên với nghệ thuật hát ru và hát bài chòi từ năm 2000, được Nghệ nhân Nhân dân Minh Đức truyền dạy, nhưng nhiều nhất vẫn là học người thầy đặc biệt của mình chính là vợ tôi, Nghệ nhân Ưu tú Phạm Phương Nga. Chúng tôi lập gia đình thì tôi bắt đầu học hát ru, hát bài chòi cổ, sau đó tập hát bài chòi mới và sát cánh cùng vợ tham gia biểu diễn hát ru, hát bài chòi do thị xã An Nhơn tổ chức hoặc biểu diễn trong tỉnh Bình Định.
![]() |
Nghệ nhân Thanh Đa vai hiệu nam với các nghệ nhân trình diễn tại Hội bài chòi dân gian |
Nghệ nhân Thanh Đa trò chuyện: Tôi không chỉ biểu diễn hát ru, hát bài chòi mà còn tham gia việc truyền dạy nghệ thuật dân ca, bài chòi để trang bị cho lớp trẻ kế cận những di sản văn hóa cha ông để lại. Tôi tham mưu chính quyền địa phương phường Nhơn Hòa, thị xã An Nhơn thành lập Câu lạc bộ hát dân ca bài chòi với nhiệm vụ là chủ nhiệm và là thành viên Câu lạc bộ Bài chòi dân gian thị xã An Nhơn.
Từ năm 2003 đến nay, nghệ nhân Thanh Đa là thành viên chính thức trong các hoạt động nghệ thuật truyền thống do Trung tâm Văn hóa, Thông tin - Thể thao thị xã An Nhơn tổ chức vào dịp lễ hội, sự kiện trọng đại trên địa bàn. Từ năm 2005 đến nay, nghệ nhân Thanh Đa cùng một số nghệ nhân được mời tham gia trình diễn chương trình nghệ thuật chào mừng các địa phương trên địa bàn thị xã An Nhơn tổ chức lễ đón nhân danh hiệu thôn văn hóa, khu phố văn hóa, xã đạt chuẩn nông thôn mới.
Năm 2008, nghệ nhân Thanh Đa cùng Nghệ nhân Ưu tú Phạm Phương Nga tham gia Liên hoan hát ru và hát dân ca tỉnh Bình Định, được Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh Bình Định tặng giải B. Năm 2013, nghệ nhân Thanh Đa cùng Nghệ nhân Ưu tú Phạm Phương Nga tham gia chương trình Liên hoan dân ca bài chòi do Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại Phú Yên tổ chức và đạt giải Ba. Cũng trong năm 2013, nghệ nhân Thanh Đa tham gia Liên hoan các đội tuyên truyền lưu động tỉnh Bình Định và được Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bình Định tặng giải B.
![]() |
Nghệ nhân Thanh Đa và Nghệ nhân Ưu tú Phạm Phương Nga trình diễn vai hiệu trong Hội bài chòi dân gian |
Năm 2014, nghệ nhân Thanh Đa tham gia Liên hoan đàn hát dân ca, hòa tấu, độc tấu nhạc cụ dân tộc do lực lượng vũ trang thị xã An Nhơn tổ chức và được tặng Giấy khen có thành tích xuất sắc. Năm 2016, là thành viên của Đội tuyên truyền lưu động thị xã An Nhơn tham gia Liên hoan các đội tuyên truyền lưu động tỉnh Bình Định và được Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tặng giải Ba. Năm 2022, là nghệ nhân đóng vai trò hiệu nam của thị xã An Nhơn tham gia Liên hoan Câu lạc bộ nghệ thuật bài chòi dân gian Bình Định mở rộng đến các tỉnh, thành khu vực Trung Bộ, tổ chức tại TP Quy Nhơn vào tháng 8/2022
Năm 2023, nghệ nhân Thanh Đa tham gia Liên hoan hát ru và hát dân ca của thị xã An Nhơn và được UBND thị xã cấp chứng nhận nghệ nhân nam đạt giải hát ru hay. Tham gia trình diễn hội bài chòi dân gian ở các lễ hội cầu ngư trên địa bàn tỉnh Bình Định, đặc biệt năm 2024, nghệ nhân Thanh Đa là hiệu chính (hiệu nam) ở hội bài chòi dân gian trong chương trình Lễ hội Cầu ngư Vạn đầm Xương Lý TP Quy Nhơn trong quá trình lập hồ sơ đề cử ghi vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
![]() |
Nghệ nhân Thanh Đa trong vai Phạm Công trích đoạn vở bài chòi cổ "Phạm Công – Cúc Hoa". |
Nghệ nhân Ưu tú Phạm Phương Nga bày tỏ: Năm 2017, UNESCO công nhận Nghệ thuật bài chòi Trung bộ Việt Nam là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, sự kiện này là dấu mốc quan trọng trong hành trình bảo tồn và phát huy văn hóa dân gian đặc sắc, vì vậy mà vai trò của nghệ nhân chúng tôi rất quan trọng trong hành trình bảo tồn di sản quý giá này. “Rủ nhau đi đánh bài chòi. Để con nó khóc cho lòi rốn ra” là câu hát mà tôi tâm đắc, bởi nhiều năm qua vợ chồng tôi rủ nhau đi biểu diễn hát ru, hát bài chòi trên mọi mặt trận sân khấu, càng hun đúc thêm tình yêu đam mê với nghệ thuật hát dân ca, bài chòi từ thời niên thiếu. Bài chòi cổ có nhiều làn điệu như xuân nữ, xàng xê, cổ bản và hò quảng, nhưng sang bài chòi mới thì làn điệu nhẹ nhàng, bay bổng hơn.
Trải qua những biến cố, thăng trầm cùng lịch sử dân tộc nhưng bài chòi vẫn luôn được Nhân dân nuôi dưỡng, phục vụ đời sống tinh thần của họ. Nhân dân nuôi dưỡng sức sống mãnh liệt trường tồn cùng thời gian của nghệ thuật dân ca, bài chòi không ai khác chính là những nghệ nhân như nghệ nhân Thanh Đa, Nghệ nhân Ưu tú Phạm Phương Nga, họ là những di sản sống, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Tin liên quan

