Bình Định: Làng nghề truyền thống bánh - bún An Thái hàng trăm năm tuổi
An Thái là thủ phủ của huyện Tuy Viễn xưa, người Minh Hương cư ngụ và kinh doanh sản xuất - thương mại đông đúc. Vị thế địa lý thuận lợi nằm dọc trên hữu ngạn sông Côn, nên ghe bầu từ cửa Thị Nại, cảng nước Mặn, và cảng Gò Bồi lên mua bán tấp nập. Đây là một vùng thị tứ sầm uất, nơi trung tâm mua bán trao đổi hàng hóa từ Bình Khê (nay là huyện Tây Sơn) xuống và từ các tỉnh khác qua đầm Thị Nại lên. Phía bắc An Thái bên tả ngạn Sông Côn là các làng nghề gốm cổ như làng gốm Cây Me, làng gốm... nên ghe thuyền đoạn sông Côn này đông vui, kẻ trên bến người dưới thuyền mua mua bán bán hàng nông sản, thủy sản và hàng thủ công.
Bún Song Thằn được làm rất kỳ công
Làng nghề bánh – bún An Thái vào mùa thường tất bật, nhộp nhịp. Bắt đầu từ tờ mờ sáng, các thợ làm bánh, bún đã nhom lửa, xay bột, nhào bột, đúc khuôn bánh, bún cho ra những sợi bún gạo, mì trắng mượt mà, những chiếc bánh tráng dài như miếng dải lụa mềm mại, để đưa lên vỉ tre phơi nắng trên bãi cát vàng nằm bên bờ sông Kôn hiền hòa. Ngày bình thường số lượng bún, bánh tiêu thụ cầm chừng, khi nào có khách đặt số lượng nhiều, chủ cơ sở mới mời thêm lao động làm cùng. Nhưng đến Tết nhất định cơ sở hay hộ gia đình nào cũng phải mướn công lao động, vì người trong nhà không đủ sức làm bún, bánh phục vụ lượng tiêu thụ tăng đột biến. Công đoạn nào cũng vất vả vì đều phải làm thủ công. Sau khi qua công đoạn làm bánh, bún tươi bằng máy, chủ yếu vẫn là sức lao động của con người. Mỗi ngày làm 20 bao gạo máy ra, mỗi bao 50kg. Bún này tiêu thụ các tỉnh Tây Nguyên, Sài Gòn và một số nơi khác và trong tỉnh Bình Định. Bún chia làm ba loại: Bún mì, bún gạo và bún Song Thằn. Bún Song Thằn làm từ đậu xanh, bún gạo làm bằng bột gạo và bún mì làm bằng bột mì. Mỗi loại có giá thành khác nhau. Cả làng nhà nào cũng làm bún, bánh. Bún mì dùng nấu món xào rất ngon, muốn bún mềm phải ngâm nước rồi xé nhỏ ra mới đem xào với gia vị khác.
Trong làng có mấy cơ sở làm bún, phần lớn là làm bánh tráng nên đặt là làng bánh, bún An Thái. Bún nơi đây là bún tinh chất gạo, mì không pha trộn. Gạo phải thơm ngon thường gọi là gạo ải ĐT, mới làm ra sợi bún dai, dẻo, thơm, nếu dùng gạo kém chất lượng sẽ làm sợi bún giòn, gãy, bở ăn không ngon.
An Thái được biết đến là một đô thị sầm uất cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20. Ngày xưa nghề thủ công ở đây rất phát triển như: Rèn, đúc kim loại, mộc, giấy, bún, bánh, dệt lụa, nhuộm. Hiện nay chỉ còn lại làng nghề bánh, bún là được duy trì và phát triển.
Bún khô của làng nghề An Thái hiện nay có các loại như: bún số 8, bún gạo vắt tròn, bún dong (bún củ chuối), bún gạo giả mỳ, bún bột mỳ ta, bánh phở, và đặc biệt là bún đậu xanh Song Thằn.
