Sơn Tây là huyện miền núi, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn, tỉ lệ hộ nghèo cao. Cơ sở hạ tầng kém, trình độ dân trí thấp, sản xuất lạc hậu. Khả năng ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất còn nhiều hạn chế, năng suất cây trồng, vật nuôi còn rất thấp.

Trong những năm qua, việc triển khai thực hiện các chương trình mục tiêu giảm nghèo, các chương trình thuộc Nghị quyết 30a là hết sức cần thiết. Từ nguồn vốn cấp trên hỗ trợ, huyện Sơn Tây đã xây dựng các mô hình trình diễn, để nông dân học tập và nhân rộng mô hình, đạt năng suất, sản lượng và hiệu quả cao, giúp cho nông dân hộ nghèo giảm nghèo nhanh và bền vững. Nhiều mô hình thành công như: Mô hình canh tác cây lúa nước, mô hình nuôi cá nước ngọt. Đến nay, nhân dân đã biết áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào thực tiễn sản xuất và từng bước nhân các mô hình ra diện rộng.

Cá tầm đang phát triển tốt tại huyện miền núi Sơn Tây.

Dự án thí điểm nuôi cá tầm được huyện Sơn Tây triển khai vào cuối năm 2014 ngay sau khi đi học tập, nghiên cứu mô hình ở một số tỉnh Tây Nguyên. Xác định địa hình, khí hậu có sự tương đồng với các địa phương đã nuôi cá tầm thành công, huyện Sơn Tây đã nghiên cứu, đi đến quyết định thả nuôi cá tầm ở đầu nguồn suối Bua, xã Sơn Bua, với mục đích, nếu mô hình thành công sẽ nhân ra diện rộng. Đến nay, sau gần 3 năm thả nuôi 2.000 con giống cá tầm Nga, cá phát triển tốt, lứa cá nuôi năm đầu tiên đã đạt trọng lượng 15kg/ con, lứa cá mới thả nuôi trong năm 2015 đã đạt trọng lượng từ 4 - 5 kg/ con. Tỷ lệ hao hụt trong quá trình nuôi chưa đến 10%. Điều này cho thấy, việc thử nghiệm nuôi cá tầm ở Sơn Tây đã đạt hiệu quả ngoài mong đợi.

Cùng với mô hình nuôi thí điểm cá tầm, trong năm 2014 huyện Sơn Tây cũng đã có bước đột phá “táo bạo” khi đưa loại cây mắc ca về trồng trên diện tích 6 ha đồi núi tại 3 xã: Sơn Bua, Sơn Liên và Sơn Long với tổng kinh phí trên 1,2 tỷ đồng từ nguồn Ngân sách Nhà nước. Đến thời điểm này, sau thời gian trồng 32 tháng, cây mắc ca đã ra hoa, kết trái.

Anh Trần Quý, Trạm trưởng Trạm khuyến nông huyện Sơn Tây, cho biết: “Chủ trương của tỉnh giao việc chăm sóc diện tích mắc ca đã trồng trong vòng 2-3 năm nữa sẽ đánh giá mô hình, sản phẩm mắc ca có thị trường đa dạng, giá trị kinh tế cao, nếu trồng từ năm thứ 6 cây ra quả thu về 100 triệu đồng/ ha, đến năm thứ 7 sẽ thu nhập 200 triệu đồng/ ha… Hiện mắc ca được Ngân hàng Liên Việt Bank cho vay vốn để mua đất, mua giống về trồng, bao tiêu sản phẩm. Khi vay để đầu tư trồng mắc ca thì đến năm thứ 6, ngân hàng mới thu hồi vốn”.

So với trồng cây keo, mắc ca là loại cây có thời gian sinh trưởng, ra hoa và cho thu hoạch quả tương đương với thời gian sinh trưởng của cây keo, tức khoảng 5 năm. Trong khi đó, 1ha keo sau khi trừ hết các chi phí, thu nhập được 20 triệu đồng/ha, thì thu nhập từ cây mắc ca đem lại sẽ là 50 triệu đồng/ha. Khả năng trong tương lai, cây mắc ca sẽ là cây trồng chủ lực trong tương lai của huyện Sơn Tây, giúp người dân xóa đói, giảm nghèo bền vững. Mô hình nuôi cá tầm và trồng cây mắc ca thành công sẽ nhân rộng cho người dân trên địa bàn huyện, mở ra hướng đi mới về phát triển kinh tế - xã hội, thay đổi nhận thức của cán bộ, người dân về chuyển đổi cây trồng, vật nuôi.

Trao đổi với phóng viên Thời báo Làng nghề Việt, ông Lê Văn Tùng - Chủ tịch UBND huyện Sơn Tây, cho biết: “Nhiều năm qua, người dân Sơn Tây cũng chỉ biết trồng keo, cau, lúa trên đất đồi núi nhưng hiệu quả kinh tế không cao nên đời sống còn nhiều khó khăn. Do đó, huyện quyết tâm tìm hướng đột phá trong phát triển kinh tế địa phương, trong đó có mô hình cá tầm và cây mắc ca. Đối với cá tầm, sau khi xác định điều kiện tự nhiên phù hợp qua nuôi thử nghiệm, huyện đang kêu gọi doanh nghiệp đầu tư dự án nuôi cá tầm quy mô hơn. Riêng cây mắc ca, Sơn Tây đang tính toán, cân nhắc để tìm giải pháp phát triển, nhân rộng mô hình. Mục tiêu là giúp người dân địa phương phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững”.

Ngọc Nhuận - Thiên Bảo