Nghề làm nhà gỗ cổ truyền
Để bảo đảm sự bền chắc của ngôi nhà Việt hàng trăm năm thì khâu đầu tiên là tuyển chọn nguyên vật liệu thật tốt; về kỹ thuật, mỹ thuật thì đòi hỏi sự tính toán, thực hiện chính xác, có hồn. Người thợ giỏi không chỉ “khéo tay, hay mắt” mà còn phải có đức tính kiên trì, tỉ mỉ.
Có 6 bước cơ bản trong việc chế tác nhà gỗ cổ. Bước thứ nhất là tính toán kích thước cấu kiện. Ngày xưa, người thợ chỉ cần một cây sào mực, nay thì có bản thiết kế bằng máy. Bước hai là sơ chế gỗ theo các cấu kiện. Bước ba là gia công hàng chục cấu kiện với hàng trăm chi tiết gỗ theo yêu cầu: Dễ dàng tháo lắp; liên kết hoàn toàn bằng mộng, không dùng đinh sắt. Các cấu kiện chính đỡ phần mái gồm khung vì, cột, xà (xà ngang, xà dọc, xà nách), kẻ (kẻ ngồi, kẻ hiên, kẻ chim), bẩy (bẩy hậu, bẩy hiên), câu đầu, con rường...
Để liên kết các cấu kiện chính, người thợ dùng kỹ thuật “sàm” - một kỹ thuật khó, đòi hỏi tay nghề cao, là tiêu chí quan trọng để đánh giá tay nghề thợ mộc. Với một mối sàm, người thợ phải nhiều lần ướm, thử và chỉnh đến khi có một mối liên kết kín (khít). Bước bốn là chạm khắc bằng tay các hoa văn trang trí, đòi hỏi sự tinh xảo trong chạm đục bong, kênh. Bước năm là lắp đặt (thử) tại xưởng. Cuối cùng là dựng nhà tại thực địa.
Các nghệ nhân Hương Ngải đã đúc kết chuẩn mực về nhà cổ thành tư liệu để lưu truyền. Theo đó, ngôi nhà với kiến trúc truyền thống, đạt tới đỉnh cao của kỹ thuật nghề mộc cổ truyền Việt Nam, được tạo dựng trên quan điểm: Cái đẹp trong sự tự nhiên, cái đẹp gắn với chữ “tâm”. Ngôi nhà gỗ là một sản phẩm của tư duy kiến tạo rất độc đáo, phù hợp với điều kiện và tính cách, tư duy của người Việt. Vì thế, Hương Ngải được tôn vinh là cái nôi của nghệ thuật làm nhà gỗ, có đóng góp xứng đáng vào việc phục hưng không gian văn hóa làng Việt và phát huy giá trị văn hóa dân tộc.
Hảo Nguyễn
Theo KTĐT
Tin liên quan
Tin mới hơn
Người đảng viên tâm huyết xây dựng làng nghề trên đảo xa
09:43 | 24/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Sơn La: Làng nghề chế biến long nhãn từng bước khẳng định thương hiệu
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Sóc Trăng
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tìm giải pháp bảo tồn và phát triển phố nghề Lãn Ông trong khu Phố cổ Hà Nội
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc hoạt động văn hóa 'Giữ nghề xưa trên phố' năm 2024
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nét đẹp văn hóa của Lễ giỗ tổ nghề Yến Cù Lao Chàm
16:20 | 19/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Tin khác
Làng nghề Xuân Hội phát triển bền vững
15:48 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xã Yên Bài (Hà Nội): Làng nghề Phú Yên nỗ lực vượt khó
13:51 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Ninh : Khánh thành Nhà trưng bày tranh dân gian Đông Hồ tư nhân đầu tiên
15:33 | 17/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Gia Lai: Nỗ lực gìn giữ, bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của người đồng bào
09:21 | 17/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia được vinh danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
22:54 | 16/04/2024 Tin tức
Bình Phước: Ngày hội Yến sào mở ra cơ hội phát triển bền vững
22:50 | 16/04/2024 OCOP
Hà Nội: Khai trương tuyến du lịch “Con đường di sản Nam Thăng Long - Hà Nội”
14:31 | 15/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Độc đáo làng nghề làm tương Mông Phụ
14:08 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thăng trầm nghề đúc lư đồng An Hội ở thành phố hồ chí minh
10:20 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng Châm Khê - Nơi giữ hồn quan họ cổ
10:19 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nguồn gốc lịch sử về nghề sơn mài
09:44 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Niềm trăn trở của Nghệ nhân ưu tú Y Sim Ê ban
14:44 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề nuôi vẹm xanh
14:43 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Độc đáo "may nóng" ở phố cổ Hội An
14:42 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc triển lãm “Chuyện Đình trong Phố” với câu chuyện nghề làm da giầy truyền thống
09:16 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bộ Công Thương phổ biến một số điểm mới tại Nghị định số 43 quy định về xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú” trong lĩnh vực nghề thủ công mỹ nghệ
11:35 Khuyến công
Linh thiêng cổ tự Chùa Hưng Phúc
11:31 Văn hóa - Xã hội
Người đảng viên tâm huyết xây dựng làng nghề trên đảo xa
09:43 Làng nghề, nghệ nhân
Sơn La: Làng nghề chế biến long nhãn từng bước khẳng định thương hiệu
09:30 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Sóc Trăng
09:30 Làng nghề, nghệ nhân