Bắc Kạn là địa phương tập trung đông đảo dân tộc anh em cùng nhau sinh sống, đóng góp vào sự đa dạng văn hóa khu vực. Hiểu rõ điều đó, quá trình xây dựng mô hình du lịch cộng đồng và tổ chức sự kiện văn hóa, thể thao, khám phá tại những đơn vị khai thác, phát triển du lịch nói chung cũng như Ba Bể Green Homestay (thôn Pác Ngòi, xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể) nói riêng, luôn gắn liền với hoạt động quảng bá hình ảnh, phong tục, tập quán tốt đẹp của cộng đồng các dân tộc miền cao đến người dân và khách du lịch quốc tế.

Ba Bể là địa điểm giàu tiềm năng phát triển du lịch, đặc biệt là du lịch cộng đồng

Anh Đồng Văn Hoán - Chủ cơ sở Ba Bể Green Homestay chia sẻ: “Tôi luôn tự hào quê hương mình có danh lam thắng cảnh Hồ Ba Bể, một trong 20 hồ nước ngọt đặc biệt nhất của Thế giới, khu Ramsar (vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế được Ban thư ký Công ước Ramsar công nhận) thứ 3 của Việt Nam và cũng đồng thời là Vườn di sản ASEAN. Nhiều người vẫn ví Hồ Ba bể như một cô gái đẹp, một viên ngọc xanh giữa núi rừng Đông Bắc. Câu nói ‘Bắc Kạn có suối đãi vàng, có hồ Ba Bể có nàng áo xanh’ là như thế.”

Thời gian qua, địa phương cũng có nhiều sản phẩm du lịch gắn kết giữa môi trường thiên nhiên với văn hóa bản địa rất phong phú, đa dạng như: Du lịch sinh thái; du lịch trải nghiệm văn hóa; du lịch mạo hiểm; du lịch khám phá thiên nhiên; du lịch Homestay,… Đặc biệt, phải kể đến Ba Bể Green Homestay - sản phẩm OCOP du lịch đã và đang góp phần tạo nên bức tranh sinh động cho ngành du lịch tỉnh Bắc Kạn.

Ba Bể Green Homestay cũng là nơi hiếm hoi ở thôn Pác Ngòi lưu giữ di sản nghề dệt truyền thống của đồng bào dân tộc Tày

Cũng theo anh Hoán, “Ba Bể là địa điểm đẹp, nhiều tiềm năng phát triển nhưng các sản phẩm du lịch, đặc biệt là du lịch cộng đồng tại địa phương chủ yếu mang tính tự phát, chưa bền vững, chưa mang lại thu nhập đều đặn cho người dân. Nhiều giá trị văn hoá truyền thống chưa được bảo tồn và phát huy đúng mức. Trong đó, có các làn điệu dân ca, dân vũ, ẩm thực và nghề dệt thổ cẩm đang dần bị mai một. Thực tế hiện nay không nhiều người trẻ biết đến hát sli (làn điệu đặc trưng của dân tộc Nùng), hát lượn (làn điệu dân ca của người Tày) và hầu như không biết đến nghề dệt thổ cẩm”.

Trên cương vị người làm du lịch cũng đồng thời là thanh niên sinh trưởng và chứng kiến những đổi thay của mảnh đất quê hương mình, anh Hoán luôn trăn trở phải làm sao phát huy được lợi thế của thắng cảnh địa phương nhưng vẫn đảm bảo yếu tố bền vững và bảo tồn giá trị văn hoá dân tộc. Động lực trên thôi thúc anh bắt đầu hành trình khởi nghiệp và phát triển dịch vụ du lịch Homestay từ năm 2019.

Homestay có phòng tập thể lớn và 7 phòng riêng có thể phục vụ cùng lúc 50 khách/lần

Đến nay, cơ sở của Hoán đang có nhà sàn với phòng tập thể và 7 phòng riêng có thể phục vụ cùng lúc 50 khách/lần. Ba Bể Green Homestay cũng có xuồng máy đạt tiêu chuẩn an toàn, phục vụ nhu cầu di chuyển của khách đến điểm du lịch. Một số hoạt động khác du khách có thể trải nghiệm tại đây bao gồm chèo xuồng kayak (loại thuyền nhỏ, mỏng và hẹp, thích hợp để 1 - 3 người sử dụng); điều khiển mô tô nước thám hiểm và xem biểu diễn văn nghệ “Áo chàm” với nhiều tiết mục văn nghệ đậm bản sắc văn hóa các dân tộc miền cao phục vụ du khách.

Đặc biệt, khu vực nhà sàn của Ba Bể Green Homestay cũng là nơi hiếm hoi ở thôn Pác Ngòi lưu giữ di sản nghề dệt truyền thống của đồng bào dân tộc Tày như các khung cửi (vật dụng dệt), các trang phục, màn, vỏ chăn, rèm cửa, địu trẻ em, túi nải,... với hoa văn, họa tiết phản ánh đời sống văn hóa tinh thần và tâm linh sâu sắc. Trước đây, người Tày dệt các sản phẩm thủ công để làm của hồi môn cho con gái khi về nhà chồng hoặc mang ra chợ phiên bán để tăng thu nhập, cải thiện kinh tế gia đình. Những sản phẩm này không chỉ đẹp mà còn rất kỳ công và tinh xảo. Anh Hoán dự kiến sẽ phối hợp cùng các hộ gia công sản phẩm dệt thành quà lưu niệm bán cho khách du lịch khi đến thăm Hồ Ba bể.

Mục tiêu sắp tới của Ba Bể Green Homestay là phát triển du lịch kết hợp giúp giữ gìn bản sắc văn hóa và mang lại lợi ích bền vững cho cộng đồng

Ngày 16/7/2023 vừa qua, tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bắc Kạn, Thủ tướng Chính phủ nhận định mặc dù còn nhiều khó khăn nhưng Bắc Kạn vẫn cho thấy tiềm năng cũng như hội tụ điều kiện thuận lợi để thúc đẩy phát triển kinh tế. Theo đó, Thủ tướng đề xuất một số mục tiêu khai thác tiềm năng, cơ hội cạnh tranh, lợi thế đặc biệt của vùng. Trong đó, đặc biệt phải kể đến định hướng đầu tư, sử dụng lợi thế hồ Ba Bể làm trung tâm phát triển du lịch của tỉnh.

Hưởng ứng lời kêu gọi từ các cấp chính quyền, anh Hoán cho biết sẽ tiếp tục đồng hành cùng các đơn vị trên địa bàn hoàn thiện dịch vụ; phát triển đồng bộ, chuyên nghiệp và hiệu quả ngành du lịch tại Hồ Ba Bể; giúp giữ gìn bản sắc văn hóa và mang lại lợi ích bền vững cho cộng đồng các dân tộc anh em.