Bún Song Thằn là đặc sản độc đáo của làng nghề An Thái, 5 kg đậu xanh hạt được xay và chắc lọc nước nhiều lần cho ra 1,2 kg bột đậu xanh tinh chất trắng tinh, rồi 1,2 kg bột đậu xanh làm thành 1 kg bún Song Thằn khô. Chất lượng bún rất ngon, dinh dưỡng cao, nhưng vì thời giá đậu xanh quá cao nên giá bún Song Thằn hiện nay cao ngất ngưỡng: 180.000 đ/1 kg.
Thị trường tiêu thụ sản phẩm bún khô - bánh tráng của làng nghề An Thái hiện nay là các tỉnh duyên hải miền trung, các tỉnh cao nguyên và một số tỉnh miền nam cũng như thành phố Hồ Chí Minh. Riêng bún Song Thằn được thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội tiêu thụ mạnh. Nhiều Việt Kiều về nước đã tìm mua bún Song Thằn để làm quà và sử dụng.
Bài, ảnh: Châu Ngọc
Tin liên quan
Tin mới hơn
Làng nghề miến dong Côn Minh: Giữ gìn và phát huy thương hiệu
09:32 | 29/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Về An Giang thăm làng nghề tranh vẽ kiếng
09:29 | 29/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Long An: Bình Hòa Bắc đón nhận danh hiệu xã đạt chuẩn nông thôn mới năm 2023
14:48 | 28/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Công nhận nghề đan võng ngô đồng Cù Lao Chàm là Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia
14:50 | 27/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề đan võng ngô đồng
14:46 | 27/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bảo tồn nghề in mộc bản hàng trăm năm tuổi
10:26 | 27/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Long An: Mai vàng Tân Tây - khởi sắc làng nghề
10:25 | 27/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Chuyện giữ nghề nơi “xứ mây” Phú Vinh
08:40 | 26/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề dệt thổ cẩm của Người Pà Thẻn ở Tuyên Quang
08:05 | 26/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng làm heo đất ở Lái Thiêu
12:09 | 25/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bảo tồn và phát triển làng nghề - nghề thủ công mỹ nghệ truyền thống gắn với du lịch, góp phần phát triển kinh tế xã hội Thành phố Hải Phòng
15:20 | 22/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề mây tre đan Tăng Tiến ngày càng phát triển
10:13 | 22/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghêu Trà Vinh - Cơ hội để phát triển
10:13 | 22/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Vễ Vĩnh Châu ghé thăm làng nghề bánh phồng tôm 70 năm tuổi
09:30 | 21/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Kỳ quan di sản “ Làng nghề - Một thoáng Việt Nam”
09:30 | 21/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề Bàu Đá: giữ lửa “ đệ nhất danh tửu”
09:27 | 21/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề dệt đũi ở Nam Cao
09:25 | 21/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tinh hoa trong từng đường kim, mũi chỉ
09:57 | 20/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nhiều di sản văn hóa, nghề thủ công truyền thống được ghi danh
09:56 | 20/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Thuận: Phát huy tiềm năng ngành nghề nông thôn
10:26 | 18/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề áo dài Trạch Xá nghìn năm tuổi
10:24 | 18/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hội nghị quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ năm 2024
14:08 Tin tức
Chợ Mới đánh giá, phân hạng 6 sản phẩm OCOP huyện Chợ Mới
10:30 OCOP
Làng nghề miến dong Côn Minh: Giữ gìn và phát huy thương hiệu
09:32 Làng nghề, nghệ nhân
Về An Giang thăm làng nghề tranh vẽ kiếng
09:29 Làng nghề, nghệ nhân
Long An: Bình Hòa Bắc đón nhận danh hiệu xã đạt chuẩn nông thôn mới năm 2023
14:48 Làng nghề, nghệ nhân