Bình Định: Nghệ nhân Thanh Đa đam mê hát dân ca, bài chòi
Với tài năng trình diễn các làn điệu hát ru (ru đưa, ru sốc, ru mùi), dân ca Liên khu V, dân ca Bình Định và trình diễn các hoạt động nghệ thuật bài chòi là anh hiệu, hô thai hội bài chòi dân gian, trình diễn bài chòi lớp, bài chòi kể chuyện, tiểu phẩm bài chòi, cùng với những đóng góp hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể trong nhiều năm qua, nghệ nhân Thanh Đa (SN 1971) hiện sinh sống ở khu vực Tân Hòa, phường Nhơn Hòa, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định đang được đề nghị xét tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú với kỹ năng trình diễn nghệ thuật dân ca và bài chòi.
![]() |
Nghệ nhân Thanh Đa (tên thật là Nguyễn Đình Đa) |
Điều bất ngờ về nghệ nhân Thanh Đa, người thầy truyền dạy hát ru và đưa ông đến với loại hình nghệ thuật dân ca, bài chòi chính là người vợ của ông, Nghệ nhân Ưu tú Phạm Phương Nga, ngoài ra còn có sự truyền dạy của Nghệ nhân Nhân dân Nguyễn Thị Đức (nghệ danh Minh Đức).
Trò chuyện với chúng tôi, nghệ nhân Thanh Đa chia sẻ: Tôi bén duyên với nghệ thuật hát ru và hát bài chòi từ năm 2000, được Nghệ nhân Nhân dân Minh Đức truyền dạy, nhưng nhiều nhất vẫn là học người thầy đặc biệt của mình chính là vợ tôi, Nghệ nhân Ưu tú Phạm Phương Nga. Chúng tôi lập gia đình thì tôi bắt đầu học hát ru, hát bài chòi cổ, sau đó tập hát bài chòi mới và sát cánh cùng vợ tham gia biểu diễn hát ru, hát bài chòi do thị xã An Nhơn tổ chức hoặc biểu diễn trong tỉnh Bình Định.
![]() |
Nghệ nhân Thanh Đa vai hiệu nam với các nghệ nhân trình diễn tại Hội bài chòi dân gian |
Nghệ nhân Thanh Đa trò chuyện: Tôi không chỉ biểu diễn hát ru, hát bài chòi mà còn tham gia việc truyền dạy nghệ thuật dân ca, bài chòi để trang bị cho lớp trẻ kế cận những di sản văn hóa cha ông để lại. Tôi tham mưu chính quyền địa phương phường Nhơn Hòa, thị xã An Nhơn thành lập Câu lạc bộ hát dân ca bài chòi với nhiệm vụ là chủ nhiệm và là thành viên Câu lạc bộ Bài chòi dân gian thị xã An Nhơn.
Từ năm 2003 đến nay, nghệ nhân Thanh Đa là thành viên chính thức trong các hoạt động nghệ thuật truyền thống do Trung tâm Văn hóa, Thông tin - Thể thao thị xã An Nhơn tổ chức vào dịp lễ hội, sự kiện trọng đại trên địa bàn. Từ năm 2005 đến nay, nghệ nhân Thanh Đa cùng một số nghệ nhân được mời tham gia trình diễn chương trình nghệ thuật chào mừng các địa phương trên địa bàn thị xã An Nhơn tổ chức lễ đón nhân danh hiệu thôn văn hóa, khu phố văn hóa, xã đạt chuẩn nông thôn mới.
Năm 2008, nghệ nhân Thanh Đa cùng Nghệ nhân Ưu tú Phạm Phương Nga tham gia Liên hoan hát ru và hát dân ca tỉnh Bình Định, được Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh Bình Định tặng giải B. Năm 2013, nghệ nhân Thanh Đa cùng Nghệ nhân Ưu tú Phạm Phương Nga tham gia chương trình Liên hoan dân ca bài chòi do Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại Phú Yên tổ chức và đạt giải Ba. Cũng trong năm 2013, nghệ nhân Thanh Đa tham gia Liên hoan các đội tuyên truyền lưu động tỉnh Bình Định và được Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bình Định tặng giải B.
![]() |
Nghệ nhân Thanh Đa và Nghệ nhân Ưu tú Phạm Phương Nga trình diễn vai hiệu trong Hội bài chòi dân gian |
Năm 2014, nghệ nhân Thanh Đa tham gia Liên hoan đàn hát dân ca, hòa tấu, độc tấu nhạc cụ dân tộc do lực lượng vũ trang thị xã An Nhơn tổ chức và được tặng Giấy khen có thành tích xuất sắc. Năm 2016, là thành viên của Đội tuyên truyền lưu động thị xã An Nhơn tham gia Liên hoan các đội tuyên truyền lưu động tỉnh Bình Định và được Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tặng giải Ba. Năm 2022, là nghệ nhân đóng vai trò hiệu nam của thị xã An Nhơn tham gia Liên hoan Câu lạc bộ nghệ thuật bài chòi dân gian Bình Định mở rộng đến các tỉnh, thành khu vực Trung Bộ, tổ chức tại TP Quy Nhơn vào tháng 8/2022
Năm 2023, nghệ nhân Thanh Đa tham gia Liên hoan hát ru và hát dân ca của thị xã An Nhơn và được UBND thị xã cấp chứng nhận nghệ nhân nam đạt giải hát ru hay. Tham gia trình diễn hội bài chòi dân gian ở các lễ hội cầu ngư trên địa bàn tỉnh Bình Định, đặc biệt năm 2024, nghệ nhân Thanh Đa là hiệu chính (hiệu nam) ở hội bài chòi dân gian trong chương trình Lễ hội Cầu ngư Vạn đầm Xương Lý TP Quy Nhơn trong quá trình lập hồ sơ đề cử ghi vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
![]() |
Nghệ nhân Thanh Đa trong vai Phạm Công trích đoạn vở bài chòi cổ "Phạm Công – Cúc Hoa". |
Nghệ nhân Ưu tú Phạm Phương Nga bày tỏ: Năm 2017, UNESCO công nhận Nghệ thuật bài chòi Trung bộ Việt Nam là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, sự kiện này là dấu mốc quan trọng trong hành trình bảo tồn và phát huy văn hóa dân gian đặc sắc, vì vậy mà vai trò của nghệ nhân chúng tôi rất quan trọng trong hành trình bảo tồn di sản quý giá này. “Rủ nhau đi đánh bài chòi. Để con nó khóc cho lòi rốn ra” là câu hát mà tôi tâm đắc, bởi nhiều năm qua vợ chồng tôi rủ nhau đi biểu diễn hát ru, hát bài chòi trên mọi mặt trận sân khấu, càng hun đúc thêm tình yêu đam mê với nghệ thuật hát dân ca, bài chòi từ thời niên thiếu. Bài chòi cổ có nhiều làn điệu như xuân nữ, xàng xê, cổ bản và hò quảng, nhưng sang bài chòi mới thì làn điệu nhẹ nhàng, bay bổng hơn.
Trải qua những biến cố, thăng trầm cùng lịch sử dân tộc nhưng bài chòi vẫn luôn được Nhân dân nuôi dưỡng, phục vụ đời sống tinh thần của họ. Nhân dân nuôi dưỡng sức sống mãnh liệt trường tồn cùng thời gian của nghệ thuật dân ca, bài chòi không ai khác chính là những nghệ nhân như nghệ nhân Thanh Đa, Nghệ nhân Ưu tú Phạm Phương Nga, họ là những di sản sống, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Tin liên quan

