Làng nghề gỗ sản xuất cầm chừng để giữ thợ
Dịch bệnh bùng phát phức tạp khiến thị trường tiêu thụ gỗ trong nước chững lại, thị trường lân cận như Trung Quốc cũng không có thương lái sang đặt hàng. Điều này khiến cho hoạt động của các làng nghề truyền thống ngành gỗ gặp nhiều khó khăn như: Hàng hóa tồn nhiều, lượng vốn vay lớn, thiếu lao động trở lại làm việc, chi phí nguyên phụ liệu đầu vào tăng cao… Một số làng nghề hiện nay mới chỉ có sản xuất cầm chừng để giữ thợ.
Nhóm nghiên cứu của Hiệp hội Gỗ và Lâm sản (Viforest) và Tổ chức Forest Trends đã có cuộc khảo sát nhanh tại một số làng nghề phía Bắc vùng đồng bằng sông Hồng như: Đồng Kỵ, Hữu Bằng, La Xuyên, Liên Hà, Thụy Lân và Vạn Điểm cũng chỉ ra những con số đáng phải lưu tâm: Tác động của dịch COVID-19 tới các hộ sản xuất là rất lớn, năng lực sản xuất của các hộ đã giảm 62%, 38% còn lại là phần mới được phục hồi sau khi các địa phương nới lỏng giãn cách trong thời gian gần đây.
Trong số 6 làng nghề khảo sát công suất nơi cao nhất hiện đạt 50% (Thụy Lân) và nơi thấp nhất chỉ đạt 30% (Đồng Kỵ, Hữu Bằng). Hiện nay, khoảng 46% số hộ tại các làng đã quay trở lại sản xuất, tuy nhiên các hoạt động này chỉ mang tính chất “cầm chừng” với mục đích “làm để giữ thợ” và “lấy công làm lãi” mà không có lợi nhuận. Làng có số hộ quay lại sản xuất cao nhất đạt 80% là La Xuyên (Nam Định) và làng thấp nhất chỉ đạt 30% là Đồng Kỵ (Bắc Ninh).
Khảo sát cũng cho thấy, lực lượng lao động tại các làng nghề suy giảm nghiêm trọng, đặc biệt là nhóm lao động tự do từ các nơi khác tới làm thuê. So với trước giãn cách, lượng lao động làm thuê tại các làng nghề giảm 73%, lao động của bản thân hộ giảm 36%. Không tiêu thụ được sản phẩm đầu ra dẫn tới việc thu hẹp quy mô sản xuất, thu nhập của hộ giảm.
“Đầu ra sản phẩm của các hộ giảm khoảng 76%, thu nhập của hộ giảm gần 90%, nguồn gỗ nguyên liệu đầu vào cho sản xuất giảm 68% do không tiêu thụ được sản phẩm đầu ra. Ở một số nơi như Đồng Kỵ, Liên Hà, La Xuyên lượng sản phẩm bán ra giảm 80-90%, tương ứng với mức sụt giảm về nguồn thu của hộ” – ông Tô Xuân Phúc nhấn mạnh.
Theo nhóm khảo sát của Viforest và Forest Trend, trong bối cảnh đầu ra sản phẩm không tiêu thụ được, sản xuất đình trệ, sức ép trả lãi suất ngân hàng và đặc biệt là các khoản vay đến hạn phải trả lên các hộ rất lớn. Khảo sát với các hộ tại 6 làng nghề cho thấy các hộ có 3 kiến nghị chính, bao gồm kiến nghị về các khoản vốn vay, thuê đất và phát triển đầu ra sản phẩm, chuyển hướng kinh doanh để giảm khó khăn cho các hộ trong ngắn hạn (vốn, tiền thuê đất) và trong dài hạn (thay đổi phương thức kinh doanh).
Mới đây, Chính phủ có ban hành một số chính sách hỗ trợ các nhóm đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh COVID-19, điển hình là Nghị quyết 68 và Nghị quyết 105. Đối với Nghị quyết 68 hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động, phần lớn các hộ sản xuất làng nghề khó đáp ứng được tiêu chí, do trước nay họ đi thuê lao động thường sử dụng hợp đồng miệng, không có hợp đồng thuê lao động rõ ràng. Còn Nghị quyết 105 hỗ trợ cho những hộ có đăng ký kinh doanh và đăng ký thuế. Còn các hộ làng nghề được ngành gỗ khảo sát cho thấy hoạt động tự phát, nhỏ lẻ và không có đăng ký hoạt động, nên cũng không nằm trong nhóm đối tượng được hỗ trợ.
Theo các chuyên gia, cần có đánh giá toàn bộ tổng thể về hệ thống các làng nghề, để hỗ trợ, quản lý hiệu quả. Hiệp hội gỗ và lâm sản Việt Nam cho rằng, các hộ sản xuất tại làng nghề cần sớm hoàn thiện đăng ký kinh doanh và tham gia mở rộng hơn vào các hiệp hội và các chuỗi cung ứng sản xuất. Các ban ngành liên quan cần hỗ trợ đầu ra cho sản phẩm của các làng nghề…
Bài, ảnh: Bình Nguyên
Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ
Tin liên quan
Tin mới hơn
Nghề cói Kim Sơn trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
13:52 | 08/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Bảo tồn và phát triển làng nghề chiếu cói Hoài Nhơn
11:01 | 08/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Lụa Vạn Phúc - Giữ lửa qua từng thế hệ
14:08 | 07/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề đan lát của người Tày ở Cao Bằng
09:56 | 07/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ghé thăm làng nghề chằm nón lá Đức Hòa
09:55 | 07/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề truyền thống bún tươi Vân Cù
14:54 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Tinh hoa nghề truyền thống ở Cao Bằng
14:53 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khám phá nghề đan thúng chai ở Phú Mỹ
14:52 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nguyễn Duy Cường – người “thổi hồn” vào gỗ
15:37 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Mặn mòi vị muối Bạc Liêu
14:10 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Cao Bằng: Nghệ nhân giữ gìn nghề dệt thổ cẩm truyền thống
10:44 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia
17:25 | 26/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề đan lát tre nứa thành sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh xảo
09:55 | 25/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Người đảng viên tâm huyết xây dựng làng nghề trên đảo xa
09:43 | 24/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Sơn La: Làng nghề chế biến long nhãn từng bước khẳng định thương hiệu
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Sóc Trăng
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tìm giải pháp bảo tồn và phát triển phố nghề Lãn Ông trong khu Phố cổ Hà Nội
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc hoạt động văn hóa 'Giữ nghề xưa trên phố' năm 2024
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nét đẹp văn hóa của Lễ giỗ tổ nghề Yến Cù Lao Chàm
16:20 | 19/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Làng nghề Xuân Hội phát triển bền vững
15:48 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xã Yên Bài (Hà Nội): Làng nghề Phú Yên nỗ lực vượt khó
13:51 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khi nhà khoa học đồng hành với nông dân
14:26 Khuyến nông
Hoài Đức: Tình trạng xả rác tùy tiện ở một số làng nghề cần sớm có biện pháp khắc phục
14:06 Môi trường
Nghề cói Kim Sơn trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
13:52 Làng nghề, nghệ nhân
Lạng Sơn: Mô hình khởi nghiệp, lập nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới
13:52 Nông thôn mới
Sóc Sơn: Khai phá tiềm năng của sản phẩm OCOP từ thế mạnh địa phương
13:48 OCOP