Làng nghề dệt lanh Lùng Tám huyện Quản Bạ (Hà Giang): Vươn lên trong thời kỳ hội nhập

Xã Lùng Tám (huyện Quản Bạ) hiện nay đang từng bước vươn lên thoát nghèo bằng chính nguồn lực thế mạnh sẵn có của địa phương. Dệt vải lanh vốn là nghề truyền thống, lâu đời của dân tộc Mông và nay đã, đang được phục hồi, không chỉ tạo việc làm cho người dân trong xã, mà còn là điểm thu hút du khách khi đến với Cao nguyên đá Đồng Văn.

Lùng Tám như được trời phú cho cả một vùng đất mầu mỡ, tươi tốt bởi sự bồi đắp phù sa thường xuyên của dòng Tràng Kìm nên không chỉ giúp cho người dân nơi đây phát triển nông nghiệp mà còn giúp cho nghề dệt vải lanh phát triển bền vững. Có thể nói: Nghề thêu, dệt vải lanh đã có từ rất lâu rồi; đời trước truyền nghề cho đời sau và bất cứ người phụ nữ Mông nào đến tuổi trưởng thành cũng phải biết se lanh, dệt vải. Việc dùng vải lanh đã trở thành tập quán, truyền thống của đồng bào. Cùng với đó, vải lanh có vị trí rất quan trọng trong đời sống tâm linh vì người Mông quan niệm: Sợi lanh là sợi chỉ dẫn đường cho linh hồn người chết về với tổ tiên và đưa linh hồn của tổ tiên về đầu thai lại với con cháu.

Làng nghề dệt lanh Lùng Tám, huyện Quản Bạ, Hà Giang.

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết thêm về quá trình hình thành tấm vải lanh mới thấy được sự chăm chỉ, cần mẫn, miệt mài của người con gái Mông. Việc biến cây lanh thành những tấm vải lanh hoàn chỉnh phải qua rất nhiều công đoạn khó, đòi hỏi sự nhẫn nại, bền bỉ từ việc trồng lanh, thu hoạch, phơi khô, tước vỏ cho đến se sợi, lên khung, dệt vải, nhuộm chàm, vẽ sáp ong... Ở mỗi công đoạn đòi hỏi kỹ thuật và sự khéo léo riêng. Với những chi tiết độc đáo chủ yếu như: hoa lá, chim thú, mỗi tấm vải dệt là những hoạ tiết truyền thống đậm nét văn hóa của người dân tộc Mông trên vùng cao nguyên địa chất với thông điệp chủ yếu là gửi gắm ý tưởng, tình cảm và ước nguyện về một cuộc sống bình yên, no ấm.

Ông Sèn Thăng Long, Phó Chủ tịch UBND huyện Quản Bạ cho biết: “Sự thành công của các sản phẩm, làng nghề dệt lanh Lùng Tám đã thường xuyên thu hút một lượng lớn khách du lịch trong và ngoài nước đến khám phá. Từ nghề dệt lanh truyền thống đã góp phần không nhỏ giúp người dân ở Lùng Tám thoát nghèo, đồng thời mở ra hướng phát triển du lịch cho huyện Quản Bạ”.

Đến nay, sản phẩm lanh Lùng Tám đã được xuất khẩu sang hơn 20 nước, như: Mỹ, Nhật Bản, Pháp, Thụy Sỹ... Các sản phẩm này đều nhận được sự ưa chuộng của khách hàng trong và ngoài nước bởi nét độc đáo của sản phẩm với chất liệu truyền thống tự nhiên.

Bài và ảnh: Lê Uy