Hiệp hội Làng nghề Việt Nam tổ chức lễ phong tặng Nghệ nhân và các danh hiệu Làng nghề Việt Nam đợt 2 lần thứ XI năm 2024
12:00 | 13/04/2025 Tin tức

Nghệ nhân giữ hồn hát Then trong nhịp sống hiện đại
14:29 | 10/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân Đặng Hồng Khánh và hành trình hồi sinh chữ Nôm Dao
08:27 | 31/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin mới hơn

Hiệp hội Làng nghề Việt Nam phong tặng 151 nghệ nhân và các danh hiệu làng nghề
20:09 | 19/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nước mắm Long Thủy, tinh hoa của vùng biển Phú Yên
10:12 | 18/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

100 hợp tác xã được trao giải thưởng “Ngôi sao hợp tác xã - Coops Award năm 2025"
17:36 | 17/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chàng trai bỏ phố về quê phục hồi nghề truyền thống
17:36 | 17/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

“Lát Càng Long” – Khẳng định vị thế, mở rộng thị trường cho sản phẩm làng nghề
13:36 | 16/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phú Yên: Phát triển bền vững Làng nghề trồng dâu nuôi tằm xã Hòa Phong
13:30 | 16/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Ước Lễ làng nghề giò chả 500 tuổi
14:40 | 15/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Định: "Ông Dư bài chòi" một di sản sống của văn hóa làng biển Nhơn Hải
10:50 | 14/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng Bá Dương Nội đón nhận danh hiệu: Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và nghề truyền thống Hà Nội
18:00 | 12/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề đúc đồng nghìn năm tuổi ở xứ Thanh
14:45 | 10/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Lễ giỗ tổ Hùng Vương 2025 Trang nghiêm - Thành kính - Gắn kết triệu con tim đất Việt
14:35 | 10/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề thêu liển hài ở Mường Chà
14:29 | 10/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bến Tre: Giữ nghề đan lát truyền thống hàng 100 năm tuổi ở Ba Tri
14:29 | 10/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề ăn cơm dưới đất, làm việc trên trời
14:28 | 10/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề thổ cẩm Khmer - An Giang
14:28 | 10/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phát triển nghề truyền thống gắn với xây dựng nông thôn mới ở Thọ Xuân
14:49 | 09/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Quảng Nam: Ông chủ 8X làm nước mắm truyền thống thu hơn 4 tỷ đồng mỗi năm
21:16 | 08/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phu nhân Chủ tịch Quốc hội tham quan cơ sở gốm truyền thống ở Thủ đô Tashkent của Uzbekistan
21:14 | 08/04/2025 Tin tức

Giữ “lửa” cho nghề rèn Đa Sỹ
09:33 | 04/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề nuôi cá triệu đô
14:55 | 03/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Về Ninh Thuận ghé thăm làng gốm cổ nhất Đông Nam Á
14:55 | 03/04/2025 Du lịch làng nghề

Hiệp hội Làng nghề Việt Nam phong tặng 151 nghệ nhân và các danh hiệu làng nghề
20:09 Làng nghề, nghệ nhân

50 đại biểu kiều bào dâng hương tại Khu di tích Quốc gia đặc biệt Tân Trào, tỉnh Tuyên Quang.
15:56 Tin tức

Thanh Háo: Thọ Xuân phát triển làng nghề gắn với xây dựng nông thôn mới
14:01 Nông thôn mới

Hà Nội trình Thủ tướng công nhận “Thành phố hoàn thành nhiệm vụ nông thôn mới năm 2024”.
14:01 Nông thôn mới

Nước mắm Long Thủy, tinh hoa của vùng biển Phú Yên
10:12 Làng nghề, nghệ nhân