Nghệ nhân sinh vật cảnh năng động, sáng tạo
11:02 | 25/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân “hồi sinh” các con giống bột cổ
11:09 | 18/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chủ tịch nước: Sự sáng tạo tạo nên giá trị bền vững cho sản phẩm truyền thống
09:18 | 12/06/2025 Tin tức
Tin mới hơn

Nghề Đúc Đồng Đại Bái: Tinh Hoa Văn Hóa Bắc Ninh
14:01 | 01/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đưa sản phẩm làng nghề lên sách, tăng cơ hội xuất khẩu
10:30 | 30/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bảo tồn văn hóa làng nghề qua sản phẩm OCOP của Hà Nội
10:30 | 30/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gia Lâm: Địa danh “Dương Xá” được bảo hộ nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm nông sản chế biến
10:24 | 26/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ tinh hoa làng nghề xứ Quảng
11:03 | 25/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chuyện của “Vua gỗ lũa Trai Vàng”
11:02 | 25/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Làng nghề xứ Thanh – Nơi kết tinh tinh hoa văn hóa cha ông
10:49 | 23/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ lửa nghề bánh tráng Thuận Hưng
10:21 | 23/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đổi thay tích cực cho nghề nuôi biển: Tháo gỡ các nút thắt
10:08 | 23/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề dệt lanh Lùng Tám – Nét văn hóa Mông trên Cao nguyên đá
09:01 | 19/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phú Yên công nhận 11 nghề truyền thống năm 2025
15:44 | 13/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Người âm thầm dùng cây kim, sợi chỉ lưu giữ hồn cốt văn hóa Việt
15:42 | 13/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Văn hoá Bắc Bộ qua các làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Hà Nội
15:41 | 13/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chủ tịch nước Lương Cường gặp mặt nghệ nhân làng nghề tiêu biểu toàn quốc
13:19 | 12/06/2025 Tin tức

Cao Bằng gìn giữ và phát triển làng nghề truyền thống: Nét đẹp văn hóa gắn liền phát triển kinh tế
09:17 | 12/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Xây dựng Cụm công nghiệp làng nghề nhìn từ huyện Phú Xuyên
14:48 | 11/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Khám phá nghề chằm áo tơi Yên Lạc – Nét đẹp văn hóa truyền thống Hà Tĩnh
15:19 | 10/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đưa công nghệ số phát triển ngành ong Việt
15:19 | 10/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phát triển nghề nuôi ong ở Nghĩa Đồng
09:42 | 09/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Định: Nghệ nhân Nhân dân Đinh Chương “di sản sống” giữa đại ngàn Vĩnh Sơn
09:42 | 09/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

“Nhóm yêu thích nghề làm men lá” giữ gìn và phát triển nghề truyền thống
09:41 | 09/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự lễ công bố Nghị quyết, quyết định của Trung ương và địa phương về sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh cấp xã
14:33 Tin tức

Nghề Đúc Đồng Đại Bái: Tinh Hoa Văn Hóa Bắc Ninh
14:01 Làng nghề, nghệ nhân

Hoà Bình: Lan tỏa phong trào nông dân chung tay vì nông thôn mới bền vững
14:01 Nông thôn mới

Thanh Hoá: Phát huy vai trò của chi bộ trong xây dựng nông thôn mới
14:01 Nông thôn mới

Bà Rịa - Vũng Tàu: Thêm 2 làng nghề được công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
14:00 Tin tức