Cây phật thủ không hề vô dụng
Cây phật thủ có tên khoa học Citrus medica var. sarcodactilis (Noot) Swingle. Họ cam quýt (Rutaceae). Quả phật thủ dùng làm thuốc phải hái khi vỏ còn xanh hoặc ngả vàng, thái lát dọc phơi khô (phật thủ phiến) và bảo quản trong bình kín.
Phật thủ có tác dụng giảm đau, cầm máu, hóa đờm, chữa các chứng ăn không tiêu, đầy bụng, đau dạ dày, đau gan, cổ họng nghẹn tắc, ngực tức đầy, mạn sườn chướng đau, giảm trừ co thắt cơ trơn, hạ huyết áp, cắt cơn hen và tăng chức năng tiêu hóa… Đặc biệt, tinh dầu quả Phật thủ còn là nguyên liệu để sản xuất các loại bánh mứt kẹo, nước giải khát, thực phẩm dinh dưỡng cao cấp. Quả, hoa và lá Phật thủ đều chứa tinh dầu, có thể chưng cất thành hương liệu cho thuốc lá cao cấp, hương liệu chè và nước hoa.
Y học hiện đại qua nghiên cứu đã cho thấy, Phật thủ chứa nhiều vi-ta-min C, đường, a-xit hữu cơ, dầu chanh, glu-cô-xít, dùng làm thuốc thơm điều hòa khí, bồi bổ dạ dày, có công hiệu giảm đau, hòa khí, làm dễ tiêu, tan đờm, khỏe tì vị, giảm ho, giúp dễ chịu trong ngực, chữa nôn, giã rượu…
Theo Đông y, phật thủ tính ôn, vị cay, đắng, chua. Vào 2 kinh tỳ, phế. Tính năng điều khí toàn cơ thể, hoà trung, kiện vị, giảm ho, long đờm. Ngày dùng 3 - 6g dạng bột và thuốc sắc. Chủ trị các bệnh ở gan, dạ dày, tức ngực, khó thở, đầy bụng, buồn nôn, tiêu hoá kém, ho đờm nhiều. Cây phật thủ thân, lá, vỏ quả đều chứa tinh dầu, hoạt chất như lisnonoid, hesperosid…; nhiều vitamin B1, B6, B12, C, E… và khoáng chất như kẽm, canxi, sắt, selen…
Phật thủ làm siro chữa ho: Phật thủ sau khi rửa sạch với muối 30 phút, vớt ra để ráo thì bổ dọc theo múi, thái lát mỏng. Mạch nha (hoặc đường phèn) cho vào nồi đun cách thủy cho chảy loãng. Xếp một lớp phật thủ, một lớp mạch nha lần lượt cho đầy bát. Cho vào nồi đun cách thủy 1,5-2 tiếng đến khi phật thủ keo lại như mứt. Tắt bếp, lọc nước siro phật thủ mạch nha cho vào lo, để ngăn mát tủ lạnh dùng dần, đặc biệt là miếng phật thủ cho vào lọ sẽ có tác dụng giảm ho cho cả người lớn và trẻ nhỏ.
Quả phật thủ nấu cháo: Phật thủ 10-15 g, gạo tẻ 60-80 g. Nấu phật thủ lấy nước bỏ bã, nấu với gạo tẻ, khi cháo được cho thêm đường trắng khuấy đều, đun sôi. Dùng cho các trường hợp sốt ho, đau tức vùng ngực do tràn dịch màng phổi.
Quả phật thủ hãm trà: Phật thủ 10 g. Rửa sạch, thái nhỏ, cho nước sôi hãm uống thay nước chè ngày một lần. Dùng cho các bệnh nhân viêm loét dạ dày tá tràng, co thắt tâm vị, đầy ợ hơi, buồn nôn, nôn ói.
Bệnh đường tiêu hóa: Chán ăn, không tiêu, ngực sườn trướng đau, buồn nôn, nhiều đờm, đau mỏi lưng: quả phật thủ 30g, rượu 5 lít. Phật thủ thái nhỏ để ráo nước ngâm rượu. Cứ 5 ngày có thể lấy ra uống, mỗi lần 15 - 20ml vào trước bữa cơm chiều.
Chữa tiêu hoá không tốt, không tiêu: quả phật thủ 50g thái mỏng rồi hong gió cho khô, xuyên tiêu 12g, sa nhân 12g, tiểu hồi hương 12g. Tất cả tán bột, hoà nước sôi để ấm rồi uống. Ngày 2 lần.
Kiện tỳ, trợ tiêu hoá: 15g gạo, 100g đường phèn. Nấu phật thủ lấy nước rồi nấu cháo ăn vào các buổi sáng.
