Nghề làm long nhãn nổi tiếng đất Hưng Yên

Theo các cụ cao niên, không ai biết nghề làm long nhãn đã tồn tại ở Hưng Yên được bao lâu, chỉ biết rằng đó là nghề cha truyền con nối, tồn tại được khoảng 3 thế hệ ở các gia đình người dân Hưng Yên. 

Vào mỗi dịp tháng 7 đến tháng 9, khi bức tranh màu sắc quê hương tràn ngập màu vàng của nhãn chín thì người dân trong làng nghề nổi tiếng làm long nhãn lại bắt đầu vào công việc chính.
 
Những trái long nhãn vàng tươi, dẻo thơm, ngon ngọt mang đậm hương vị đặc trưng Hưng Yên được họ thu hoạch và đưa đến các thị trường trong và ngoài nước.

Ngoài phương pháp thủ công, hiện nay công nghệ sản xuất long nhãn có phần tiên tiến hơn. Để sản xuất ra những trái long nhãn Hưng Yên vàng ngon, đẹp mắt, người ta thường lựa chọn những quả nhãn tươi, múi mọng và được nước. Nhãn sau khi được thu hoạch trên cay thì sẽ được tách phần cùi ra khỏi hạt bằng bút xoáy để múi long đẹp và không bị rách (Bút xoáy là sản phẩm chuyên dụng, được chế tạo để xoáy nhãn). Việc xoáy long cần đến sự khéo léo và tỉ mỉ của những người thợ xoáy nhãn (Ở Hưng Yên thợ xoáy nhãn thường là các em học sinh, sinh viên, người già, phụ nữ,...). Long sau khi xoáy thì được xếp vào những chiếc phên nhỏ và cho vào lò sấy cho đến khi thoát hết hơi nước, múi long vàng óng thì được.
 
Việc chế biến long nhãn bằng lò sấy chuyên dụng đã rút ngắn công đoạn và tăng giá trị sản phẩm.

Nghề làm long nhãn có ở nhiều nơi trong tỉnh, nhưng tập trung ở xã Hồng Nam thị xã Hưng Yên, Hồng Nam có gần 180 hộ sản xuất long nhãn. Thời vụ thu hoạch nhãn thường chỉ kéo dài 35 đến 50 ngày, đây là thời kỳ bận rộn nhất của nghề làm long nhãn. Thời điểm này, Hồng Nam thu hút khoảng 1.200 lao động, phần đông là người làng, song cũng có người ở các xã lân cận, có cả bà con ở thị xã Hưng Yên. Sản lượng long nhãn thành phẩm mỗi năm khoảng 200 tấn, doanh thu bán long nhãn của Hồng Nam mỗi năm đạt hơn 12 tỷ đồng, thu nhập của người làm công đạt 300 - 400.000 đồng/tháng Long nhãn được tiêu thụ phần lớn ở thị trườngTrung Quốc, Hồng Kông qua các chợ biên giới. Người xã Hồng Nam không chỉ chế biến long nhãn ở Hưng Yên mà còn tổ chức thu mua rồi chế biến long nhãn tại Mộc Châu, Sơn La và ở phía Nam; chế biến vải thiều ở Lục Ngạn - Bắc Giang đem lại lợi nhuận rất cao. Vì vậy Hồng Nam xuất hiện tỷ phú từ nghề làm long nhãn. 

Long nhãn Hưng Yên được chế biến nhiều món ăn ngon, có tác dụng an thần, chữa thiếu máu, tâm thân suy nhược,...như: chè hạt sen long nhãn, rượu long nhãn, chè nếp cẩm long nhãn, gà hầm long nhãn,..

Ngày nay, mặc dù ảnh hưởng của nền kinh tế thị trường, các làng nghề truyền thống dần bị mai một, nhưng các thế hệ trên mảnh đất Hưng Yên vẫn cố gắng giữ lửa nghề truyền thống, áp dụng phương pháp mới để nâng cao giá trị sản phẩm góp phần bảo tồn, phát triển và quảng bá nghề truyền thống quê hương.