Nghệ nhân trong lĩnh vực văn hóa phi vật thể: Trăn trở đằng sau một danh hiệu cao quý
Việc nhận diện rõ hơn về nghệ nhân thực hành di sản văn hóa phi vật thể sẽ góp phần thực hiện tốt các quy định của Nghị định 62/2014/NĐ-CP, Kế hoạch xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân Nhân dân”, “Nghệ nhân Ưu tú” trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể; Đồng thời góp phần vào việc đề xuất các chính sách liên quan tới nghệ nhân thực hành di sản văn hóa phi vật thể trong tương lai.
Nghệ nhân Then Nông Thị Lìm (ở giữa) được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú năm 2015
Hiện nay, việc nhận diện “đúng người đúng việc” đã khó, để đãi ngộ nghệ nhân sau vinh danh cũng đang là vấn đề cần phải đặc biệt quan tâm. Bởi lẽ, việc vinh danh nghệ nhân là thể hiện sự trọng thị của cộng đồng đối với những người đã không ngừng cống hiến, đóng góp công sức vào việc bảo tồn di sản văn hóa của địa phương, dân tộc.
Song điều đó chỉ có ý nghĩa thiết thực, khi các nghệ nhân sau khi được vinh danh có được một đời sống tốt để họ toàn tâm, toàn ý với công việc gìn giữ, trao truyền các giá trị văn hóa, mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng, cho thế hệ tương lai.
Các nghệ nhân hát soọng cô tại Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch các dân tộc vùng Đông Bắc.
Vậy làm thế nào để tạo cho nghệ nhân sau khi vinh danh có một đời sống tốt? Câu hỏi này đã không ít lần được dư luận, các nhà nghiên cứu đưa ra bàn luận.
Được biết, để chuẩn bị cho đợt xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân Nhân dân”, “Nghệ nhân Ưu tú” trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể lần thứ ba - 2021, ngày 9/10/2019, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ký Quyết định số 3470/QĐ-BVHTTDL với nhiều nội dung căn cứ cụ thể. Theo đó, tiến độ thực hiện của các cấp hội đồng được thực hiện từ tháng 8/2019 đến tháng 3/2021. Hy vọng rằng, ở đợt xét tặng danh hiệu lần thứ ba, sẽ là sự hài lòng của cả nghệ nhân lẫn công chúng dành cho một danh hiệu cao quý
Được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú năm 2019, Nghệ nhân dân ca Sán Chí - Lâm Minh Sặp, huyện Lục Ngạn (Bắc Giang) có thêm cơ hội để đi giao lưu nhiều hơn. Nghệ nhân Lâm Minh Sặp chia sẻ: “Sau khi được phong tặng Nghệ nhân Ưu tú, điều tôi nhận lại được không phải những khoản hỗ trợ về vật chất mà là môi trường, không gian để phát huy hơn nữa những giá trị đặc sắc của dân ca Sán Chí. Những năm qua, chính quyền địa phương cũng đã hỗ trợ, khuyến khích để tôi mở lớp truyền dạy, … Tôi nghĩ rằng, đây chính điều quý giá nhất với mỗi nghệ nhân khi được phong tặng danh hiệu để nghệ nhân có điều kiện gìn giữ và lan tỏa giá trị văn hóa của dân tộc”.
Trên một diễn đàn chia sẻ với báo chí, nhà nghiên cứu - nhạc sĩ Đặng Hoành Loan, người có nhiều năm nghiên cứu và gắn bó với âm nhạc dân gian cho rằng, việc đãi ngộ các nghệ nhân và đội ngũ kế cận để gìn giữ và phát huy di sản vẫn đang tồn tại nhiều bất cập. Theo nhạc sĩ Đặng Hoành Loan, nếu nhìn nhận một cách rành rọt, việc hỗ trợ nghệ nhân bằng tiền chưa hẳn đã là một giải pháp hữu ích. Với lớp nghệ nhân lớn tuổi sống quá nghèo, thì việc cấp một khoản tiền giúp họ sống tốt hơn để họ có thời gian toàn tâm, toàn ý trao truyền cho hậu thế là rất quý.
Nhưng hiện nay, đa phần là lớp nghệ sĩ dân gian trẻ kế thừa và họ không thích kiểu hỗ trợ như vậy, mà quan trọng hơn là cần sự khích lệ, động viên, là việc truyền cảm hứng để họ biết trân quý mà theo đuổi, gìn giữ di sản.
Bài và ảnh: Hồng Minh
Tin liên quan
Tin mới hơn
Làng nghề Xuân Hội phát triển bền vững
15:48 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xã Yên Bài (Hà Nội): Làng nghề Phú Yên nỗ lực vượt khó
13:51 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Ninh : Khánh thành Nhà trưng bày tranh dân gian Đông Hồ tư nhân đầu tiên
15:33 | 17/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Gia Lai: Nỗ lực gìn giữ, bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của người đồng bào
09:21 | 17/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia được vinh danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
22:54 | 16/04/2024 Tin tức
Bình Phước: Ngày hội Yến sào mở ra cơ hội phát triển bền vững
22:50 | 16/04/2024 OCOP
Tin khác
Hà Nội: Khai trương tuyến du lịch “Con đường di sản Nam Thăng Long - Hà Nội”
14:31 | 15/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Độc đáo làng nghề làm tương Mông Phụ
14:08 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thăng trầm nghề đúc lư đồng An Hội ở thành phố hồ chí minh
10:20 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng Châm Khê - Nơi giữ hồn quan họ cổ
10:19 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nguồn gốc lịch sử về nghề sơn mài
09:44 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Niềm trăn trở của Nghệ nhân ưu tú Y Sim Ê ban
14:44 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề nuôi vẹm xanh
14:43 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Độc đáo "may nóng" ở phố cổ Hội An
14:42 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc triển lãm “Chuyện Đình trong Phố” với câu chuyện nghề làm da giầy truyền thống
09:16 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thanh Hoá: Đau đáu hồi sinh làng nghề nuôi tằm, ươm tơ dệt nhiễu
16:34 | 10/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Trải nghiệm làng nghề tăm hương Quảng Phú Cầu
11:56 | 09/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Phát triển làng nghề trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa trong bối cảnh mới
09:53 | 08/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Phát triển du lịch gắn với phát triển làng nghề tại điểm du lịch Dương Xá Gia Lâm, Hà Nội
09:52 | 08/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề nước mắm Hơn hai trăm năm
09:51 | 08/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thái Bình: Nghề thủ công truyền thống đa dạng
09:51 | 08/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hàng triệu du khách thập phương trẩy hội đền Hùng
15:49 Tin tức
Hướng đi bền vững để bảo tồn, phát triển làng nghề truyền thống
15:49 Nghiên cứu trao đổi
Làng nghề Xuân Hội phát triển bền vững
15:48 Làng nghề, nghệ nhân
Huyện Lý Nhân (Hà Nam): Xã Công Lý về đích nông thôn mới nâng cao
14:14 Nông thôn mới
Xã Yên Bài (Hà Nội): Làng nghề Phú Yên nỗ lực vượt khó
13:51 Làng nghề, nghệ nhân