Đau bụng do lạnh: phật thủ khô 15g, gạo rang 30g. Sắc uống ngày 3 lần.
Ợ hơi: Vỏ quả phật thủ tươi ướp đường nhằn ít một rồi nuốt.
Viêm loét dạ dày - hành tá tràng: Rễ cây phật thủ 30g nấu với dạ dày lợn lượng đủ dùng nấu chín ăn.
Chữa đau gan và dạ dày: quả phật thủ tươi 10g, thanh bì 6g, sắc nước uống. Hoặc hoa phật thủ 10g, hương phụ 10g, ô dược 6g, sa nhân 15g, bạch thược 15g, cam thảo 3g, sắc nước uống.
Tiến Tuấn
Tin liên quan
Tin mới hơn
Đoàn viên thanh niên tích cực làm sạch bờ biển Thạch Hà
15:06 | 17/04/2024 Sức khỏe - Đời sống
Hình ảnh đẹp của y tế Việt Nam
06:32 | 30/03/2024 Sức khỏe - Đời sống
Thời gian bảo quản thức ăn trong tủ lạnh - Một số mẹo bảo quản thức ăn
09:26 | 21/03/2024 Sức khỏe - Đời sống
Tác dụng tuyệt với của tỏi đói với sức khoẻ
12:22 | 05/03/2024 Sức khỏe - Đời sống
7 cách ăn uống bảo vệ sức khỏe tim mạch
10:00 | 22/02/2024 Sức khỏe - Đời sống
Bệnh viện Y dược cổ truyền tỉnh Thanh Hóa: Nâng cao chất lượng điều trị, lấy người bệnh làm trung tâm
15:49 | 11/02/2024 Sức khỏe - Đời sống
Tin khác
Smart A - Sản phẩm hỗ trợ sức khỏe, giúp cải thiện tình trạng kháng thuốc đang ngày càng phổ biến
14:45 | 26/01/2024 Sức khỏe - Đời sống
Cách lựa chọn một số thực phẩm thường sử dụng hàng ngày
12:44 | 19/12/2023 Sức khỏe - Đời sống
Vinamilk Sure Prevent Gold đồng hành thăm khám sức khỏe miễn phí cho hàng chục nghìn người cao tuổi
16:00 | 04/12/2023 Sức khỏe - Đời sống
VINAMILK ĐƯỢC VINH DANH “DOANH NGHIỆP ĐẠT CHUẨN VĂN HÓA KINH DOANH VIỆT NAM”
09:18 | 29/11/2023 Sức khỏe - Đời sống
Bạn có biết ruột và não tuy hai mà một?
12:00 | 26/11/2023 Sức khỏe - Đời sống
Vinamilk cùng Câu lạc bộ Điều dưỡng trưởng Việt Nam tập huấn chăm sóc dinh dưỡng bệnh lý cho điều dưỡng phía Bắc
13:00 | 23/11/2023 Sức khỏe - Đời sống
Bạn có biết ‘đường ruột’ ảnh hưởng lớn đến ‘sức khỏe tinh thần?’
13:00 | 22/11/2023 Sức khỏe - Đời sống
Những loại rau quả nên ăn vào thời tiết giao mùa đông
10:55 | 22/11/2023 Sức khỏe - Đời sống
Bí quyết giúp giải toả căng thẳng của giới trẻ ngày nay.
15:11 | 20/11/2023 Sức khỏe - Đời sống
Bạn có biết “hệ thần kinh ruột" giống như bộ não thứ hai của con người?
11:00 | 17/11/2023 Sức khỏe - Đời sống
Những lợi ích tuyệt vời của cà rốt đối với sức khỏe
14:16 | 15/11/2023 Sức khỏe - Đời sống
Tại sao đường ruột khỏe mạnh lại giúp tinh thần thư thái?
10:42 | 15/11/2023 Sức khỏe - Đời sống
Thực phẩm có công dụng an thần, tốt cho giấc ngủ
09:05 | 01/11/2023 Sức khỏe - Đời sống
Lợi ích tuyệt vời của việc ăn gạo lứt đối với sức khoẻ
09:15 | 18/10/2023 Sức khỏe - Đời sống
Hơn 87.700 ca mắc sốt xuất huyết, Bộ Y tế khuyến cáo mạnh mẽ các biện pháp phòng bệnh
09:03 | 28/09/2023 Sức khỏe - Đời sống
Sơn La: Làng nghề chế biến long nhãn từng bước khẳng định thương hiệu
09:30 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Sóc Trăng
09:30 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Kạn: Phấn đấu 06 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao
09:28 Nông thôn mới
Khới nghiệp từ lá dứa
09:28 Khởi nghiệp
Đà nẵng: Hoà Vang tạo nên những làng quê tươi đẹp
09:27 Nông thôn mới