Chị Lê Anh Thu – chủ cơ sở sản xuất bánh ram Hà Tĩnh

“Gạo bùi, mật mía phơi sương - Bánh ram Hà Tĩnh vấn vương lòng người”

Một trong những đặc sản nổi bật ở Hà Tĩnh là bánh ram, hay còn gọi là bánh đa nem vỏ ram. Bánh ram được sản xuất nhiều nơi ở Hà Tĩnh và mỗi nơi sẽ có những cách sản xuất và cho ra loại bánh ram chất lượng khác nhau. Đến nay, bánh ram Hà Tĩnh được xếp hạng sản phẩm OCOP 3 sao; tạo điều kiện giúp loại đặc sản này có thêm cơ hội nâng cao chất lượng, xây dựng thương hiệu, giới thiệu sản phẩm đến người tiêu dùng trên khắp cả nước. 
 
Cơ sở bánh ram của chị Lê Anh Thu (Thạch Hà, Hà Tĩnh), mỗi ngày sản xuất ra hàng trăm nghìn chiếc bánh cung ứng cho thị trường. Nói cơ duyên về nghề làm bánh ram, chị Anh Thu chia sẻ, vốn là người sinh ra và lớn lên ở mảnh đất nắng gió Hà Tĩnh, chị được biết đến món bánh ram từ khi còn nhỏ. Đến khi trưởng thành, chị nhận thấy bánh ram không chỉ là một sản phẩm truyền thống được  người dân Hà Tĩnh yêu thích mà còn có danh tiếng vang xa ở nhiều vùng miền. 

Với mong muốn đưa sản phẩm đặc sản lan tỏa đến khắp mọi miền Tổ quốc và bạn bè quốc tế, chị Anh Thu đã tìm cách sản xuất bánh ram kết hợp phương pháp truyền thông và máy móc hiện đại để gìn giữ và phát huy loại bánh đặc trưng này. 

Thành phần chính trong Bánh ram Anh Thu là gạo, mật mía và muối. Gạo được lựa chọn từ loại gạo “khang dân” có hạt to, tròn, đều, thu mua trực tiếp từ những hộ nông dân ở Hà Tĩnh. Gạo sau khi ngâm một đêm, đem xay thành bột quánh mịn hòa với mật mía và muối theo công thức. Những người thợ sẽ tráng bánh rồi đem đi phơi khô hoặc sấy khô, bóc tách và làm dẻo bánh. 
Để có được chiếc bánh ram mỏng, mịn, dẻo thơm, người làm bánh phải có kinh nghiệm lâu năm, khéo léo. Bánh thường được xếp thành tệp, ép chân không và vận chuyển đến tay người tiêu dùng. Hương vị gạo đặc trưng, mùi thơm mật mía cùng một chút vị mằn mặn của muối biển, tất cả hòa quyện tạo nên đặc trưng riêng biệt làm nên thương hiệu Bánh ram Anh Thu.

Bánh ram Anh Thu hoàn toàn không có chất bảo quản, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và sức khỏe cho người tiêu dùng. Bánh ram để được 5 ngày ở nhiệt độ trong phòng, 1 tháng ở ngăn mát tủ lạnh và 1 năm ở ngăn đông. Vì vậy, khi mua về, người tiêu dùng nên để bánh trong ngăn đá tủ lạnh để bảo quản được lâu hơn. Khi chế biến chỉ cần để khoảng 10 phút bánh sẽ mềm dẻo trở lại. 

Với kinh nghiệm hơn 8 năm sản xuất, chị Lê Anh Thu cho ra công thức bánh ram chất lượng, bánh không cần phải nhúng nước nhưng khi cuốn vỏ bánh vẫn mềm, dễ gói, không dễ rách. Khi chiên rán ngấm ít dầu mỡ và bánh có màu vàng ươm đẹp mắt, bánh giòn thơm ngon. 

Ở một số vùng miền, ram còn được gọi là nem rán, chả giò… được chế biến theo nhiều công thức khác nhau. Ở Hà Tĩnh làm ram truyền thống sẽ bao gồm thịt ba chỉ băm nhỏ, mộc nhĩ thái sợi, miến gạo cùng một số gia vị kèm theo như tỏi, ớt, tiêu, bột ngọt, các loại rau thơm băm nhỏ… Ram rán giòn chấm với nước mắm tỏi ớt chua ngọt tạo nên món ăn quen thuộc nhưng cũng không kém phần hấp dẫn, vừa thân thuộc trong bữa cơm gia đình, vừa là món ăn ngon đãi khách những dịp lễ tết. 

Mở rộng đầu tư sản xuất cho sản phẩm OCOP “xuất ngoại”

Chia sẻ về tình trạng sản xuất, chị Lê Anh Thu cho biết, hiện Bánh ram Anh Thu đã được phân phối rộng rãi ở nhiều tỉnh thành như Hà Nội, Hải Phòng, TP HCM, Đà Nẵng... Sản phẩm cũng đã vươn ra một số nước như Hàn Quốc, Mỹ, Nhật, Camphuchia…

Năm 2020, sản phẩm Bánh ram Anh Thu đã được UBND tỉnh Hà Tĩnh đã phân hạng đạt chất lượng 3 sao OCOP. Nhờ đó, thương hiệu bánh ram của chị đã được giới thiệu, quảng bá tại nhiều hội chợ, sự kiện, thu hút khách hàng và đối tác hợp tác kinh doanh. 
Qua nhiều năm đầu tư và xây dựng, hiện nhà xưởng sản xuất của Bánh ram Anh Thu đã có thể đáp ứng được số lượng từ 1 – 1,5 tấn/ngày. Giá bán sản phẩm dao động từ 40.000 – 50.000 đồng/kg.
  Có thể nói, Hà Tĩnh là địa phương có nhiều đặc sản truyền thống nổi tiếng từ lâu đời như bánh cu đơ, bánh ram, nước mắm, dầu lạc, mật ong… Đây là điều kiện thuận lợi để tỉnh thúc đẩy các chủ thể tham gia Chương trình “Mỗi xã phường một sản phẩm” (OCOP). Năm  2021, Hà Tĩnh  có 159 sản phẩm đạt chuẩn OCOP từ 3 sao trở lên, trong đó có 7 sản phẩm đạt 4 sao. Các sản phẩm sau khi đạt chuẩn đều tăng trưởng nhanh, tăng doanh số, nhiều sản phẩm được người tiêu dùng tin tưởng lựa chọn và dần khẳng định được thương hiệu. Năm 2021, đến nay, đã có thêm nhiều ý tưởng sản phẩm được cấp xã và huyện chấp thuận đủ điều kiện lập phương án sản xuất kinh doanh tham gia chương trình OCOP.