Làng nghề gốm Lò Chum
Tài liệu lịch sử và gia phả các dòng họ làm gốm nơi đây cho biết, nghề gốm sành xuất hiện ở Lò Chum Thanh Hóa là do dân gốm phía Bắc (Thổ Hà và Đanh Xá) đưa về từ những năm nửa đầu thế kỷ XIX, được nhân dân Thanh Hóa tiếp nhận và phát triển mạnh ở hai làng Đức Thọ Vạn và Cốc Hạ dọc đôi bờ sông Bến Ngự. Đây cũng chính là tiền đề, điều kiện để ra đời khu kỹ nghệ làm gốm nổi tiếng – Lò Chum. Nơi đây đã hình thành một sự phân công tự nhiên: Đức Thọ Vạn (Lò Chum) chuyên sản xuất chum, vại, đồ đựng..., Cốc Hạ chuyên sản xuất tiểu sành, tuy còn ở trình độ thấp, nhưng đã chứng tỏ sự phát triển với một quy mô lớn của làng nghề thủ công ở thời điểm lúc bấy giờ.
Sản phẩm gốm sành Lò Chum nổi tiếng cả nước bởi vừa bền, vừa đẹp. Hàng gốm sành Lò Chum đã có mặt không chỉ trong tỉnh mà còn vượt ra cả tỉnh ngoài. Các tỉnh Ninh Bình, Nam Định, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Nam... đều dùng sản phẩm gốm Lò Chum. Theo lời các cụ cao niên ở xã Hoằng Anh, huyện Hoằng Hóa, kể thì nghề buôn gốm ở xã Hoằng Anh xuất hiện đã hơn 100 năm nay. Họ vào mua gốm ở Lò Chum bằng đường sông Mã, rồi theo sông con vào Bến Ngự chở ra phía Bắc bán ở Ninh Bình, Nam Định... Thời đó, cảnh làm ăn ở khu vực Lò Chum tấp nập, khẩn trương, kẻ ra, người vào lấy hàng chuyển xuống thuyền đi bán, hoặc mua về sử dụng diễn ra suốt ngày đêm. Chợ Lò Chum cũng xuất hiện từ đó.
Từ xưa tới nay, nếu so sánh thì chum, vại (đồ sành) được sản xuất ở Lò Chum, tiểu sành sản xuất ở Cốc Hạ, tốt không kém đồ sành ở các nơi cùng sản xuất như Hương Canh (Vĩnh Phúc), Thổ Hà (Bắc Giang)…. Sản phẩm gốm Lò Chum, Cốc Hạ nổi tiếng như vậy bởi có nhiều yếu tố quyết định. Đó là kỹ thuật được đúc rút lâu đời ở những người thợ gốm gốc Thổ Hà, Đanh Xá... Các điều kiện khác như giao thông thuận lợi, củi lửa, chất đốt, thị trường, nhân công... cũng tạo cho nghề gốm nơi đây xưa kia phát triển. Song, qua điều tra nghiên cứu chúng tôi được biết, cái quyết định cho chất lượng vẫn là nguyên liệu đất để sản xuất gốm ở Lò Chum đặc biệt tốt, không ở nơi nào so sánh được.
Giữ gìn và phát huy được nghề truyền thống gốm sành Lò Chum là niềm mơ ước của những nghệ nhân, những người thợ làm gốm Lò Chum. Với chủ trương của Nhà nước về khôi phục làng nghề truyền thống và xây dựng mô hình HTX tiểu thủ công nghiệp mới, các cấp chính quyền cần có giải pháp trong xây dựng HTX nghề gốm, trong đó cần có thêm chính sách phù hợp trên cơ sở vừa bảo lưu nghề thủ công truyền thống vừa tích cực đầu tư thiết bị công nghệ và “đầu ra cho sản phẩm” để nghề truyền thống gốm Lò Chum phát triển.
THANH QUẾ
Tin liên quan
Tin mới hơn
Làng nghề Xuân Hội phát triển bền vững
15:48 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xã Yên Bài (Hà Nội): Làng nghề Phú Yên nỗ lực vượt khó
13:51 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Ninh : Khánh thành Nhà trưng bày tranh dân gian Đông Hồ tư nhân đầu tiên
15:33 | 17/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Gia Lai: Nỗ lực gìn giữ, bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của người đồng bào
09:21 | 17/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia được vinh danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
22:54 | 16/04/2024 Tin tức
Bình Phước: Ngày hội Yến sào mở ra cơ hội phát triển bền vững
22:50 | 16/04/2024 OCOP
Tin khác
Hà Nội: Khai trương tuyến du lịch “Con đường di sản Nam Thăng Long - Hà Nội”
14:31 | 15/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Độc đáo làng nghề làm tương Mông Phụ
14:08 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thăng trầm nghề đúc lư đồng An Hội ở thành phố hồ chí minh
10:20 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng Châm Khê - Nơi giữ hồn quan họ cổ
10:19 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nguồn gốc lịch sử về nghề sơn mài
09:44 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Niềm trăn trở của Nghệ nhân ưu tú Y Sim Ê ban
14:44 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề nuôi vẹm xanh
14:43 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Độc đáo "may nóng" ở phố cổ Hội An
14:42 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc triển lãm “Chuyện Đình trong Phố” với câu chuyện nghề làm da giầy truyền thống
09:16 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thanh Hoá: Đau đáu hồi sinh làng nghề nuôi tằm, ươm tơ dệt nhiễu
16:34 | 10/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Trải nghiệm làng nghề tăm hương Quảng Phú Cầu
11:56 | 09/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Phát triển làng nghề trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa trong bối cảnh mới
09:53 | 08/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Phát triển du lịch gắn với phát triển làng nghề tại điểm du lịch Dương Xá Gia Lâm, Hà Nội
09:52 | 08/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề nước mắm Hơn hai trăm năm
09:51 | 08/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thái Bình: Nghề thủ công truyền thống đa dạng
09:51 | 08/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hàng triệu du khách thập phương trẩy hội đền Hùng
15:49 Tin tức
Hướng đi bền vững để bảo tồn, phát triển làng nghề truyền thống
15:49 Nghiên cứu trao đổi
Làng nghề Xuân Hội phát triển bền vững
15:48 Làng nghề, nghệ nhân
Huyện Lý Nhân (Hà Nam): Xã Công Lý về đích nông thôn mới nâng cao
14:14 Nông thôn mới
Xã Yên Bài (Hà Nội): Làng nghề Phú Yên nỗ lực vượt khó
13:51 Làng nghề, nghệ nhân